200+ đề đọc hiểu Văn 9 | Luyện đề đọc hiểu lớp 9 80+ Đề đọc hiểu Truyện ngắn - Luyện đề đọc hiểu Văn 9

Đọc hiểu Chiếc tù và bị bỏ quên (Nguyễn Huy Thiệp) | Luyện đề đọc hiểu Văn 9


Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi: Trên gác xép nhà trưởng bản Hà Văn Nó có chiếc tù và không biết đã từ đời nào sót lại. Chiếc tù và này bằng sừng trâu, khảm bạc, rạn nứt, mạng nhện chăng đầy, tò vò làm tổ ở trong. Không ai chú ý đến nó. Nó nằm đấy, lăn lóc, vất vưởng. Năm ấy, bỗng dưng trong rừng Hua Tát xuất hiện một loại sâu đen kỳ lạ.

Câu hỏi

Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi:

Trên gác xép nhà trưởng bản Hà Văn Nó có chiếc tù và không biết đã từ đời nào sót lại. Chiếc tù và này bằng sừng trâu, khảm bạc, rạn nứt, mạng nhện chăng đầy, tò vò làm tổ ở trong. Không ai chú ý đến nó. Nó nằm đấy, lăn lóc, vất vưởng. Năm ấy, bỗng dưng trong rừng Hua Tát xuất hiện một loại sâu đen kỳ lạ. Chúng bé như những cái tăm, bám đầy chi chít trên những cành lá. Đi vào rừng hay đi lên nương, cứ nghe tiếng sâu bật mình lách tách, tiếng rào rào nghiến lá của chúng mà rợn cả người. Không có thứ lá cây nào mà loài sâu ấy lại không ăn được. Từ lá lúa, lá tre, cả lá của những cây song, cây mây đầy gai cũng bị chúng nhai ngấu nghiến.

[...] Trưởng bản Hà Văn Nó sai người giết trâu, giết lợn để xin trời đất quỷ thần phù hộ. Thầy mo bảo:

- Cái xương ông tổ họ Hà đang rữa, biến thành sâu bọ, phải lôi cái xương ra ánh mặt trời mà rửa mới hết được sâu.

Trưởng bản giật mình. Họ Hà ở đây có tục thiêu người khi chết. Sau khi thiêu xong, xương cốt được cho vào cái tiểu sành mang đi cất giấu. Ở trong dòng họ chỉ có một người đàn ông duy nhất biết được nơi cất giấu này. Trước khi chết, người ấy chọn ra một người trong họ để kế tục mình. Có lời nguyền rằng nếu thù ghét nhau, kẻ địch chỉ cần tìm được xương ấy mang tán trộn vào thuốc súng bắn đi là cả dòng họ tuyệt diệt. Họ Hà không ít kẻ thù. Bây giờ nếu mang ra rửa, làm lộ nơi giấu, khác nào tạo cho kẻ thù cơ hội tốt. Trưởng bản nghĩ ngợi. Ông biết kẻ thù đang rình rập ông từng bước, nhưng chẳng lẽ cứ để nạn sâu phá hoại quê hương?

Một đêm cuối tháng, trưởng bản thức dậy rồi gọi con trai là Hà Văn Mao theo mình. [...]

Trưởng bản mở nắp tiểu sành, bày xương ra đất dùng rượu rửa. Xương cốt còn nguyên không hề mủn nát như lời thầy mo nói. Ở giữa đám xương có một sợi dây bằng bạc cực kỳ tinh xảo.

[...] Hôm dọn đồ đạc, Mao thấy cái tù và ở trên gác xép. Trên tù và có một lỗ nhỏ buộc dây. Chàng sực nhớ ra sợi dây bằng bạc lấy trong đám xương cụ tổ. Chàng bèn lấy sợi dây đeo vào tù và. Chiếc tù và cũ bỗng dưng trông đẹp hẳn lên. Mao cầm tù và rúc thử một hồi. Thật kỳ lạ! Khi tiếng tù và vừa mới cất, những con sâu đen trên cây tự dưng quằn quại rồi rơi xuống đất.

Mao ngạc nhiên, chàng cầm tù và rúc thử vài lần. Những con sâu đen rụng xuống như mưa. Chàng sung sướng, vội vã sai ngay mọi người dừng việc dọn nhà.

Cả bản reo hò theo Mao lên rừng. Sáng ngày hôm ấy, chiếc tù và không ngớt rúc lên âm thanh kỳ lạ của nó. Sâu đen rơi xuống rào rào, người ta chỉ cần vun lại giết đi. Nạn sâu phá hoại chỉ trong một ngày đã bị diệt sạch. Diệt xong nạn sâu, dân bản Hua Tát mở hội ăn mừng. Chiếc tù và cũ được đặt trang trọng trên ngai thờ.

Từ đấy, ở bản Hua Tát, sáng sáng lại có một hồi tù và vang dội cất lên. Tiếng tù và cổ xưa nhắc nhở mọi người nhớ đến tổ tiên, báo hiệu cuộc sống bình yên không có sâu hại. Chiếc tù và lúc nào cũng đeo bên mình ông già câm Hà Văn Nó. Chiếc tù và ấy trông cũng bình thường, chẳng khác mấy tí những chiếc tù và thường gặp. Thậm chí còn như xấu xí, tiếng kêu cũng chẳng to hơn.

(Nguyễn Huy Thiệp, Chiếc tù và bị bỏ quên, In trong Những ngọn gió Hua Tát, NXB Trẻ, 04-2017)

Câu 1

Xác định ngôi kể của văn bản trên.

Xem lời giải
Phương pháp giải

Chú ý lời của người kể chuyện

Lời giải chi tiết

Ngôi kể thứ ba

Câu 2

Liệt kê các chi tiết miêu tả hình ảnh chiếc tù và trên gác xép nhà trưởng bản Hà Văn Nó.

Xem lời giải
Phương pháp giải

Đọc và xác định các chi tiết miêu tả chiếc tù và

Lời giải chi tiết

Chi tiết: bằng sừng trâu, khảm bạc, rạn nứt, mạng nhện chăng đầy, tò vò làm tổ ở trong

Câu 3

Việc trưởng bản Hà Văn Nó quyết định đưa hài cốt tổ tiên ra ánh sáng để rửa chứng tỏ ông là người như thế nào?

Xem lời giải
Phương pháp giải

Chú ý chi tiết trưởng bản quyết định đưa hài cốt tổ tiên ra ánh sáng

Lời giải chi tiết

Việc trưởng bản Hà Văn Nó quyết định đưa hài cốt tổ tiên ra ánh sáng để rửa đã qua một quá trình đắn đo, suy nghĩ kĩ lưỡng, cẩn trọng. Có thể thấy, đây là quyết định khó khăn của nhân vật giữa một bên là bảo vệ dòng họ mình và một bên bảo vệ cả bản làng của mình. Song, nhân vật đã quyết định bảo vệ cái to lớn hơn, cấp bách hơn là ngôi làng nên đã quyết định làm theo lời thẩy mo. Đây là hành động thể hiện trách nhiệm, sự hy sinh tình riêng vì nghĩa lớn của nhân vật.

Câu 4

Sự xuất hiện, bùng nổ của nạn sâu hại cho thấy điều gì?

Xem lời giải
Phương pháp giải

Chú ý chi tiết về sự xuất hiện, bùng nổ của nạn sâu hại

Lời giải chi tiết

Qua văn bản có thể thấy sự bùng nổ của nạn sâu hại chính là một chi tiết kì ảo khi nó không thể dùng bất kì cách nào để dập tắt được. Nhưng đây lại chính là nguyên cớ để trưởng bản phải tìm lại mộ tổ tiên và phát hiện dây bạc, từ dây bạc mới giết được sâu bệnh cứu cả làng. Như vậy, việc sâu hại xuất hiện chính là chi tiết đẩy con người quay về với tổ tiên, truyền thống. Nó chính là lời nhắc nhở, cảnh báo con người về lối sống của mình.

Câu 5

Từ sự tương phản giữa vẻ bề ngoài và sức mạnh bên trong của chiếc tù và trong truyện ngắn trên, anh/chị hãy bày tỏ suy nghĩ về cách con người nhìn nhận, đánh giá những giá trị của sự vật, hiện tượng trong cuộc sống (Trình bày khoảng 5-7 dòng).

Xem lời giải
Phương pháp giải

Liên hệ thực tế

Nêu suy nghĩ của bản thân

Lời giải chi tiết

Trong cuộc sống, không phải điều gì lấp lánh cũng là vàng, và không phải thứ gì cũ kỹ, giản dị cũng vô giá trị. Con người cần học cách nhìn nhận sự vật, hiện tượng bằng con mắt sâu sắc, vượt qua vẻ ngoài để khám phá giá trị thực chất bên trong. Nhiều khi, những điều tưởng như bình thường lại mang ý nghĩa lớn lao, như chiếc tù và cũ kỹ đã cứu cả bản làng Hua Tát. Bởi vậy, thay vì vội vàng phán xét, ta cần biết lắng nghe, quan sát và thấu hiểu để đánh giá đúng bản chất của mọi thứ xung quanh mình. Đó cũng là cách sống công bằng và biết trân trọng giá trị thực.


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu

>> Xem thêm

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Văn 9 - Xem ngay

Tham Gia Group Dành Cho Lớp 9 - Ôn Thi Vào Lớp 10 Miễn Phí