Người xưa có câu: “Ngọc còn có vết” để nói đến việc con người không ai hoàn hảo, ai cũng có thể mắc sai lầm lớp 9

Dàn ý

I. Mở bài

- Giới thiệu câu nói “Ngọc còn có vết” – hình ảnh ẩn dụ nói rằng không có ai hoàn hảo tuyệt đối.

- Nêu vấn đề nghị luận: Trong cuộc sống, đặc biệt là trong môi trường học đường, mỗi học sinh cần có cách ứng xử đúng đắn trước lỗi lầm của người khác.

II. Thân bài

1. Giải thích vấn đề

- “Ngọc còn có vết”: Dù là vật quý cũng có thể có khuyết điểm ⇒ con người cũng vậy, không ai tránh khỏi sai lầm.

- Lỗi lầm là một phần tất yếu trong quá trình trưởng thành, đặc biệt với học sinh – lứa tuổi đang học hỏi và rèn luyện bản thân.

2. Vì sao cần ứng xử đúng trước lỗi lầm của người khác?

- Mỗi người đều có thể mắc lỗi ⇒ cần sự thấu hiểu, bao dung từ người xung quanh.

- Ứng xử đúng sẽ giúp người mắc lỗi có cơ hội sửa sai, trưởng thành.

- Thể hiện nhân cách, sự trưởng thành, kỹ năng sống của người học sinh.

- Góp phần xây dựng môi trường học đường tích cực, nhân văn.

3. Học sinh nên ứng xử như thế nào trước lỗi lầm của người khác?

- Giữ thái độ bình tĩnh, không vội phán xét:

+ Không bàn tán, chế giễu, làm tổn thương người khác.

+ Không xa lánh hay cô lập bạn bè mắc lỗi.

- Thấu hiểu và cảm thông:

+ Đặt mình vào vị trí của người mắc lỗi để hiểu và cảm thông.

- Góp ý chân thành, tế nhị

- Học cách tha thứ và bao dung 

4. Mở rộng – Liên hệ bản thân

- Mỗi học sinh cũng từng mắc lỗi – càng hiểu được giá trị của sự bao dung.

- Ứng xử đẹp với người khác cũng là tự hoàn thiện bản thân.

III. Kết bài

- Khẳng định lại vai trò của cách ứng xử đúng đắn trước lỗi lầm của người khác.

- Kêu gọi mọi người hãy sống nhân ái, biết cảm thông, góp phần tạo nên một môi trường học đường tích cực, giúp nhau cùng trưởng thành.

Bài siêu ngắn Mẫu 1

Người xưa có câu: "Ngọc còn có vết",câu nói này là minh chứng thép cho việc:không thứ gì trên thế giới này là hoàn hảo. Con người cũng vậy, không có người nào có thể đáp ứng được mọi yêu cầu của tất cả mọi người, cũng không người nào có thể giỏi toàn diện mọi mặt, mọi khía cạnh. Ai cũng có những yếu điểm, khuyết điểm và những điều mình chưa biết. Và bất kì ai cũng có thể mắc sai lầm.Việc mắc sai lầm không hề đáng trách nhưng có một vấn đề khiến ta phải suy ngẫm, đó là:đứng trước những lỗi lầm của người khác,là một học sinh,chúng ta cần ứng xử như thế nào?

      Lỗi lầm lànhững hành động, suy nghĩ hoặc quyết định sai trái so với chuẩn mực đạo đức, pháp luật hoặc lẽ phải trong cuộc sống. Đó có thể là những việc làm do vô ý, thiếu suy nghĩ, hoặc vì sự bồng bột, ích kỷ, khiến bản thân hay người khác chịu tổn thương hoặc hậu quả không mong muốn.

     Trước những sai lầm của người khác, ta cần hiểu được nguồn ngọn của sự sai lầm để xem xét những sai lầm đó có đáng được tha thứ hay không. Hãy luôn giữ thái độ bình tĩnh, hòa nhã và lắng nghe vì ta không trải biết được những người mắc sai lầm đã trải qua những gì. Đó có thể là áp lực khủng khiếp từ cuộc sống, gia đình hay sự áp bức... mới khiến họ bộc phát, mất lí trí mà gây tổn hại đến người khác. Chúng ta không thể vì họ sai lầm mà đánh giá hay phán xét họ. Mỗi người là một câu chuyện, mỗi câu chuyện là một cảm xúc. Chúng ta không thực sự trải qua tất cả những điều đó nên không thể hiểu được hết những lí do khiến họ mắc phải lỗi lầm.

    Khi ta phát hiện người khác mắc lỗi lầm cần kịp thời giảng giải khuyên can, lời nói cần nhẹ nhàng mang tính xây dựng, tránh nặng lời làm tổn thương hay làm mất lòng tin của họ. Đừng trách móc người khác khi họ mắc sai lầm vì nếu họ biết mình sai họ đã không sa đà vào.Những khoảnh khắc họ mắc sai lầm có thể là lúc họ không thông suốt, không tính táo thì khi ấy chúng ta phải trở thành một vị "quân sư" giảng giải cho họ hiểu, là một chiếc chổi quét đi những ngổn ngang để họ thông suốt hơn.

    Mỗi người đều có những điểm mạnh, điểm yếu riêng, sẽ có những lúc ta tỉnh táo, thông suốt đưa ra những quyết định chính xác nhưng cũng sẽ có những ngày mây mù khiến ta mắc sai lầm. Mắc sai lầm không đáng trách, biết nhìn nhận và sửa đổi những sai lầm đó mới đáng quý. Vậy nên, trước những lỗi lầm của người khác cần biết bao dung, thấu hiểu và giúp họ sửa đổi. Tất cả cùng chung tay giúp đơ nhau hoàn thiện, thay đổi những điều chưa đúng, chưa phù hợp thì mỗi người sẽ ngày một tốt hơn, và cộng đồng sẽ ngày càng văn minh, nhân ái.

Bài siêu ngắn Mẫu 2

Người xưa từng dạy: “Ngọc còn có vết”, một cách ví von rằng, dù là vật quý giá, hoàn hảo như ngọc cũng không tránh khỏi khuyết điểm. Huống chi là con người – sinh vật sống bằng cảm xúc, suy nghĩ và hành động – thì việc mắc lỗi là điều không thể tránh khỏi. Đặc biệt, trong môi trường học đường, nơi mỗi học sinh đang từng ngày học hỏi và trưởng thành, việc nhận thức đúng và ứng xử phù hợp trước lỗi lầm của người khác là một điều quan trọng, thể hiện nhân cách, bản lĩnh và tấm lòng bao dung.

Trước hết, chúng ta cần hiểu rằng: lỗi lầm là một phần tất yếu trong quá trình phát triển. Không ai sinh ra đã hoàn hảo, và càng trong độ tuổi học sinh – độ tuổi chưa chín chắn về suy nghĩ – thì càng dễ mắc sai sót. Việc nhìn thấy lỗi lầm của người khác không phải để chê cười hay phán xét, mà là cơ hội để ta học cách thấu hiểu, cảm thông và góp phần giúp bạn bè hoàn thiện hơn. Sự bao dung và tinh thần xây dựng sẽ giúp người mắc lỗi có thêm động lực sửa chữa và tiến bộ.

Là học sinh, khi đối diện với lỗi lầm của người khác, trước hết ta cần có thái độ bình tĩnh, tránh vội vàng phê phán hay chỉ trích. Điều đó không chỉ giúp người sai không cảm thấy bị tổn thương, mà còn thể hiện sự trưởng thành trong cách ứng xử của ta. Thay vì bàn tán, chế giễu hay xa lánh, hãy lắng nghe lý do, hoàn cảnh dẫn đến lỗi lầm, từ đó đưa ra lời khuyên chân thành. Nếu cần, hãy chủ động giúp đỡ bạn sửa sai, khích lệ bạn vượt qua mặc cảm. Đôi khi, một hành động nhỏ như một lời động viên, một ánh mắt cảm thông cũng có thể khiến người khác cảm thấy ấm lòng và có thêm niềm tin vào sự thay đổi.

Tuy nhiên, sự bao dung không có nghĩa là dung túng. Khi người khác mắc lỗi, đặc biệt là những lỗi nghiêm trọng hay có ảnh hưởng xấu đến tập thể, ta cần có cách ứng xử đúng mực: có thể góp ý trực tiếp, hoặc báo cho thầy cô, người có trách nhiệm để kịp thời xử lý. Sự thẳng thắn, trung thực trong trường hợp này lại là một hành động thể hiện trách nhiệm với cộng đồng và lòng chính trực của bản thân.

Trong cuộc sống học đường, biết cách ứng xử đúng trước lỗi lầm của người khác không chỉ giúp bạn bè xích lại gần nhau, mà còn góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực, nhân văn. Bản thân mỗi học sinh cũng sẽ trưởng thành hơn trong suy nghĩ, học được cách bao dung, sẻ chia và xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp.

Lỗi lầm không khiến con người trở nên xấu xa, mà chính cách ta đối mặt với lỗi lầm – của bản thân và của người khác – mới phản ánh rõ nhất phẩm chất và nhân cách mỗi người. Là học sinh, hãy biết cảm thông, khích lệ và hành xử có trách nhiệm để cùng nhau trưởng thành trong một tập thể chan hòa và yêu thương.

Bài tham khảo Mẫu 1

Người xưa có câu: “Ngọc còn có vết”, một cách nói đầy hình ảnh và sâu sắc để nhắc nhở rằng không có ai là hoàn hảo tuyệt đối. Ngay cả viên ngọc quý – biểu tượng của sự tinh khiết và giá trị – còn có thể mang vết xước, huống chi là con người, với muôn vàn cảm xúc, suy nghĩ và hành vi. Mỗi chúng ta, đặc biệt là học sinh – những người đang trong giai đoạn hoàn thiện nhân cách – đều có thể mắc sai lầm. Vậy khi đối diện với lỗi lầm của người khác, người học sinh nên ứng xử như thế nào để thể hiện sự trưởng thành và nhân văn?

Trước tiên, cần khẳng định rằng việc mắc lỗi là điều bình thường trong quá trình sống và học tập. Không ai tránh khỏi những lúc suy nghĩ chưa chín chắn, hành động nóng vội hay chưa đủ hiểu biết để lựa chọn đúng đắn. Điều quan trọng không nằm ở việc đã từng phạm lỗi, mà là cách người ta đối diện, sửa sai và trưởng thành sau lỗi lầm ấy. Vì vậy, khi chứng kiến bạn bè hay người khác vấp ngã, điều đầu tiên học sinh cần làm là giữ một thái độ bao dung và cảm thông.

Thay vì phán xét hay chế giễu, mỗi học sinh nên đặt mình vào vị trí của người mắc lỗi để hiểu rõ hoàn cảnh, động cơ và cảm xúc của họ. Sự thấu hiểu sẽ giúp chúng ta biết cách chia sẻ, động viên và khuyến khích người khác vượt qua sai lầm, từ đó học hỏi và cải thiện bản thân. Một lời an ủi nhẹ nhàng, một hành động giúp đỡ nhỏ hay đơn giản chỉ là sự im lặng đầy cảm thông cũng có thể tạo nên sức mạnh to lớn, giúp người mắc lỗi cảm thấy không bị cô lập và có thêm động lực sửa chữa.

Tuy nhiên, bao dung không có nghĩa là làm ngơ hoặc dung túng cho cái sai. Khi người khác phạm lỗi, đặc biệt là lỗi có ảnh hưởng đến tập thể hay vi phạm nội quy, học sinh cần ứng xử một cách công bằng và trách nhiệm. Có thể góp ý trực tiếp một cách tế nhị, hoặc nếu cần thiết, hãy nhờ sự can thiệp của thầy cô, người có thẩm quyền để xử lý kịp thời. Điều này không chỉ giúp bạn mình nhận ra lỗi lầm, mà còn bảo vệ môi trường học đường trong sạch, văn minh.

Ngoài ra, người học sinh cần tránh thái độ xa lánh, tẩy chay hay đẩy người khác vào cảm giác tội lỗi kéo dài. Hãy cho họ cơ hội được sửa sai và làm lại từ đầu. Ai cũng cần một cánh tay đưa ra khi vấp ngã, và chính sự tử tế trong ứng xử sẽ tạo nên một môi trường học tập lành mạnh, nơi mọi người được yêu thương, hỗ trợ và cùng nhau tiến bộ.

Ứng xử đúng đắn trước lỗi lầm của người khác cũng là cơ hội để mỗi học sinh tự soi lại bản thân. Có khi, chính người từng bao dung với lỗi lầm của bạn hôm nay lại là người sẽ giúp đỡ bạn khi bạn sa ngã ngày mai. Vì thế, sống bao dung, hiểu biết và trách nhiệm không chỉ giúp người khác tốt lên mà còn khiến bản thân ta trở thành một con người đáng quý.

Tóm lại, trong hành trình trưởng thành, cách ứng xử với lỗi lầm của người khác là thước đo cho nhân cách của mỗi học sinh. Hãy chọn sự cảm thông thay vì phán xét, chọn khích lệ thay vì chê bai, và chọn trách nhiệm thay vì thờ ơ. Bởi lẽ, hiểu và giúp người khác vượt qua sai lầm cũng chính là đang giúp mình lớn lên từng ngày.

Bài tham khảo Mẫu 2

Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn được trở thành một con người hoàn hảo, không mắc sai lầm. Tuy nhiên, sự thật là chẳng ai có thể tránh khỏi những lúc vấp ngã. Bởi vậy mà ông cha ta đã đúc kết một chân lý sâu sắc: “Ngọc còn có vết”. Câu nói không chỉ phản ánh quy luật tự nhiên rằng không có gì hoàn mỹ tuyệt đối, mà còn nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của lòng bao dung và thái độ đúng đắn khi đối diện với lỗi lầm – đặc biệt là lỗi lầm của người khác. Vậy, với vai trò là học sinh – những chủ nhân tương lai của đất nước, chúng ta nên ứng xử như thế nào trước lỗi lầm của người xung quanh?

Trước hết, chúng ta cần nhận thức đúng rằng: lỗi lầm là điều không thể tránh khỏi trong quá trình học tập và trưởng thành. Là học sinh, ai cũng có lúc suy nghĩ chưa sâu sắc, hành xử bồng bột hoặc chịu ảnh hưởng từ hoàn cảnh, tâm lý. Điều quan trọng không phải là người đó đã từng sai, mà là họ có nhận ra, sửa chữa và học hỏi được gì từ sai lầm đó hay không. Nếu chúng ta chỉ chăm chăm nhìn vào lỗi lầm của người khác để phán xét hay chế giễu thì không những không giúp ích gì, mà còn khiến người mắc lỗi thêm tự ti, dễ thu mình lại và mất niềm tin vào bản thân.

Ứng xử đúng đắn trước lỗi lầm của người khác, trước hết là biết lắng nghe và thấu hiểu. Thay vì vội vàng đánh giá, hãy tìm hiểu nguyên nhân, bối cảnh dẫn đến sai lầm đó. Sự cảm thông không khiến ta trở nên yếu mềm, mà thể hiện một trái tim nhân hậu và trí tuệ trưởng thành. Khi bạn bè sai, hãy nhẹ nhàng góp ý, khuyến khích họ sửa đổi. Chính sự chân thành ấy có thể là động lực để họ vượt qua mặc cảm, thay đổi tích cực và tiến bộ hơn mỗi ngày.

Bên cạnh đó, cần phải có thái độ kiên quyết với những lỗi lầm nghiêm trọng, đặc biệt là những hành vi sai trái ảnh hưởng đến người khác hoặc làm tổn hại đến tập thể. Bao dung không đồng nghĩa với im lặng hay dung túng. Là học sinh có trách nhiệm, chúng ta cần lên tiếng đúng lúc, báo với giáo viên hoặc người có thẩm quyền để đảm bảo môi trường học tập lành mạnh. Đó không phải là “bắt lỗi” mà là thể hiện tinh thần công bằng và ý thức xây dựng.

Ngoài ra, chúng ta cũng không nên khắc sâu lỗi lầm của người khác. Hãy cho họ cơ hội sửa sai, làm lại từ đầu, giống như cách chúng ta cũng mong được tha thứ khi từng mắc lỗi. Sự rộng lượng trong suy nghĩ và hành động chính là nền tảng cho những mối quan hệ bạn bè chân thành, bền vững và là nhân tố quan trọng để hình thành nhân cách cao đẹp trong tương lai.

Mỗi người đều có thể vấp ngã, điều quan trọng là cách ta đối xử với nhau trong những khoảnh khắc yếu đuối đó. Là học sinh, hãy học cách cảm thông, sẵn sàng giúp đỡ và biết ứng xử đúng mực trước lỗi lầm của người khác. Bởi một môi trường học đường nhân ái và công bằng sẽ là nơi nuôi dưỡng những con người tử tế, bản lĩnh và trưởng thành.