Bài 26. Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên, dân cư và xã hội Trung Quốc trang 79, 80, 81, 82 SBT Địa lí 11 Kết nối tri thức

Câu 1 1

Ý nào sau đây không phản ánh đặc điểm phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí của Trung Quốc?

A. Tiếp giáp với nhiều quốc gia ở phía bắc, phía tây và phía nam. 

B. Có diện tích rộng lớn thứ ba thế giới.

C. Có vùng biển rộng lớn thuộc các biển Hoàng Hải, Hoa Đông, … thuộc Thái Bình Dương. 

D. Biên giới của Trung Quốc với các nước chủ yếu là đồng bằng nên đi lại dễ dàng.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D

Câu 1 2

Núi, sơn nguyên và cao nguyên chiếm bao nhiêu % diện tích lãnh thổ Trung Quốc?

A. 50.

B. 60.

C. 70.

D. 80.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C

Câu 1 3

Ý nào dưới đây không phải đặc điểm địa hình và đất của miền Tây Trung Quốc? 

A. Núi cao, sơn nguyên, cao nguyên là chủ yếu.

B. Đồng bằng và đồi núi thấp là chủ yếu.

C. Địa hình hiểm trở và chia cắt mạnh.

D. Loại đất phổ biến là đất xám hoang mạc.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B

Câu 1 4

Ý nào dưới đây không phải đặc điểm địa hình và đất của miền Đông Trung Quốc? 

A. Nhiều bồn địa và hoang mạc.

B. Nhiều đồng bằng rộng lớn.

C. Đồi núi thấp ở phía đông nam.

D. Đất phù sa và đất feralit là chủ yếu.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: A

Câu 1 5

Đặc điểm khí hậu miền Đông Trung Quốc là 

A. có lượng mưa trung bình năm thấp.

B. chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn.

C. khí hậu gió mùa, lượng mưa trung bình năm lớn. 

D. khí hậu ôn đới lục địa khắc nghiệt.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C

Câu 1 6

Đặc điểm khí hậu miền Tây Trung Quốc là

A. khí hậu ôn hoà.

B. mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều.

C. chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa ít. 

D. khí hậu ôn đới lục địa khắc nghiệt.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D

Câu 1 7

Ý nào sau đây không phản ánh đặc điểm dân cư Trung Quốc? 

A. Số dân đông, tỉ lệ tăng tự nhiên cao.

B. Cơ cấu giới tính chênh lệch khá lớn, cơ cấu tuổi đang biến đổi theo hướng già hoá.

C. Có 56 dân tộc cùng chung sống, người Hán chiếm hơn 90% dân số.

D. Mật độ dân số cao, dân cư tập trung đông đúc ở khu vực phía đông.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: A

Câu 1 8

Ý nào sau đây thể hiện đặc điểm nổi bật về xã hội của Trung Quốc? 

A. Là nơi ra đời của nhiều tôn giáo lớn.

B. Chất lượng cuộc sống của người dân ở mức rất cao.

C. Ít chú trọng đến công tác giáo dục, y tế.

D. Là cái nôi của nền văn minh nhân loại.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D

Câu 2

Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai khi nói về điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Trung Quốc? Hãy sửa lại các câu sai.

a) Thiên nhiên Trung Quốc có sự khác biệt giữa miền Đông và miền Tây.

b) Địa hình Trung Quốc rất đa dạng; trong đó núi, sơn nguyên, cao nguyên chiếm hơn 70% diện tích lãnh thổ.

c) Phần lớn lãnh thổ Trung Quốc có khí hậu nhiệt đới, có sự phân hoá theo chiều đông - tây, bắc - nam và theo độ cao.

d) Trung Quốc có nhiều sông lớn, đa số các sông đều bắt nguồn từ phía đông chảy về phía tây.

e) Hệ thực vật của Trung Quốc rất đa dạng, phong phú và có sự phân hoá theo chiều bắc - nam và đông - tây.

Lời giải chi tiết:

Câu c và d sai.

c) Phần lớn lãnh thổ Trung Quốc có khí hậu ôn đới, có sự phân hoá theo chiều hiện đông - tây, bắc - nam và theo độ cao.

d) Trung Quốc có nhiều sông lớn, đa số các sông đều bắt nguồn từ phía tây chảy về phía đông.

Câu 3

Chứng minh khí hậu Trung Quốc có sự phân hoá theo chiều đông - tây và bắc - nam. Nêu một số thuận lợi và khó khăn của khí hậu đối với đời sống và sản xuất.

Lời giải chi tiết:

a) Khí hậu Trung Quốc có sự phân hóa theo chiều đông - tây và bắc - nam.

- Theo chiều bắc nam: phần lớn lãnh thổ Trung Quốc có khí hậu ôn đới, phần phía nam có khí hậu cận nhiệt. Khí hậu gió mùa ở miền Đông có sự thay đổi từ nam lên bắc, từ cận nhiệt đới gió mùa sang ôn đới gió mùa.

- Theo chiều đông - tây: Miền Đông có khí hậu gió mùa; mùa hạ nóng ẩm, mưa nhiều, mùa đông lạnh và khô; miền Tây có khí hậu ôn đới lục địa khắc nghiệt, nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm và giữa các mùa khá lớn; lượng mưa trung bình năm thấp.

b) Một số thuận lợi và khó khăn của khí hậu đối với đời sống và sản xuất:

Miền Đông có khí hậu ôn hoà, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp và cư trú, song mưa tập trung vào mùa hạ gây lũ lụt ở hạ lưu một số sông, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất. Khí hậu khắc nghiệt của miền Tây không thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp và cư trú, khiến cho khu vực này dân cư thưa thớt.

Câu 4

Hoàn thành bảng thể hiện đặc điểm điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội.

Lời giải chi tiết:

Câu 5

Ghép thông tin ở cột bên trái với thông tin ở cột bên phải sao cho phù hợp về thuận lợi của đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đối với phát triển kinh tế - xã hội ở Trung Quốc.

Lời giải chi tiết:

Ghép: 1 - d              2 - e              3 - g             4 - a             

  5 - h                      6 - b              7 - c

Câu 6

Phân tích tác động của đặc điểm dân cư (quy mô và gia tăng, cơ cấu, dân tộc, phân bố dân cư, đô thị hoá) tới phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc.

Lời giải chi tiết:

Đặc điểm dân cư của Trung Quốc có tác động sâu rộng đến phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia này. Dưới đây là một số phân tích về tác động của các đặc điểm dân cư đó:

1. Quy mô và gia tăng dân số:

Trung Quốc với hơn 1,4 tỷ người tạo ra một thị trường tiêu thụ lớn và nguồn lao động đa dạng. Tuy nhiên, tăng tự nhiên của dân số đang giảm, và quy mô tăng trưởng dân số đã bắt đầu chậm lại. Điều này có thể tạo ra một số thách thức, bao gồm áp lực gia tăng về người già và độ tuổi lao động thấp hơn trong tương lai.

2. Cơ cấu dân số:

Trung Quốc đang trải qua cơ cấu dân số vàng, có nghĩa là tỉ lệ người trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) cao hơn so với tỉ lệ người trẻ và người già. Tuy nhiên, xu hướng già hoá dân số đang gia tăng, đặt ra thách thức về việc duy trì sự dồi dào của nguồn lao động và cung cấp chăm sóc cho người già.

3. Cơ cấu giới tính:

Sự chênh lệch lớn về tỷ lệ nam/nữ có thể ảnh hưởng đến việc làm và các vấn đề xã hội. Nếu tỷ lệ nam/nữ tiếp tục tăng, có thể gây ra tình trạng "surplus men" (nam nhiều hơn nữ) và tăng căng thẳng xã hội.

4. Dân tộc và phân bố dân cư: 

Sự đa dạng về dân tộc ở Trung Quốc có thể tạo ra một số thách thức liên quan đến quản lý và thúc đẩy phát triển đa dạng vùng. Sự phân bố dân cư khá không đều, với phần lớn dân số tập trung ở khu vực phía đông, trong khi phía tây có dân số thưa thớt. Điều này tạo ra chênh lệch về trình độ phát triển kinh tế giữa hai vùng này và đòi hỏi sự đầu tư vào phát triển cơ sở hạ tầng và kinh tế ở vùng phía tây.

5. Đô thị hoá: 

Tốc độ đô thị hóa nhanh tạo ra cơ hội và thách thức. Thành phố lớn như Thượng Hải, Bắc Kinh và Quảng Châu trở thành trung tâm kinh tế và tài chính quốc gia. Công nghiệp hoá nông thôn đã thay đổi cơ cấu lao động và tạo ra lối sống đô thị mới, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về quản lý môi trường và cơ sở hạ tầng đô thị.

Câu 7

Dựa vào biểu đồ 26.4 trang 135 SGK, hãy nhận xét về sự thay đổi số dân và tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số Trung Quốc giai đoạn 1978 - 2020.

Lời giải chi tiết:

- Từ năm 1978 đến năm 2020 dân số của Trung Quốc liên tục tăng, tỉ lệ tăng dân số tự nhiên liên tục giảm.

- Tỉ lệ tăng tự nhiên của dân số Trung Quốc đang có chiều hướng giảm dần nên quy mô dân số hằng năm có xu hướng tăng chậm lại.

Câu 8

Cho bảng số liệu:

CƠ CẤU DÂN SỐ THEO TUỔI CỦA TRUNG QUỐC GIAI ĐOẠN 1990 - 2020

 (Nguồn: Liên hợp quốc, 2022)

- Vẽ biểu đồ thể hiện sự thay đổi cơ cấu dân số theo tuổi của Trung Quốc giai đoạn 1990 - 2020.

- Nhận xét về cơ cấu dân số theo tuổi và sự thay đổi tỉ lệ các nhóm tuổi trong dân số của Trung Quốc từ năm 1990 đến năm 2020.

Lời giải chi tiết:

Biểu đồ thể hiện sự thay đổi cơ cấu dân số theo tuổi của Trung Quốc

giai đoạn 1990 - 2020.

Dựa vào bảng số liệu về cơ cấu dân số theo tuổi của Trung Quốc từ năm 1990 đến năm 2020, chúng ta có thể nhận xét những thay đổi quan trọng về tỉ lệ các nhóm tuổi trong dân số của đất nước này trong giai đoạn này:

1. Dưới 15 tuổi:

Tỷ lệ người dưới 15 tuổi đã giảm từ 28,6% vào năm 1990 xuống còn 17,0% vào năm 2020. Điều này cho thấy sự giảm đáng kể về tỷ lệ trẻ em trong dân số, có thể là do chính sách hạn chế sinh con (như chính sách một con) và xu hướng gia đình nhỏ hóa.

2. Từ 15 đến 64 tuổi: 

Tỷ lệ người trong độ tuổi lao động (từ 15 đến 64 tuổi) có sự tăng từ 65,8% vào năm 1990 lên 73,2% vào năm 2010, nhưng sau đó giảm xuống 70,0% vào năm 2020. Tuy tỷ lệ này vẫn cao, nhưng có dấu hiệu giảm do sự già hoá dân số.

3. Từ 65 tuổi trở lên:

Tỷ lệ người từ 65 tuổi trở lên đã tăng đáng kể, từ 5,6% vào năm 1990 lên 13,0% vào năm 2020. Đây là dấu hiệu rõ rệt của sự già hoá dân số trong giai đoạn này, có thể gây ra áp lực lớn về chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ xã hội.

Câu 9

Trình bày đặc điểm xã hội của Trung Quốc và phân tích tác động của một trong các đặc điểm xã hội tới phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc.

Lời giải chi tiết:

Đặc điểm xã hội của Trung Quốc có một số khía cạnh quan trọng, và chúng ta sẽ phân tích tác động của một trong những đặc điểm này đến phát triển kinh tế - xã hội của nước này.

1. Đặc điểm xã hội

Nền văn hoá và lịch sử phong phú:

Trung Quốc là một trong những cái nôi của nền văn minh thế giới, với một văn hoá lâu đời và lịch sử hào hùng. Đây là nguồn cảm hứng quan trọng cho nghệ thuật, văn hóa, và sáng tạo ở Trung Quốc.

Chất lượng cuộc sống cải thiện: 

Chất lượng cuộc sống của người dân Trung Quốc đã có sự cải thiện đáng kể. Nước này đã đạt được chỉ số Phát triển con người (HDI) cao và thu nhập bình quân đầu người tăng lên, đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế và xã hội.

Giáo dục và nguồn nhân lực:

Hệ thống giáo dục được chú trọng và đã cải thiện chất lượng nguồn lao động. Trung Quốc có truyền thống lao động cần cù và sáng tạo, và nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội.

Chăm sóc sức khỏe:

Công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân được đẩy mạnh, và phần lớn người dân được bảo hiểm y tế. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe của người dân và tạo điều kiện cho họ tham gia hoạt động kinh tế và xã hội một cách hiệu quả hơn.

2. Phân tích tác động của một đặc điểm xã hội

"Công cuộc xây dựng nông thôn mới" là một chương trình quan trọng trong phát triển nông thôn Trung Quốc. Các thành tựu của chương trình này đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao đời sống và điều kiện sống của người dân nông thôn. Chương trình này đã giúp rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn, đóng góp vào sự công nghiệp hoá và hiện đại hoá của đất nước. Tuy nhiên, vẫn còn sự chênh lệch trong sự phát triển kinh tế - xã hội giữa các vùng, và chênh lệch giữa nông thôn và thành thị vẫn là một thách thức.

Tác động tích cực của "Công cuộc xây dựng nông thôn mới" bao gồm:

- Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn, bao gồm tiện ích, giáo dục, và sức khỏe.

- Góp phần vào tăng cường năng suất nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn.

- Đẩy mạnh sự công nghiệp hoá và hiện đại hoá ở các khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, để giảm chênh lệch kinh tế và xã hội giữa các vùng và nâng cao tình hình phát triển bền vững, cần tiếp tục đầu tư vào các biện pháp như phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục và đào tạo, và khuyến khích sự đổi mới và sáng tạo trong nông nghiệp và các ngành khác ở các vùng nông thôn.