-
Chương 1. Cơ chế di truyền và biến dị
- Lý thuyết về gen và mã di truyền
- Bài 1. Gen và mã di truyền
- Lý thuyết về quá trình nhân đôi ADN
- Bài 1. Quá trình nhân đôi ADN
- Lý thuyết về ARN và quá trình phiên mã
- Bài 2. Quá trình phiên mã
- Lý thuyết về dịch mã
- Bài 2. Quá trình dịch mã
- Bài 3. Điều hòa hoạt động gen
- Lý thuyết về đột biến gen
- Lý thuyết về cơ chế phát sinh và sự biểu hiện của đột biến gen
- Bài 5. Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc NST
- Lý thuyết về đột biến số lượng NST - Đột biến lệch bội
- Lý thuyết về đột biến số lượng NST - Đột biến đa bội
- Ôn tập chương 1 - Cơ chế di truyền và biến dị
-
Chương 2. Tính quy luật của hiện tượng di truyền
- Lý thuyết về các khái niệm cơ bản trong di truyền
- Bài 8. Quy luật Menđen: Quy luật phân li
- Bài 9. Quy luật Menđen: Quy luật phân ly độc lập
- Bài 10. Tương tác gen
- Bài 11. Liên kết gen
- Bài 11. Hoán vị gen
- Bài 12. Di truyền liên kết với giới tính
- Bài 12. Di truyền ngoài nhân
- Tổng hợp các quy luật di truyền và tính số loại kiểu gen trong quần thể
- Bài 13. Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen
- Ôn tập chương 2 - Quy luật di truyền
-
Chương 3. Di truyền học quần thể
-
Chương 4. Ứng dụng di truyền học
-
Chương 5. Di truyền học người
-
Chương 6. Bằng chứng và cơ chế tiến hóa
- Bài 24. Các bằng chứng tiến hóa
- Bài 25. Học thuyết tiến hoá của Lamac và học thuyết Đacuyn
- Bài 26. Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại
- Lý thuyết về các nhân tố tiến hóa
- Bài 27. Quá trình hình thành quần thể thích nghi
- Bài 28. Loài
- Bài 29. Quá trình hình thành loài
- Bài 30. Quá trình hình thành loài (tiếp theo)
- Bài 31. Tiến hóa lớn
- Ôn tập chương 6 - Bằng chứng và cơ chế tiến hóa
-
Chương 7. Sự phát sinh và phát triển sự sống trên Trái Đất
-
Chương 8. Cá thể và quần thể sinh vật
- Bài 35. Môi trường sống và các nhân tố sinh thái
- Lý thuyết về giới hạn sinh thái và ổ sinh thái
- Lý thuyết về sự thích nghi của sinh vật với môi trường sống
- Bài 36. Quần thể sinh vật và quan hệ giữa các cá thể trong quần thể
- Bài 37. Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật
- Bài 38. Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật (tiếp theo)
- Bài 39. Biến động số lượng cá thể của quần thể sinh vật
- Lý thuyết về sự điều chỉnh số lượng cá thể của quần thể
-
Chương 9. Quần xã sinh vật
-
Chương 10. Hệ sinh thái, sinh quyển và bảo vệ môi trường
Trắc nghiệm Bài 41. Diễn thế sinh thái - Sinh 12
Đề bài
Diễn thế sinh thái là
-
A.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng có một quần xã tương đối ổn định
-
B.
Quá trình biến đổi nhảy cóc của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường.
-
C.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng quần xã diệt vong
-
D.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, để đến cuối cùng có một quần xã không thay đổi qua thời gian.
Nguyên nhân bên trong thúc đẩy xảy ra diễn thế sinh thái là
-
A.
Sự cạnh tranh sinh học giữa các loài trong quần xã
-
B.
Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã
-
C.
Tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã
-
D.
Sự sinh sản của các loài trong quần xã
Nhân tố sinh thái quan trọng thường xuyên làm biến đổi quần xã sinh vật dẫn đến sự diễn thế sinh thái là:
-
A.
Sự thay đổi của khí hậu như lũ lụt, cháy rừng.
-
B.
Hoạt động khai thác tài nguyên của con người.
-
C.
Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã.
-
D.
Hoạt động mạnh mẽ của loài đặc trưng.
Khi loài ưu thế “tự đào huyệt chôn mình” thì loài nào sau đây chiếm vị trí của loài ưu thế?
-
A.
Loài đặc trưng
-
B.
Loài thứ yếu
-
C.
Loài chủ chốt
-
D.
Loài đặc hữu
Khi nói về diễn thế nguyên sinh nhận xét nào sau không đúng?
-
A.
Trong quá trình diễn thế nguyên sinh các loài có tuổi thọ thấp, kích thước nhỏ thay thế dần các loài có tuổi thọ cao, kích thước lớn.
-
B.
Giới hạn của các nhân tố sinh thái ngày càng hẹp, môi trường trở nên ổn định hơn.
-
C.
Chuỗi thức ăn ngày càng phức tạp, trong đó chuỗi thức ăn bắt đầu bằng mùn bã hữu cơ ngày càng đóng vai trò quan trọng.
-
D.
Số lượng loài trong quần xã ngày càng tăng, số cá thể của mỗi loài ngày càng giảm.
Sau chiến tranh chống Mỹ, khu vực rừng ngập mặn Cần Giờ (thành phố Hồ Chí Minh) bị tàn phá nghiêm trọng. Ngày nay, khu vườn ngập mặn Cần Giờ đã được khôi phục lại và được công nhận là Khu dự trữ Sinh quyển thế giới của Việt Nam. Đây là biểu hiện của hiện tượng:
-
A.
Diễn thế nguyên sinh
-
B.
Diễn thế thứ sinh
-
C.
Diễn thế khôi phục
-
D.
Diễn thế nguyên sinh hoặc Diễn thế khôi phục
Quá trình diễn thế thứ sinh tại rừng lim Hữu Lũng, tĩnh Lạng Sơn như thế nào?
-
A.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết→cây gỗ nhỏ và cây bụi → rừng thưa cây gỗ nhỏ → cây bụi và cỏ chiếm ưu thế→Trảng cỏ.
-
B.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây gỗ nhỏ và cây bụi→ Trảng cỏ.
-
C.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết → rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →cây gỗ nhỏ và cây bụi →Trảng cỏ.
-
D.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết →rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây gỗ nhỏ và cây bụi →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →Trảng cỏ.
Kết quả của diễn thế thứ sinh:
-
A.
Hình thành quần xã ổn định
-
B.
Luôn dẫn đến một quần xã đỉnh cực
-
C.
Thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái
-
D.
Phục hồi thành quần xã nguyên sinh
Khẳng định nào sau đây đúng khi nói về diễn thế?
-
A.
Trong những điều kiện nhất định, diễn thế thứ sinh có thể tạo ra một quần xã ổn định.
-
B.
Diễn thế nguyên sinh bắt đầu sau khi một quần xã bị phá hủy hoàn toàn bời thiên tai hoặc con người.
-
C.
Động lực chủ yếu của quá trình diễn thế là sự thay đổi của môi trường.
-
D.
Hoạt động của con người luôn gây hại cho quá trình diễn thế sinh thái của các quần xã tự nhiên.
Cho các giai đoạn chính trong quá trình diễn thế sinh thái ở một đầm nước nông như sau:
(1) Đầm nước nông có nhiều loài sinh vật thủy sinh ở các tầng nước khác nhau: một số loài tảo, thực vật có hoa sống trên mặt nước; tôm, cá, cua, ốc,…
(2) Hình thành rừng cây bụi và cây gỗ.
(3) Các chất lắng đọng tích tụ ở đáy làm cho đầm bị nông dần. Thành phần sinh vật thay đổi: các sinh vật thuỷ sinh ít dần, đặc biệt là các loài động vật có kích thước lớn.
(4) Đầm nước nông biến đổi thành vùng đất trũng, xuất hiện cỏ và cây bụi.
Trật tự đúng của các giai đoạn trong quá trình diễn thế trên là
-
A.
(2)→(1)→(4)→(3).
-
B.
(3)→(4)→(2)→(1).
-
C.
(1)→(2)→(3)→(4).
-
D.
(1)→(3)→(4)→(2).
Xu hướng biến đổi nào sau đây trong quá trình diễn thế sinh thái sẽ dần đến thiết lập trạng thái cân bằng?
-
A.
Sinh khối và tổng sản lượng tăng lên, sản lượng sơ cấp tinh giảm
-
B.
Hô hấp của quần xã giảm, tỷ lệ giữa sinh vật sản xuất và phân giải vật chất trong quần xã dần tiến tới 1
-
C.
Tính đa dạng về loài tăng nhưng số lượng cá thể của mỗi loài giảm và quan hệ sinh học giữa các loài bớt căng thẳng.
-
D.
Lưới thức ăn trở nên đơn giản, chuỗi thức ăn mùn bã ngày càng trở nên quan trọng
Một trong những xu hướng biến đổi trong quá trình diễn thế nguyên sinh trên cạn là:
-
A.
Sinh khối ngày càng giảm.
-
B.
Độ đa dạng của quần xã ngày càng cao, lưới thức ăn ngày càng phức tạp.
-
C.
Độ đa dạng của quần xã ngày càng giảm, lưới thức ăn ngày càng đơn giản.
-
D.
Tính ổn định của quần xã ngày càng giảm.
Nghiên cứu diễn thế sinh thái giúp chúng ta có thể:
(1) Khai thác hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên
(2) Khắc phục những biến đổi bất lợi của môi trường
(3) Hiểu được các quy luật phát triển của quần xã sinh vật
(4) Dự đoán được các quần xã đã tồn tại trước đó và quần xã sẽ thay thế trong tương lai.
Số phương án đúng là:
-
A.
2
-
B.
4
-
C.
3
-
D.
1
Cho các thông tin sau về diễn thế sinh thái:
(1) Có sự biến đổi tuần tự của quần xã tương ứng với các điều kiện môi trường.
(2) Luôn dẫn tới quần xã suy thoái
(3) Quá trình biến đổi quần xã trong diễn thế luôn song song với quá trình biến đổi về các điều kiện tự nhiên của môi trường
(4) Xuất hiện ở môi trường đã có một quần xã sinh vật sinh sống.
Có bao nhiêu nhận định đúng phản ánh sự giống nhau giữa diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh?
-
A.
2
-
B.
3
-
C.
1
-
D.
4
Đề thi THPT QG – 2021, mã đề 206
Giả sử sự thay đổi sinh khối trong quá trình diễn thế sinh thái của 4 quần xã sinh vật được mô tả ở các hình I; II; III và IV.
Trong 4 hình trên, 2 hình nào đều mô tả sinh khối của quần xã trong quá trình diễn thế nguyên sinh.
-
A.
II và IV.
-
B.
III và IV.
-
C.
I và II.
-
D.
I và III.
Lời giải và đáp án
Diễn thế sinh thái là
-
A.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng có một quần xã tương đối ổn định
-
B.
Quá trình biến đổi nhảy cóc của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường.
-
C.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng quần xã diệt vong
-
D.
Quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, để đến cuối cùng có một quần xã không thay đổi qua thời gian.
Đáp án : A
Diễn thế sinh thái là quá trình biến đổi tuần tự của quần xã qua các giai đoạn, song song có sự biến đổi của môi trường, để đến cuối cùng có một quần xã tương đối ổn định
Nguyên nhân bên trong thúc đẩy xảy ra diễn thế sinh thái là
-
A.
Sự cạnh tranh sinh học giữa các loài trong quần xã
-
B.
Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã
-
C.
Tác động mạnh mẽ của ngoại cảnh lên quần xã
-
D.
Sự sinh sản của các loài trong quần xã
Đáp án : B
Nguyên nhân bên trong gây diễn thế sinh thái là do sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài ưu thế trong quần xã → biến đổi điều kiện của quần xã → tạo điều kiện làm biến đổi môi trường trong quần xã → diễn thế sinh thái
Nhân tố sinh thái quan trọng thường xuyên làm biến đổi quần xã sinh vật dẫn đến sự diễn thế sinh thái là:
-
A.
Sự thay đổi của khí hậu như lũ lụt, cháy rừng.
-
B.
Hoạt động khai thác tài nguyên của con người.
-
C.
Sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã.
-
D.
Hoạt động mạnh mẽ của loài đặc trưng.
Đáp án : C
Nhân tố sinh thái quan trọng thường xuyên làm biến đổi quần xã sinh vật dẫn đến sự diễn thế sinh thái là sự cạnh tranh gay gắt giữa các loài trong quần xã.
Khi loài ưu thế “tự đào huyệt chôn mình” thì loài nào sau đây chiếm vị trí của loài ưu thế?
-
A.
Loài đặc trưng
-
B.
Loài thứ yếu
-
C.
Loài chủ chốt
-
D.
Loài đặc hữu
Đáp án : B
Khi loài ưu thế “tự đào huyệt chôn mình” thì loài thứ yếu sẽ thay thế loài ưu thế,
Khi nói về diễn thế nguyên sinh nhận xét nào sau không đúng?
-
A.
Trong quá trình diễn thế nguyên sinh các loài có tuổi thọ thấp, kích thước nhỏ thay thế dần các loài có tuổi thọ cao, kích thước lớn.
-
B.
Giới hạn của các nhân tố sinh thái ngày càng hẹp, môi trường trở nên ổn định hơn.
-
C.
Chuỗi thức ăn ngày càng phức tạp, trong đó chuỗi thức ăn bắt đầu bằng mùn bã hữu cơ ngày càng đóng vai trò quan trọng.
-
D.
Số lượng loài trong quần xã ngày càng tăng, số cá thể của mỗi loài ngày càng giảm.
Đáp án : A
Ý A sai vì: Trong quá trình diễn thế nguyên sinh các loài có tuổi thọ cao, kích thước lớn thay thế dần các loài có tuổi thọ thấp, kích thước nhỏ.
Sau chiến tranh chống Mỹ, khu vực rừng ngập mặn Cần Giờ (thành phố Hồ Chí Minh) bị tàn phá nghiêm trọng. Ngày nay, khu vườn ngập mặn Cần Giờ đã được khôi phục lại và được công nhận là Khu dự trữ Sinh quyển thế giới của Việt Nam. Đây là biểu hiện của hiện tượng:
-
A.
Diễn thế nguyên sinh
-
B.
Diễn thế thứ sinh
-
C.
Diễn thế khôi phục
-
D.
Diễn thế nguyên sinh hoặc Diễn thế khôi phục
Đáp án : B
Đây là biểu hiện của hiện tượng diễn thế thứ sinh vì trước đó đã có 1 quần xã sinh vật sống ở đó.
Quá trình diễn thế thứ sinh tại rừng lim Hữu Lũng, tĩnh Lạng Sơn như thế nào?
-
A.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết→cây gỗ nhỏ và cây bụi → rừng thưa cây gỗ nhỏ → cây bụi và cỏ chiếm ưu thế→Trảng cỏ.
-
B.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây gỗ nhỏ và cây bụi→ Trảng cỏ.
-
C.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết → rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →cây gỗ nhỏ và cây bụi →Trảng cỏ.
-
D.
Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết →rừng thưa cây gỗ nhỏ →cây gỗ nhỏ và cây bụi →cây bụi và cỏ chiếm ưu thế →Trảng cỏ.
Đáp án : D
Quá trình diễn thế thứ sinh tại rừng lim Hữu Lũng, tĩnh Lạng Sơn diễn ra theo trình tự: Rừng lim nguyên sinh bị chặt hết → rừng thưa cây gỗ nhỏ → cây gỗ nhỏ và cây bụi → cây bụi và cỏ chiếm ưu thế → Trảng cỏ.
Kết quả của diễn thế thứ sinh:
-
A.
Hình thành quần xã ổn định
-
B.
Luôn dẫn đến một quần xã đỉnh cực
-
C.
Thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái
-
D.
Phục hồi thành quần xã nguyên sinh
Đáp án : C
Kết quả của diễn thế thứ sinh là thường dẫn đến sự hình thành một quần xã bị suy thoái.
Khẳng định nào sau đây đúng khi nói về diễn thế?
-
A.
Trong những điều kiện nhất định, diễn thế thứ sinh có thể tạo ra một quần xã ổn định.
-
B.
Diễn thế nguyên sinh bắt đầu sau khi một quần xã bị phá hủy hoàn toàn bời thiên tai hoặc con người.
-
C.
Động lực chủ yếu của quá trình diễn thế là sự thay đổi của môi trường.
-
D.
Hoạt động của con người luôn gây hại cho quá trình diễn thế sinh thái của các quần xã tự nhiên.
Đáp án : A
Khẳng định đúng là A
B sai, diễn thế nguyên sinh bắt đầu từ một môi trường không có sinh vật
C sai, động lực chủ yếu của quá trình diễn thế là sự biến đổi của quần xã sinh vật
D sai, con người có những hoạt động có ích cho diễn thế sinh thái như: trồng rừng, mở các khu bảo tồn động vật,…
Cho các giai đoạn chính trong quá trình diễn thế sinh thái ở một đầm nước nông như sau:
(1) Đầm nước nông có nhiều loài sinh vật thủy sinh ở các tầng nước khác nhau: một số loài tảo, thực vật có hoa sống trên mặt nước; tôm, cá, cua, ốc,…
(2) Hình thành rừng cây bụi và cây gỗ.
(3) Các chất lắng đọng tích tụ ở đáy làm cho đầm bị nông dần. Thành phần sinh vật thay đổi: các sinh vật thuỷ sinh ít dần, đặc biệt là các loài động vật có kích thước lớn.
(4) Đầm nước nông biến đổi thành vùng đất trũng, xuất hiện cỏ và cây bụi.
Trật tự đúng của các giai đoạn trong quá trình diễn thế trên là
-
A.
(2)→(1)→(4)→(3).
-
B.
(3)→(4)→(2)→(1).
-
C.
(1)→(2)→(3)→(4).
-
D.
(1)→(3)→(4)→(2).
Đáp án : D
Trật tự đúng của diễn thế là : (1)→(3)→(4)→(2).
Xu hướng biến đổi nào sau đây trong quá trình diễn thế sinh thái sẽ dần đến thiết lập trạng thái cân bằng?
-
A.
Sinh khối và tổng sản lượng tăng lên, sản lượng sơ cấp tinh giảm
-
B.
Hô hấp của quần xã giảm, tỷ lệ giữa sinh vật sản xuất và phân giải vật chất trong quần xã dần tiến tới 1
-
C.
Tính đa dạng về loài tăng nhưng số lượng cá thể của mỗi loài giảm và quan hệ sinh học giữa các loài bớt căng thẳng.
-
D.
Lưới thức ăn trở nên đơn giản, chuỗi thức ăn mùn bã ngày càng trở nên quan trọng
Đáp án : A
Trong quá trình diễn thế sinh thái khi sinh khối và tổng sản lượng tăng lên, sản lượng sơ cấp tinh giảm sẽ dần đến thiết lập trạng thái cân bằng.
Một trong những xu hướng biến đổi trong quá trình diễn thế nguyên sinh trên cạn là:
-
A.
Sinh khối ngày càng giảm.
-
B.
Độ đa dạng của quần xã ngày càng cao, lưới thức ăn ngày càng phức tạp.
-
C.
Độ đa dạng của quần xã ngày càng giảm, lưới thức ăn ngày càng đơn giản.
-
D.
Tính ổn định của quần xã ngày càng giảm.
Đáp án : B
Kết quả của diễn thế nguyên sinh là hình thành 1 quần xã tương đối ổn định, đa dạng và lưới thức ăn ngày càng phức tạp.
Nghiên cứu diễn thế sinh thái giúp chúng ta có thể:
(1) Khai thác hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên
(2) Khắc phục những biến đổi bất lợi của môi trường
(3) Hiểu được các quy luật phát triển của quần xã sinh vật
(4) Dự đoán được các quần xã đã tồn tại trước đó và quần xã sẽ thay thế trong tương lai.
Số phương án đúng là:
-
A.
2
-
B.
4
-
C.
3
-
D.
1
Đáp án : B
Cả 4 ý trên đều đúng khi ta nghiên cứu diễn thế sinh thái.
Cho các thông tin sau về diễn thế sinh thái:
(1) Có sự biến đổi tuần tự của quần xã tương ứng với các điều kiện môi trường.
(2) Luôn dẫn tới quần xã suy thoái
(3) Quá trình biến đổi quần xã trong diễn thế luôn song song với quá trình biến đổi về các điều kiện tự nhiên của môi trường
(4) Xuất hiện ở môi trường đã có một quần xã sinh vật sinh sống.
Có bao nhiêu nhận định đúng phản ánh sự giống nhau giữa diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh?
-
A.
2
-
B.
3
-
C.
1
-
D.
4
Đáp án : A
So sánh diễn thế nguyên sinh và diễn thế thứ sinh
Các nhận định đúng là: (1),(3)
Ý (2) (4) là đặc điểm của diễn thế thứ sinh.
Đề thi THPT QG – 2021, mã đề 206
Giả sử sự thay đổi sinh khối trong quá trình diễn thế sinh thái của 4 quần xã sinh vật được mô tả ở các hình I; II; III và IV.
Trong 4 hình trên, 2 hình nào đều mô tả sinh khối của quần xã trong quá trình diễn thế nguyên sinh.
-
A.
II và IV.
-
B.
III và IV.
-
C.
I và II.
-
D.
I và III.
Đáp án : B
Diễn thế nguyên sinh sẽ hình thành 1 quần xã tương đối ổn định, có sinh khối lớn.
Diễn thế thứ sinh sẽ hình thành 1 quần xã suy thoái hoặc tương đối ổn định, có sinh khối nhỏ.
Hình I,II đều thể hiện sinh khối của quần xã không cao bằng thời điểm ban đầu → diễn thế thứ sinh.
Hình III, IV cho thấy sinh khối của quần xã tăng mạnh so với thời điểm ban đầu → diễn thế nguyên sinh.
Luyện tập và củng cố kiến thức Bài 40. Quan hệ giữa các loài trong quần xã sinh vật Sinh 12 với đầy đủ các dạng bài tập trắc nghiệm có đáp án và lời giải chi tiết
Luyện tập và củng cố kiến thức Bài 40. Quần xã sinh vật và một số đặc trưng cơ bản của quần xã Sinh 12 với đầy đủ các dạng bài tập trắc nghiệm có đáp án và lời giải chi tiết
- Trắc nghiệm Ôn tập chương 8, 9, 10 - Sinh thái học - Sinh 12
- Trắc nghiệm Bài 46. Thực hành: Quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên - Sinh 12
- Trắc nghiệm Bài 45. Dòng năng lượng trong hệ sinh thái và hiệu suất sinh thái - Sinh 12
- Trắc nghiệm Bài 44. Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển - Sinh 12
- Trắc nghiệm Bài 43. Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái - Sinh 12
