Phân tích văn bản Viên tướng trẻ và con ngựa trắng

Dàn ý

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát một số nét chính về tác giả, tác phẩm

2. Thân bài

1. Khái quát chung

- Tác giả (tiểu sử cuộc đời, con đường sự nghiệp,..)

- Tác phẩm Viên tướng trẻ và con ngựa trắng

+ Hoàn cảnh ra đời: Được Nguyễn Huy Tưởng viết ngay khi ông còn nằm trên giường bệnh

+ Văn bản được trích từ các chương VIII, IX, X, XI, XIII của tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng

2. Phân tích

- Nội dung: Nhà văn đã vẽ nên một bức tranh thật bao quát về cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ hai được đích thân Trần Hưng Đạo điều binh khiển lực đồng thời làm nổi bật nhân vật trung tâm Trần Quốc Toản qua hình ảnh lá cờ đỏ thêu sáu chữ vàng: “Phá cường địch báo hoàng ân” trong hai địa bàn chiến đấu.

3. Kết bài

Nêu cảm nhận và suy nghĩ của em về tác phẩm/ về người hình tượng nhân vật Hoài Văn.

Bài mẫu

      Tuy được lấy bối cảnh từ chính cuộc kháng chiến chống quân Nguyên xâm lược lần thứ hai nhưng văn bản lại mang rất ít yếu tố lịch sử mà chủ yếu là từ trí tưởng tượng phong phú, sáng tạo của Nguyễn Huy Tưởng. Nhà văn đã vẽ nên một bức tranh thật bao quát về cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ hai được đích thân Trần Hưng Đạo điều binh khiển lực. Dưới góc nhìn của người viết dã sử, tác giả đã để Trần Quốc Toản xuống bến Bình Than và quỳ xin chủ chiến, nhưng sau đó chỉ được vu ban cho trái cam và ban lệnh đi về bởi tuy nhận thấy Trần Quốc Toản có tấm lòng yêu nước tha thiết, nhưng tuổi còn quá nhỏ để có thể tham gia vào chuyện chính sự. Vừa tủi vừa buồn vậy nên chàng đã bóp nát trái cam trong tay từ lúc nào không biết.

      Trở về từ chuyến đi gặp nhà vua, Hoài Văn đã tự mình rèn luyện, đồng thời kêu gọi và tập hợp những người tài để lập nên một đội quân của mình. Và cuối cùng chàng đã chiêu mộ được hơn sáu trăm người trẻ tuổi cùng ý chí thiện chiến lên đường đánh giặc giúp dân giúp nước. Họ không đi đánh giặc theo lệnh vua ban mà tự mình đi tìm giặc, thấy ở đâu là đánh ở đó, ý chí quyết tâm ấy đã được thể hiện rất rõ ràng qua lá cờ đỏ thêu sáu chữ vàng “Phá cường địch báo hoàng ân”. Họ vượt sông, trèo đèo lội suối, họ băng qua những cánh rừng bạt ngàn và rồi cuối cùng cũng phát hiện thấy động tĩnh giặc ở gần dãy núi Ma Lục. Ở đó họ bàn nhau chiến thuật phục kích và xông lên khi có cơ hội. Cuối cùng Hoài Văn cũng những binh sĩ của mình đã anh dũng bắt sống được tướng giặc. Tuy đây là trận đánh đầu tiên của Hoài Văn và đội quân, nhưng họ đã dành được chiến thắng oanh liệt nhờ vào sự tài trí của người chỉ huy là Hoài Văn cũng như lòng đoàn kết, dũng mãnh của toàn đội quân. Ngoài lập được chiến công hiển hách, Hoài Văn đã hóa giải được hiểu nhầm với người anh em kết nghĩa Thế Lộc. Tiếp đó, Hoài Văn lại thành công cứu thoát được chú mình là Chiêu Thành Vương bị mai phục và gần như sẽ thua trận khi đang trên đường đuổi bắt tên bán nước Trần Ích Tắc. Chiêu Thành cùng đoàn quân anh dũng phản công lại, cầm cự đến những phút cuối cùng, khi nghĩ rằng mình sẽ bỏ mạng tại nơi đây thì Hoài Văn đã kịp thời xuất hiện, phá bỏ vòng vây và cứu được người chú của mình. Thấy được khí thế hùng dũng của cháu trai, Chiêu Thành Vương rất tự hào và mãn nguyện vô cùng.

      Nguyễn Huy Tưởng đã làm nổi bật nhân vật trung tâm Trần Quốc Toản qua hình ảnh lá cờ đỏ thêu sáu chữ vàng: “Phá cường địch báo hoàng ân” trong hai địa bàn chiến đấu. Đó là một cuộc chiến khốc liệt, gian nan diễn ra ở miền núi, với sự đồng hành sát cánh cùng người anh kết nghĩa Thế Lộc ở trại Ma Lục và cuộc chiến đấu diễn ra trên sông cùng đại quân nhà Trần do chỉ huy Trần Nhật Duật nắm quyền. Trên hai không gian chiến đấu mang đặc thù cảnh quan của nước Việt Nam ta, hiện lên bức tượng đài chân dung oanh liệt mà hùng vĩ của một nhân vật lịch sử nhỏ tuổi.

      Tác phẩm Lá cờ thêu sáu chữ vàng được Nguyễn Huy Tưởng viết ngay khi ông còn nằm trên giường bệnh, để rồi qua bao năm, tác phẩm này vẫn sáng mãi trong lòng mỗi độc giả, văn bản này không chỉ làm rung động biết bao trái tim của các bạn trẻ trong nước mà còn được các độc giả trên khắp thế giới ủng hộ và đón nhận nồng nhiệt. Thậm chí hào khí dân tộc hùng dũng sục sôi trong người cậu thiếu niên Trần Quốc Toản trong thời đại ấy vẫn có sức tác động vô cùng mạnh mẽ đến thế hệ trẻ ngày nay. Trong tác phẩm "Lịch sử nước ta" của Hồ Chí Minh, Bác cũng từng có ca ngợi về người anh hùng Trần Quốc Toản:

“Quốc Toản là trẻ có tài,

Mới mười sáu tuổi ra oai trận tiền,

Mấy lần đánh thắng quân Nguyên,

Được phong làm tướng cầm quyền binh nhung

Thật là một đấng anh hùng,

Trẻ con Nam Việt nên cùng noi theo”.