Lý thuyết Trao đổi vật chất và năng lượng trong hệ sinh thái - Sinh 12 Kết nối tri thức

BÀI 29. TRAO ĐỔI VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG TRONG HỆ SINH THÁI

I. Khái quát

II. Trao đổi vật chất trong HST

1. Chuỗi thức ăn

Chuỗi thức ăn là một dãy các loài có mối quan hệ dinh dưỡng với nhau.
Các loài trong chuỗi thức ăn sắp xếp tương tự như một chuỗi xích, trong đó mỗi loài là một mắt xích.

Mỗi mắt xích trong chuỗi thức ăn tiêu thụ mắt xích trước đó và bị mắt xích phía sau tiêu thụ. Có hai loại chuỗi thức ăn: loại khởi đầu bằng sinh vật sản xuất và loại khởi đầu bằng sinh vật ăn mùn bã hữu cơ.

2. Lưới thức ăn

Lưới thức ăn là tập hợp các chuỗi thức ăn được kết nối với nhau bằng những mắt xích chung.

3. Bậc dinh dưỡng

Bậc dinh dưỡng của một loài là vị trí của loài đó trong chuỗi thức ăn.

Bậc dinh dưỡng cấp 1 gồm các loài sinh vật sản xuất, bậc dinh dưỡng cấp 2 àl các loài sinh vật tiêu thụ bậc 1, bậc dinh dưỡng cấp 3gồm các loài sinh vật tiêu thụ bậc 2,...

III. Dòng năng lượng trong HST

1. Phân bố năng lượng trên Trái Đất

Trong số bức xạ thuộc dải ánh sáng nhìn thấy chiếu xuống bề mặt trái đất, chỉ khoảng 1% cung cấp cho sinh vật sản xuất thực hiện quá trình quang hợp, tạo nên khoảng 150 tỉ tấn (1,50 x 104kg) chất hữu cơ trên Trái Đất mỗi năm.

2. Chuyển hóa năng lượng trong HST

3. Hiệu suất sinh thái và tháp sinh thái

Hiệu suất sinh thái là tỉ lệ phần trăm chuyển hóá năng lượng giữa các bậc dinh dưỡng.

Tháp sinh thái là biểu đồ hình tháp thể hiện số lượng sinh khối hoặc năng lượng có trong tất cả các sinh vật ở mỗi bậc dinh dưỡng.