Bài 8. Dịch vụ SGK lịch sử và địa lí 9 Chân trời sáng tạo

? mục 1

 Dựa vào thông tin trong bài, hãy phân tích vai trò của một trong các nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ (SGK trang 152)

- Chỉ ra vai trò một trong các nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta

Lời giải chi tiết:

- Khoa học - công nghệ (KHCN) thúc đẩy sự ra đời và phát triển của các ngành dịch vụ mới như: dịch vụ viễn thông, công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng, du lịch trực tuyến,...

- KHCN giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp dịch vụ.

- KHCN giúp thay đổi phương thức cung cấp dịch vụ, từ truyền thống sang hiện đại, tiện lợi và nhanh chóng hơn.

- KHCN giúp thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền, tạo điều kiện cho các ngành dịch vụ phát triển ở các khu vực còn khó khăn.

- KHCN giúp khai thác tiềm năng, lợi thế của từng địa phương để phát triển các ngành dịch vụ phù hợp.

- KHCN thúc đẩy sự liên kết, hợp tác giữa các địa phương trong phát triển dịch vụ, tạo thành mạng lưới dịch vụ rộng khắp cả nước.

? mục 2

 Dựa vào hình 8.2 và thông tin trong bài, hãy xác định: Các tuyến đường bộ huyết mạch và đường sắt.

 Các cảng biển lớn và cảng hàng không quốc tế ở nước ta.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2. Giao thông vận tải (SGK trang 153)

- Chỉ ra các tuyến đường bộ huyết mạch và đường sắt

Lời giải chi tiết:

Hà Nội có một số tuyến đường bộ huyết mạch quan trọng trong hệ thống giao thông của thành phố. Quốc lộ 1A là tuyến đường dài 2.310 km, nối liền Hà Nội với TP. Hồ Chí Minh. Quốc lộ 5 dài 165 km, kết nối Hà Nội với Hải Phòng và Quảng Ninh. Quốc lộ 14 có chiều dài 226 km, đi từ TP. Hồ Chí Minh qua Tây Ninh và Mộc Bài (biên giới Campuchia). Ngoài ra, còn có đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây dài 55 km và đại lộ Thăng Long dài 29 km, nối liền Hà Nội với Nội Bài.

Trong lĩnh vực đường sắt, Hà Nội cũng có các tuyến đường sắt huyết mạch quan trọng. Tuyến đường sắt Bắc - Nam là tuyến đường sắt dài 3.160 km, kết nối Hà Nội với TP. Hồ Chí Minh. Tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng có chiều dài 102 km, tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai dài 296 km và tuyến đường sắt TP. Hồ Chí Minh - Sài Gòn dài 17 km.

Về cảng biển, Hà Nội có một số cảng biển lớn đáng chú ý. Cảng Cái Lân tọa lạc tại Quảng Ninh, cảng Sài Gòn nằm ở TP. Hồ Chí Minh, cảng Cái Mép - Thị Vải thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu, cảng Đà Nẵng tại Đà Nẵng và cảng Hải Phòng tại Hải Phòng.

Ngoài ra, Hà Nội cũng có các cảng hàng không quốc tế quan trọng. Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tại Hà Nội, cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất tại TP. Hồ Chí Minh, cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng tại Đà Nẵng, cảng hàng không quốc tế Cam Ranh tại Khánh Hòa và cảng hàng không quốc tế Phú Quốc tại Kiên Giang. Các cảng hàng không này đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối Hà Nội với các thành phố và quốc gia khác trên thế giới.

? mục 3

Dựa vào hình 8.3 và thông tin trong bài, hãy trình bày tình hình phát triển ngành bưu chính viễn thông ở nước ta.

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 3. Bưu chính viễn thông (SGK trang 156)

- Chỉ ra tình hình phát triển ngành bưu chính viễn thông ở nước ta

Lời giải chi tiết:

Bưu chính là ngành công nghiệp quan trọng trong việc nhận, vận chuyển và giao nhận thư tín, bưu phẩm, hàng hoá, tài liệu và các dịch vụ liên quan. Ngành bưu chính đã phát triển nhanh chóng và có mạng lưới rộng khắp, đảm bảo việc truyền tải thông tin và hàng hóa một cách hiệu quả.

Ngành bưu chính cung cấp các loại hình dịch vụ đa dạng nhằm nâng cao chất lượng và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Các dịch vụ này có thể bao gồm: chuyển phát nhanh, gửi thư bằng đường bưu điện, vận chuyển hàng hóa, dịch vụ bưu kiện quốc tế và các dịch vụ bổ sung khác. Sự phát triển của ngành bưu chính cũng liên quan đến việc tận dụng công nghệ hiện đại để cải thiện quy trình và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Ngành viễn thông là lĩnh vực quan trọng trong việc gửi, truyền, nhận và xử lí số liệu, hình ảnh, âm thanh bằng các thiết bị điện tử. Ngành này đã phát triển nhanh chóng và liên tục tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại để đáp ứng nhu cầu của người dùng. Mạng lưới viễn thông đã được phân bố rộng khắp, đảm bảo việc truyền thông thông suốt và liên kết giữa các khu vực.

Các dịch vụ viễn thông ngày càng mở rộng và phát triển, đặc biệt trong quá trình chuyển đổi số. Điều này bao gồm các dịch vụ như điện thoại di động, internet, truyền hình cáp, truyền hình vệ tinh và các dịch vụ truyền thông khác. Việc tăng cường quy mô và chất lượng dịch vụ viễn thông đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đóng góp vào sự phát triển của xã hội và kinh tế.

? mục 4 1

Dựa vào thông tin trong bài, hãy phân tích một số xu hướng phát triển mới trong ngành thương mại.

Lời giải chi tiết:

- Đọc kĩ phần 4. Thương mại và du lịch (SGK trang 157)

- Chỉ ra một số xu hướng phát triển mới trong ngành thương mại

Thương mại điện tử:

- Phát triển mạnh mẽ, chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ.

- Xu hướng cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), Big Data vào hoạt động kinh doanh.

- Phát triển thương mại điện tử xuyên biên giới, kết nối với thị trường quốc tế.

Cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm:

- Doanh nghiệp ứng dụng AI, Big Data để phân tích hành vi, sở thích của khách hàng, cung cấp sản phẩm, dịch vụ phù hợp.

- Phát triển mô hình kinh doanh O2O (Online to Offline) kết hợp kênh bán hàng trực tuyến và truyền thống.

- Sử dụng chatbot, trợ lý ảo để hỗ trợ khách hàng, nâng cao trải nghiệm mua sắm.

Thanh toán không tiền mặt:

- Phát triển mạnh mẽ, thay thế dần cho thanh toán tiền mặt truyền thống.

- Ví điện tử, thanh toán di động được sử dụng rộng rãi.

- Phát triển các phương thức thanh toán mới như QR code, thanh toán bằng khuôn mặt.

Logistics:

- Nhu cầu về dịch vụ logistics tăng cao, thúc đẩy ngành logistics phát triển.

- Ứng dụng công nghệ AI, Big Data vào quản lý kho bãi, vận chuyển hàng hóa.

- Phát triển các mô hình logistics mới như kho thông minh, giao hàng nhanh.

? mục 4 2

Xác định ít nhất 2 tuyển đường bộ huyết mạch (chạy theo hướng bắc nam hoặc tây đồng), 1 tuyển đường sắt và cho biết các tuyển này chạy qua những tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào.

Phương pháp giải:

- Dựa vào hình 8.2 (SGK trang 154) xác định 2 tuyến đường

- Chỉ ra những tỉnh thành phố mà các tuyến đường đi qua

Lời giải chi tiết:

- Quốc lộ 1A:

Tuyến đường: Hà Nội - Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình - Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị - Thừa Thiên Huế - Quảng Nam - Quảng Ngãi - Bình Định - Phú Yên - Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu - TP. Hồ Chí Minh - Long An - Tiền Giang - Đồng Tháp - Vĩnh Long - Cần Thơ - Hậu Giang - Sóc Trăng - Bạc Liêu - Cà Mau.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau.

- Đường Hồ Chí Minh:

Tuyến đường: Cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) - Kon Tum - Gia Lai - Đắk Lắk - Lâm Đồng - Đồng Nai - TP. Hồ Chí Minh.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Quảng Trị, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh.

- Đường sắt Thống Nhất:

Tuyến đường: Hà Nội - Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình - Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị - Thừa Thiên Huế - Quảng Nam - Đà Nẵng - Quảng Ngãi - Bình Định - Phú Yên - Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu - TP. Hồ Chí Minh - Long An - Tiền Giang - Đồng Tháp - Vĩnh Long - Cần Thơ.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ.

Luyện tập 1

 Xác định ít nhất 2 tuyển đường bộ huyết mạch (chạy theo hướng bắc nam hoặc tây đồng), 1 tuyển đường sắt và cho biết các tuyển này chạy qua những tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào.

Phương pháp giải:

- Dựa vào hình 8.2 (SGK trang 154) xác định 2 tuyến đường

- Chỉ ra những tỉnh thành phố mà các tuyến đường đi qua

Lời giải chi tiết:

- Quốc lộ 1A:

Tuyến đường: Hà Nội - Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình - Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị - Thừa Thiên Huế - Quảng Nam - Quảng Ngãi - Bình Định - Phú Yên - Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu - TP. Hồ Chí Minh - Long An - Tiền Giang - Đồng Tháp - Vĩnh Long - Cần Thơ - Hậu Giang - Sóc Trăng - Bạc Liêu - Cà Mau.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau.

- Đường Hồ Chí Minh:

Tuyến đường: Cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) - Kon Tum - Gia Lai - Đắk Lắk - Lâm Đồng - Đồng Nai - TP. Hồ Chí Minh.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Quảng Trị, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai, TP. Hồ Chí Minh.

- Đường sắt Thống Nhất:

Tuyến đường: Hà Nội - Lào Cai - Yên Bái - Phú Thọ - Vĩnh Phúc - Hà Nội - Hưng Yên - Thái Bình - Nam Định - Ninh Bình - Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh - Quảng Bình - Quảng Trị - Thừa Thiên Huế - Quảng Nam - Đà Nẵng - Quảng Ngãi - Bình Định - Phú Yên - Khánh Hòa - Ninh Thuận - Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu - TP. Hồ Chí Minh - Long An - Tiền Giang - Đồng Tháp - Vĩnh Long - Cần Thơ.

Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương: Hà Nội, Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ.

Luyện tập 2

Xác định một số cảng biển, cảng hàng không quốc tế và cho biết các cảng biển, cảng hàng không quốc tế đó thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào.

Phương pháp giải:

- Dựa vào hình 8.2 (SGK trang 154) 

- Chỉ ra một số cảng biển, cảng hàng không quốc tế và cho biết các cảng biển, càng hàng không quốc tế

Lời giải chi tiết:

- Cảng biển quốc tế:

Cảng Cái Lân: Quảng Ninh

Cảng Sài Gòn: TP. Hồ Chí Minh

Cảng Cái Mép - Thị Vải: Bà Rịa - Vũng Tàu

Cảng Đà Nẵng: Đà Nẵng

Cảng Hải Phòng: Hải Phòng

Cảng Cửa Lò: Nghệ An

Cảng Quy Nhơn: Bình Định

Cảng Rạch Giá: Kiên Giang

- Cảng hàng không quốc tế:

Cảng hàng không quốc tế Nội Bài: Hà Nội

Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất: TP. Hồ Chí Minh

Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng: Đà Nẵng

Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh: Khánh Hòa

Cảng hàng không quốc tế Phú Quốc: Kiên Giang

Cảng hàng không quốc tế Cát Bi: Hải Phòng

Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn: Quảng Ninh

Cảng hàng không quốc tế Liên Khương: Lâm Đồng

Vận dụng

 Sưu tầm và viết một đoạn văn ngắn về một dịch vụ viễn thông được ứng dụng trong cuộc sống mà em yêu thích.

Phương pháp giải:

- Sưu tầm trên internet hoặc các phương tiện truyền thông đại chúng

Lời giải chi tiết:

Dịch vụ viễn thông mà em yêu thích nhất là thanh toán di động. Dịch vụ này cho phép em thực hiện thanh toán các hóa đơn, mua sắm trực tuyến và chuyển tiền một cách nhanh chóng, tiện lợi và an toàn mà không cần phải mang theo tiền mặt hay thẻ ngân hàng. Em có thể sử dụng thanh toán di động để thanh toán hóa đơn điện nước, internet, điện thoại,... Mua sắm online cũng trở nên dễ dàng hơn khi chỉ cần vài thao tác đơn giản trên điện thoại. Em cũng có thể chuyển tiền cho bạn bè, người thân một cách nhanh chóng mà không cần phải đến ngân hàng. Thanh toán di động giúp em tiết kiệm được thời gian và công sức. Em không còn phải xếp hàng chờ đợi để thanh toán hóa đơn hay chuyển tiền. Em cũng có thể dễ dàng theo dõi các giao dịch của mình thông qua ứng dụng thanh toán di động. Em tin rằng thanh toán di động sẽ ngày càng phổ biến trong tương lai bởi sự tiện lợi và an toàn của nó. Đây là một dịch vụ viễn thông hữu ích mà em yêu thích và thường xuyên sử dụng.