Bài 4: Thảo nguyên bao la trang 92 SGK Tiếng Việt 4 tập 2 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Thi tìm từ ngữ tả không gian dựa vào hai bức ảnh dưới đây: 

Phương pháp giải:

Em quan sát ảnh và trả lời.  

Lời giải chi tiết:

Bao la, mênh mông, bát ngát,… 

Bài đọc

Thảo nguyên bao la

Thảo nguyên chạy dài từ các dãy núi xuống tận chân trời thành những triền đất thoai thoải, rồi nhường chỗ cho những rỉa cát loang loáng bao quanh hồ I-xức-kun xa tít.

Mặt đất đã sạch hết tuyết, trải rộng ra trơ trụi, ẩm ướt. Đâu đây đã có tiếng máy kéo xình xịch trên cánh đồng cày xuân. Xa xa, lác đác có những mái lều mới dựng lên; những người chăn súc vật đã ra các đồng cỏ mùa xuân. Những làn khói xám bốc lên từ mái lều. Ngọn gió đưa lại tiếng ngựa hí xốn xang. Những bầy cừu đi quanh quẩn bên cạnh đường.

Chợt đến chỗ rẽ ra hồ, tôi giật thót người lên: những con thiên nga! Lần thứ hai trên đời tôi được trông thấy bầy thiên nga mùa xuân bay về trên hồ I-xức-kun. Đàn chim trắng cứ lượn vòng trên mặt hồ xanh biếc. Tôi bỗng rẽ ngoặt ra khỏi đường cái cho xe chạy qua dải đất hoang ra thẳng bờ hồ.

Những đợt sóng xanh bạc đầu như thể nắm tay nhau chạy từng hàng lên bờ cát. Mặt trời đang khuất dần sau rặng núi, và những khoảng nước phía xa như nhuộm hồng. Bầy thiên nga đang lượn đi lượn lại, cất tiếng kêu rộn rã thảng thốt. Chúng bay vút lên cao, dang rộng đôi cánh vun vút chao xuống nước làm loang ra những vòng rộng sủi bọt.

Câu 1

Hình ảnh “thảo nguyên chạy dài từ các dãy núi xuống tận chân trời” nói lên điều gì? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh “thảo nguyên chạy dài từ các dãy núi xuống tận chân trời” cho thấy thảo nguyên vô cùng bao la, rộng lớn. 

Câu 2

Những hình ảnh nào ở đoạn 2 báo hiệu mùa xuân đã về trên thảo nguyên? 

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc để trả lời. 

Lời giải chi tiết:

Những hình ảnh báo hiệu mùa xuân đã về trên thảo nguyên:

- Mặt đất sạch hết tuyết, trơ trụi, ẩm ướt.

- Tiếng máy kéo xình xịch trên cánh đồng cày xuân.

- Những người chăn súc vật đã ra các đồng cỏ mùa xuân.

- Tiếng ngựa hí xốn xang.

- Bầy cừu đi quanh quẩn cạnh bên đường. 

Câu 3

Tìm từ ngữ, hình ảnh miêu tả: bầy thiên nga, hồ I-xức-kun. 

Phương pháp giải:

Em đọc bài đọc để trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

- Bầy thiên nga: trắng, lượn vòng, lượn đi lượn lại, tiếng kêu rộn rã thảng thốt, bay vút lên cao, dang rộng đôi cánh vun vút lao xuống.

- Hồ I-xức-kun: mặt hồ xanh biếc, sóng xanh bạc đầu, bờ cát vàng, khoảng nước phía xa như nhuộm hồng.

Câu 4

Em chọn tên nào sau đây cho bài đọc? Vì sao?

• Thiên nga trở về

• Thiên nga mùa xuân 

• Mùa xuân trên thảo nguyên

• Mùa xuân đã về 

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời. 

Lời giải chi tiết:

Em ấn tượng với từ ngữ tả âm thanh của ngựa: "Ngọn gió đưa lại tiếng ngựa hí xốn xang" vì gợi tả giúp người đọc hình dung ra những tiếng hí ngựa làm lòng rạo rực lòng người.