

Lý thuyết Câu đơn và câu ghép - Ôn hè Tiếng Việt 5>
1. Câu đơn - Câu đơn là câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành. Ví dụ: Cây bàng già (CN) / đứng sừng sững giữa sân trường (VN).
1. Câu đơn
- Câu đơn là câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành.
Ví dụ: Cây bàng già (CN) / đứng sừng sững giữa sân trường (VN).
2. Câu ghép
- Câu ghép là câu do hai hoặc nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ ghép lại với nhau tạo thành.
- Mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ được gọi là một vế câu, thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với những vế câu khác.
Ví dụ: Mặt trời (CN1) / vừa lên cao (VN1), mẹ em (CN2) / đã ra nương rẫy (VN2).
3. Cách nối các vế câu ghép
- Nối trực tiếp (nối bằng dấu câu): dấu phẩy, dấu chấm phẩy.
Ví dụ:
+ Mùa xuân về; cây cối đâm chồi, nảy lộc.
+ Sấm nổ vang trời, mưa bắt đầu rơi.
- Nối bằng kết từ: và, rồi, hoặc, còn, hay, nhưng, mà, song,...
Ví dụ:
+ Ngọc chăm cây táo rất kĩ nên cây lớn rất nhanh.
+ Tuấn thì nhanh nhẹn còn Lan lại khéo tay.
- Nối bằng cặp kết từ: vì... nên..., bởi... nên..., nhờ... nên..., nếu... thì..., hễ... thì..., giá... thì..., tuy... nhưng,...
Ví dụ:
+ Vì trời mưa to nên chuyến bay bị hoãn.
+ Con mèo này tuy nhỏ nhưng nó rất nhanh nhẹn.
- Nối bằng cặp từ hô ứng: vừa... đã..., chưa... đã..., càng... càng..., đâu... đó..., bao nhiêu... bấy nhiêu,...
Ví dụ:
+ Hoa càng học Lịch sử, em càng thêm yêu nước.
+ Trăng càng lên cao, dòng sông càng lấp lánh.

