Đọc hiểu Mắt biếc (Nguyễn Nhật Ánh) | Luyện đề đọc hiểu Văn 10


Hồi còn nhỏ, nhỏ xíu, tôi chưa có bạn gái. Suốt ngày chỉ chơi với…mẹ tôi và bà nội tôi.

GÓP Ý HAY - NHẬN NGAY QUÀ CHẤT

Gửi góp ý cho Loigiaihay.com và nhận về những phần quà hấp dẫn

Câu hỏi

Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi:

Hồi còn nhỏ, nhỏ xíu, tôi chưa có bạn gái. Suốt ngày chỉ chơi với…mẹ tôi và bà nội tôi. Mẹ tôi rất thương tôi nhưng vì mẹ sợ ba nên ít khi mẹ che chở được tôi trước những trận đòn của ba tôi. Bà tôi thì lại khác. Bà sinh ra ba nên ba phải sợ bà. Điều đó thật may mắn đối với tôi.

Hồi nhỏ tôi rất nghịch, ăn đòn khá thường xuyên. Điều đó buộc đầu óc non nớt của tôi phải tìm cách đối phó với những trận đòn trừng phạt của ba tôi. Mỗi lần phạm lỗi, hễ thấy ba tôi dợm rút cây roi mây ra khỏi vách là tôi vội vàng chạy sang nhà bà tôi. Bà tôi thường nằm trên cái sập gỗ lim đen bóng, bên dưới là những ngăn kéo đựng thuốc bắc của ông tôi. Bà nằm đó, miệng bỏm bẻm nhai trầu, tay phe phẩy chiếc quạt mo cau với một dáng điệu thong thả.

- Bà ơi, bà! - tôi chạy đến bên chiếc sập, hỏn hển kêu.

Bà tôi chỏi tay nhỏm dậy:

- Gì đó cháu?

- Ba đánh! – Tôi nói, miệng méo xệch.

- Cháu đừng lo! Lên đây nằm với bà!

Bà tôi dịu dàng trấn an tôi và đưa tay kéo tôi lên sập, đặt tôi nằm khuất sau lưng bà, phía sát tường.  Xong, bà tôi xoay người lại, nằm quay mặt ra ngoài.

Lát sau, ba tôi bước qua, tay vung vẩy con roi dài, miệng hỏi:

- Mẹ có thấy thằng Ngạn chạy qua đây không?

- Không thấy.

Bà tôi thản nhiên đáp và tiếp tục nhai trầu. Tôi nằm sau lưng bà, tim thót lại vì lo âu. Tôi chỉ cảm thấy nhẹ nhõm khi nghe tiếng bước chân ba tôi xa dần. {….}.

Bà tôi không bao giờ từ chối yêu cầu của tôi. Bà vừa gãi lưng cho tôi vừa thủ thỉ kể chuyện cho tôi nghe. Những câu chuyện đời xưa của bà tôi nghe đã thuộc lòng… Tuy vậy, mỗi khi bà kể chuyện, tôi luôn luôn nằm nghe với cảm giác hứng thú hệt như lần đầu tiên, có lẽ do giọng kể dịu dàng và âu yếm của bà, bao giờ nó cũng toát ra một tình cảm trìu mến đặc biệt dành cho tôi khiến trái tim tôi run lên trong một nỗi xúc động hân hoan khó tả. Và tôi ngủ thiếp đi lúc nào không hay, với trái tim không ngừng thổn thức.

                                                     (Nguyễn Nhật Ánh, Mắt biếc, Nxb Trẻ, 2021)

Câu 1

Nêu phương thức biểu đạt của đoạn trích trên?

Xem lời giải
Phương pháp giải

Vận dụng kiến thức về các phương thức biểu đạt để xác định 

Lời giải chi tiết

Phương thức biểu đạt: Tự sự

Câu 2

Nêu chủ đề của đoạn trích?

Xem lời giải
Phương pháp giải

Khái quát nội dung chính của văn bản.

Lời giải chi tiết

Chủ đề: Tình bà cháu trong những kỉ niệm tuổi thơ

Câu 3

Xác định ngôi kể, người kể trong đoạn trích? Theo em việc sử dụng ngôi kể và người kể đó có tác dụng như thế nào đối với việc thể hiện chủ đề của văn bản?

Xem lời giải
Phương pháp giải

Xác định đại từ nhân xưng được sử dụng và phân tích lợi thế của ngôi kể đó.

Lời giải chi tiết

- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất xưng “tôi”

- Người kể: Nhân vật tôi

- Tác dụng: 

+ Khi kể chuyện từ ngôi thứ nhất, người đọc cảm nhận được sự gần gũi, chân thực và sinh động của câu chuyện. Những trải nghiệm, cảm xúc của người kể được truyền đạt trực tiếp, giúp người đọc dễ dàng đồng cảm và thấu hiểu.

+ Ngôi kể thứ nhất cho phép tác giả bộc lộ những suy nghĩ, cảm xúc một cách tự nhiên đặc biệt là tình cảm và tâm trạng của nhân vật tôi (người kể chuyện) trước tình cảm đặc biệt mà bà dành cho mình. Từ đó làm cho câu chuyện trở nên sâu lắng, cảm động và dễ đi vào lòng người đọc.

Câu 4

Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong những câu văn sau:

        “Tuy vậy, mỗi khi bà kể chuyện, tôi luôn luôn nằm nghe với cảm giác hứng thú hệt như lần đầu tiên, có lẽ do giọng kể dịu dàng và âu yếm của bà, bao giờ nó cũng toát ra một tình cảm trìu mến đặc biệt dành cho tôi khiến trái tim tôi run lên trong một nỗi xúc động hân hoan khó tả”.

Xem lời giải
Phương pháp giải

Tìm từ ngữ so sánh và phân tích ý nghĩa của hình ảnh so sánh.

Lời giải chi tiết

- Biện pháp tu từ so sánh: "hứng thú hệt như lần đầu tiên."

- Tác dụng:

+ Góp phần làm tăng tính gợi hình, gợi cảm, giúp lời văn thêm sinh động và hấp dẫn hơn. 

+ Làm nổi bật sự hứng thú của nhân vật tôi với những câu chuyện của bà. Những câu chuyện ấy dù đã nghe nhiều lần, nhưng sự thích thú của cháu dường như vẫn còn nguyên vẹn 

+ Cho thấy tình cảm sâu đậm, lòng biết ơn của nhân vật “tôi” dành cho bà nội của mình.

Câu 5

Đọc đoạn trích, em có nhận xét gì về tình cảm của người bà dành cho cháu? (Trình bày bằng một đoạn văn khoảng 5 đến 7 dòng).

Xem lời giải
Phương pháp giải

Tìm chi tiết thể hiện hành động, lời nói của bà dành cho cháu và rút ra nhận xét.

Gợi ý: 

- Qua đoạn trích trên, có thể nhận thấy tình cảm của người bà dành cho cháu vô cùng sâu đậm:

+ Bà luôn sẵn sàng bảo vệ, che chở cho cháu khỏi những trận đòn của ba, khi cháu gặp nguy hiểm...

+ Bà dịu dàng trấn an cháu mỗi khi cháu sợ hãi.

+ Bà chăm sóc cháu qua những hành động nhỏ như: gãi lưng, kể chuyện…

+ Bà luôn ở bên cạnh để làm cho cháu cảm thấy thoải mái và yên bình.

=> Người bà trong đoạn trích là biểu tượng của tình yêu thương vô điều kiện, sự bảo vệ và chăm sóc tận tụy dành cho cháu. Qua hình ảnh người bà, đoạn trích tôn vinh tình cảm gia đình và sự quan trọng của tình yêu thương giữa các thế hệ.

Lời giải chi tiết

Qua đoạn trích, ta thấy tình cảm người bà dành cho cháu thật sâu nặng và dịu dàng. Bà không chỉ là nơi che chở, bảo vệ vững chắc mỗi khi cháu gặp trận đòn của ba, mà còn là người vỗ về, an ủi để xua tan đi mọi sợ hãi trong lòng đứa cháu nhỏ. Những cử chỉ ân cần như kéo cháu nằm xuống, gãi lưng, kể chuyện đã cho thấy sự chăm chút tỉ mỉ và tình yêu thương vô bờ bến của bà. Giọng kể "dịu dàng và âu yếm" cùng thái độ "thong thả", "thản nhiên" của bà đã tạo nên một không gian bình yên, khiến đứa cháu luôn cảm thấy an toàn và hạnh phúc. Tình cảm ấy không đơn thuần là sự bảo vệ mà còn là sự sẻ chia, gắn bó, in đậm mãi trong kí ức tuổi thơ của người cháu.

 


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Ngữ Văn 10 - Xem ngay

PH/HS Tham Gia Nhóm Lớp 10 Để Trao Đổi Tài Liệu, Học Tập Miễn Phí!