Sự tích bánh chưng bánh giầy


Nghe audio
0:00
/
3:40
Download
Playback seep

Đọc truyện: SỰ TÍCH BÁNH CHƯNG BÁNH GIẦY

Ngày xưa ở nước ta, trong số các con của vua Hùng Vương thứ 6, có người con trai thứ 18 tên là Tiết Liêu (còn gọi là Lang Liêu). Tiết Liêu có tính tình hiền hậu, lối sống đạo đức, hiếu thảo với cha mẹ, chăm chỉ hiền lành, ưa nghề trồng trọt. Chàng đem vợ con về quê vỡ nương, cuốc bãi, cùng với bà con nông dân đổ mồ hôi làm ăn sinh sống.

Một hôm vào dịp cuối năm, vua Hùng Vương cho Mời đông đủ các con đến và bảo:

– Đến ngày hội lớn đầu năm, ai tìm được của ngon vật lạ nhất đem đến để tế Tiên Vương thì sẽ được nhường ngôi.

Các hoàng tử tỏa đi khắp bốn phương. Người thì lên rừng đốc thúc bộ hạ săn thú, bắn chim. Kẻ thì xuống biển bắt dân chài mò trai, bắt cá. Riêng Lang Liêu rất băn khoăn lo lắng không biết tìm vật gì dâng lên vua cha.

Một hôm Tiết Liêu nằm mộng thấy có vị Thần đến bảo: “Này con, vật trong Trời Đất không có gì quý bằng gạo, vì gạo là thức ăn nuôi sống con người. Con hãy nên lấy gạo nếp làm bánh hình tròn và hình vuông, để tượng hình Trời và Đất. Hãy lấy lá bọc ngoài, đặt nhân trong ruột bánh, để tượng hình Cha Mẹ sinh thành.”

Tiết Liêu tỉnh dậy, vô cùng mừng rỡ. Ông làm theo lời Thần dặn, chọn gạo nếp thật tốt lại lấy lá dong tươi gói gạo nếp sống, ngâm đỗ xanh làm một thứ bánh hình vuông có màu xanh cây cỏ, có những thứ hạt nuôi sống người, giống như mặt đất, bỏ vào chõ chưng chín gọi là bánh chưng. Và ông đồ xôi thật dẻo, cho vào cối giã thật mịn rồi nặn một thứ bánh hình tròn mịn màng như bầu trời, gọi là bánh dầy. Còn lá xanh bọc ở ngoài và nhân ở trong ruột bánh là tượng trưng cha mẹ yêu thương đùm bọc con cái.

Đến ngày hẹn, các hoàng tử đều đem thức ăn đến bày trên mâm cỗ, đủ cả sơn hào hải vị, nhiều món ngon vật lạ. Hoàng tử Tiết Liêu thì chỉ có Bánh Giầy và Bánh Chưng. Vua Hùng Vương lấy làm lạ hỏi, thì Tiết Liêu đem chuyện Thần báo mộng kể, giải thích ý nghĩa của bánh dầy bánh chưng. Vua cha nếm thử, thấy bánh ngon, khen có ý nghĩa, ông rất vui mừng và cảm động.

Vua Hùng chọn hai thứ bánh của Tiết Liêu để tế trời đất rồi chia cho các hoàng tử và các quần thần nếm thử. Ai cũng phải khen bánh có vị ngon, hương lạ mà lại có ý nghĩa sâu xa, đúng là của quý nhất trong ngày hội đầu năm để tế trời đất.

Vua Hùng thứ 6 bèn truyền ngôi cho Tiết Liêu, ngài đặt tên cho hai thứ bánh quý: bánh dầy là hình bầu trời, bánh chưng là bánh hình mặt đất.

Kể từ đó, mỗi khi đến Tết Nguyên Đán, thì dân chúng làm bánh Chưng và bánh Dầy để dâng cúng Tổ Tiên và Trời Đất.

Sự tích Bánh Chưng, Bánh Dầy tượng trưng cho quan niệm về vũ trụ của người Việt xưa, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của cây lúa và thiên nhiên trong nền văn hoá lúa nước. Sự tích trên muốn nhắc nhở con cháu về truyền thống hiếu kính; lời giải thích ý nghĩa cũng như nguồn cội của của Bánh Chưng, Bánh Dầy là nét đẹp trong văn hóa truyền thống của dân tộc.

Bài học rút ra

Lòng hiếu thảo

  • Tiết Liêu là người con hiếu thảo, luôn quan tâm đến cha mẹ. Khi được vua cha giao trọng trách tìm vật dâng cúng, Tiết Liêu đã trăn trở suy nghĩ ngày đêm, mong muốn tìm được món quà ý nghĩa nhất để thể hiện lòng hiếu thảo với cha mẹ.

  • Qua hình ảnh Lang Liêu, truyện muốn nhắc nhở mỗi người đọc phải có yêu thương, có hiếu với cha mẹ.

Sự thông minh, sáng tạo

  • Tiết Liêu đã có ý tưởng sáng tạo khi làm bánh chưng và bánh giầy, thể hiện qua hình dạng và ý nghĩa của hai loại bánh.

  • Bánh chưng hình vuông tượng trưng cho đất, bánh giầy hình tròn tượng trưng cho trời. Hai loại bánh được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn, lá dong, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa âm và dương, trời và đất.

Tầm quan trọng của lúa gạo và thiên nhiên

  • Bánh chưng và bánh giầy được làm từ những nguyên liệu quen thuộc, gắn liền với đời sống lao động của người nông dân, thể hiện tầm quan trọng của cây lúa và thiên nhiên trong nền văn hóa lúa nước.

  • Lúa gạo là nguồn lương thực chính của người Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong đời sống vật chất và tinh thần của người dân.

Uống nước nhớ nguồn

  • Bánh chưng và bánh giầy được làm từ những nguyên liệu bình dị, gắn liền với đời sống lao động của người nông dân, thể hiện sự trân trọng, biết ơn đối với cha mẹ và đất trời.

  • Truyện "Sự tích bánh chưng bánh giầy" nhắc nhở chúng ta về truyền thống uống nước nhớ nguồn, biết ơn tổ tiên và những người đã có công dựng nước, giữ nước.

  • Mỗi dịp Tết Nguyên Đán, người Việt Nam lại cùng nhau làm bánh chưng, bánh giầy để dâng cúng tổ tiên, thể hiện lòng biết ơn và tưởng nhớ những người đã khuất.

Ý nghĩa giáo dục

  • Sự tích Bánh Chưng, Bánh Dầy tượng trưng cho quan niệm về vũ trụ của người Việt xưa, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của cây lúa và thiên nhiên trong nền văn hoá lúa nước.

  •  Sự tích trên muốn nhắc nhở con cháu về truyền thống hiếu kính; lời giải thích ý nghĩa cũng như nguồn cội của của Bánh Chưng, Bánh Dầy là nét đẹp trong văn hóa truyền thống của dân tộc.    

Đố vui qua truyện Sự tích bánh chưng bánh giầy


Bình chọn:
4.9 trên 7 phiếu
  • Mị Châu - Trọng Thủy - Truyện cổ tích

    Vua Thục đánh chiếm Văn Lang, hợp nhất hai nước, đặt tên là Âu Lạc, lấy hiệu là An Dương Vương, đóng đô, xây thành ở Phong Khê. Nhưng thành ở Phong Khê vừa xây xong thì lại đổ xuống. Xây ba lần, đổ ba lần.

  • Con Rồng cháu Tiên - Truyện cổ tích

    Ngày xưa, ở miền đất Lạc Việt, cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta, có một vị thần thuộc nòi rồng, con trai thần Long nữ, tên là Lạc Long Quân. Thần mình rồng, thường ở dưới nước, thỉnh thoảng lên sống trên cạn, sức khỏe vô địch, có nhiều phép lạ.

  • Nữ Oa vá trời - Truyện cổ tích

    Truyền thuyết kể rằng Nữ Oa là vị thần sinh ra loài người. Bà là người nặn nên con người, cho thế giới sự sống muôn loài.

  • Sự tích bà chúa Ngọc - Truyện cổ tích

    Ngày xưa, ở xã Đại An gần cù lao Huân, tỉnh Khánh Hòa có một đôi vợ chồng già không có con cái. Ông bà ở trong một căn nhà lá dựng bên vách núi, làm nghề trồng dưa. Năm ấy, đến độ dưa chín, sáng nào ra ruộng thăm, ông bà cũng thấy dưa bị hái trộm.

  • Sự tích đầm Mực - Truyện cổ tích

    Ngày ấy, vào đời nhà Trần có một cụ đồ nho ở xã Quang Liệt tên là Chu An. Học vấn của cụ sâu và rộng. Cũng vì tiếng tăm của cụ truyền khắp mọi nơi nên học trò xa gần đến học rất đông.

>> Xem thêm