Soạn bài Làng SGK Ngữ văn 9 tập 1 Cánh diều

Đọc hiểu 1

Trả lời Câu hỏi 1 Đọc hiểu trang 82 SGK Văn 9 Cánh diều

Chú ý các chi tiết khắc họa nhân vật ông lão trong truyện

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tập trung vào nhân vật ông lão

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- ông lão náo nức bước ra khỏi phòng thông tin

- ông ngồi vào 1 cái quán gần đấy, hút thuốc lào, uống chè tươi

- chóp chép cái miệng ngẫm nghĩ, bao nhiêu ý nghĩ vui thích

Đọc hiểu 2

Trả lời Câu hỏi 2 Đọc hiểu trang 83 SGK Văn 9 Cánh diều

Thông tin nào ông lão nghe được tác động mạnh đến ông? Tác động như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn “Các ông, các bà… về nào…”

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Thông tin cả làng Chợ Dầu Việt gian theo Tây đã tác động mạnh đến ông lão. Cổ ông nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân, lặng đi, tưởng đến không thở được, giọng lạc hẳn đi.

Đọc hiểu 3

Trả lời Câu hỏi 3 Đọc hiểu trang 84 SGK Văn 9 Cánh diều

Đây là lời đối thoại hay độc thoại?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Đây là lời độc thoại vì không có lời đáp lại

Đọc hiểu 4

Trả lời Câu hỏi 4 Đọc hiểu trang 84 SGK Văn 9 Cánh diều

Điều gì diễn ra trong tâm trạng của ông Hai?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản phần 2

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tâm trạng: đau đớn, tủi nhục, thương lũ con còn bé không biết gì, tức giận, nghi ngờ rồi lại đau khổ, chết lặng

Đọc hiểu 5

Trả lời Câu hỏi 5 Đọc hiểu trang 84 SGK Văn 9 Cánh diều

Đây là lời dẫn trực tiếp hay gián tiếp?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Đây là lời dẫn gián tiếp vì không nằm trong dấu ngoặc kép

Đọc hiểu 6

Trả lời Câu hỏi 6 Đọc hiểu trang 84 SGK Văn 9 Cánh diều

Chú ý các chi tiết thể hiện tâm trạng của nhân vật ông Hai

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, liệt kê chi tiết

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- ông trằn trọc không ngủ được

- hết trở mình bên này lại trở mình bên kia, thở dài

- lặng hẳn đi, chân tay nhũn ra khi nghe tiếng mụ chủ nhà

- trống ngực đập thình thịch, nín thở, lắng tai nghe

=> sự lo lắng, sợ hãi

Đọc hiểu 7

Trả lời Câu hỏi 7 Đọc hiểu trang 84 SGK Văn 9 Cánh diều

Điều gì khiến ông Hai sợ nhất?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn “Nhưng còn… mụ thích”.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Điều khiến ông sợ nhất là mụ chủ nhà và những điều ngấm ngầm làm vợ chồng ông phải khổ

Đọc hiểu 8

Trả lời Câu hỏi 8 Đọc hiểu trang 86 SGK Văn 9 Cánh diều

Hình dung tâm trạng của ông Hai khi nghe những lời nói của bà chủ nhà

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tưởng tượng tâm trạng nhân vật theo mạch truyện

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tâm trạng lúc đó của ông Hai: bàng hoàng, đau đớn, nhục nhã, lo sợ tương lai không biết đi đâu, ở đâu, làm gì

Đọc hiểu 9

Trả lời Câu hỏi 9 Đọc hiểu trang 87 SGK Văn 9 Cánh diều

Hãy dự đoán ông Hai sẽ trả lời như thế nào trước câu hỏi này

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, dự đoán dựa theo cốt truyện

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Ông sẽ không quay trở về vì ông là một người nông dân yêu nước, dù yêu làng nhưng ông đã thấm thía cái cảnh sống nô lệ.

Đọc hiểu 10

Trả lời Câu hỏi 10 Đọc hiểu trang 89 SGK Văn 9 Cánh diều

Ông Hai khoe điều gì? Điều ông khoe có gì khác thường không?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Ông Hai khoe nhà mình bị đốt nhẵn

Điều ông khoe là khác thường vì thông thường, chẳng ai nói về việc nhà mình bị đốt nhẵn với giọng điệu vui mừng, đắc chí như vậy cả

Đọc hiểu 11

Trả lời Câu hỏi 11 Đọc hiểu trang 89 SGK Văn 9 Cánh diều

Vì sao bà chủ nhà thay đổi thái độ với gia đình ông Hai?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ phần cuối văn bản

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Vì làng Chợ Dầu không phải làng Việt gian, vẫn là làng kháng chiến

CH cuối bài 1

Trả lời Câu hỏi 1 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Tóm tắt cốt truyện và xác định nhân vật chính của truyện.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tóm tắt cốt truyện, xác định nhân vật

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Nhân vật chính: ông Hai

Tóm tắt:

Ông Hai là một người con của làng Chợ Dầu vì hoàn cảnh mà buộc phải sống xa làng, dù vậy ông vẫn luôn nhớ về quê hương nơi mình sinh ra lớn lên. Một hôm khi trở về làng ông nghe tin làng theo Tây, tin dữ đến một cách quá bất ngờ khiến ông thất vọng, hụt hẫng và không tin vào sự thật đó. Ông trở về nhà buồn bã, thất vọng, không dám đi đâu nhiều ngày liền. Sau đó có người trong làng chạy đến báo tin làng không theo Tây mà mọi người vẫn chiến đấu theo cách mạng ông mới vui vẻ trở lại, thì ra đó là tin đồn thất thiệt. Ông Hai khoe với mọi người làng đã bị Tây đốt, ngay cả ngôi nhà của mình cũng vậy, dù mất đi tài sản nhưng ông vẫn cảm thấy vui vì cả làng ông vẫn yêu nước, yêu cách mạng.

CH cuối bài 2

Trả lời Câu hỏi 2 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Hãy nêu tình huống truyện và chỉ ra tác dụng của tình huống trong việc khắc hoạ nhân vật và chủ để của tác phẩm.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, khái quát chủ đề

Lời giải chi tiết:

Cách 1
Tình huống truyện ngắn Làng của Kim Lân:

Ông Hai là một người nông dân yêu làng, dù phải đi tản cư xa làng nhưng ông vẫn luôn yêu làng. Tuy nhiên, bỗng nhiên 1 ngày, ông nghe được 1 nguồn tin khá chắc chắn là làng ông theo Tây, phản Cách Mạng. Đây là 1 tình huống truyện rất đặc sắc, bất ngờ, gay cấn. Tình huống truyện này đã đặt ông vào 1 tình huống giằng xé, đấu tranh dữ dội giữa tình cảm cá nhân và trách nhiệm công dân, giữa tình yêu quê hương và lòng yêu đất nước.

Ý nghĩa tình huống:

Giúp nhân vật ông Hai bộc lộ được tình yêu làng cũng như tinh thần trung thành với cách mạng của ông. Tâm trạng của ông đã thay đổi hoàn toàn từ khi nhận được tin làng theo Tây cho đến khi được tin làng cải chính. Qua đây,nhà văn Kim Lân muốn khẳng định vẻ đẹp của tinh thần yêu nước, yêu làng của những người nông dân Việt Nam.

Cách 1

CH cuối bài 3

Trả lời Câu hỏi 3 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Tìm các chi tiết thể hiện diễn biến tâm trạng của nhân vật ông Hai trong truyện. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về nhân vật ông Hai và nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật của nhà văn Kim Lân.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, liệt kê các chi tiết

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Khi đang vui mừng tin thắng trận ở khắp nơi thì ông Hai nghe tin dữ: làng chợ Dầu theo giặc làm Việt gian, ông bất ngờ, choáng váng

- Về tới nhà ông tủi hổ, lo lắng khi thấy đàn con. Niềm tin, sự ngờ vực giằng xé mạnh trong tâm trạng ông Hai.

- Nghe thấy tiếng chửi bọn Việt gian “ông cúi gằm mặt xuống mà đi”, nỗi tủi hổ khiến ông không dám ló mặt ra ngoài

- Lúc nào cũng nơm nớp lo sợ, thấy đám đông tụ tập nhắc tới hai chữ Cam nhông, Việt gian ông lại chột dạ.

- Tình yêu làng quê và tình yêu làng trong ông có cuộc xung đột lớn, gay gắt. Ông Hai dứt khoát chọn theo cách mạng “Làng yêu thì yêu thật, nhưng làng theo giặc thì phải thù”.

- Ông Hai chỉ biết tâm sự nỗi lòng mình với đứa con chưa hiểu sự đời. Lời nói của ông với con thực chất là lời nói để ông tỏ lòng mình: nỗi nhớ, tình yêu làng, sự thủy chung với kháng chiến, cách mạng.

- Khi nghe tin cải chính, ông Hai như sống lại, mọi nỗi xót xa, tủi hờn, đau đớn tan biến, thay vào đó là niềm hân hoan, hạnh phúc hiện lên trên khuôn mặt, cử chỉ, điệu cười của ông (dẫn chứng trong văn bản).

Nhận xét:

- Ông Hai là đại diện cho người nông dân yêu làng, yêu nước trong buổi đầu cách mạng

- Đặt tâm trạng nhân vật vào tình huống thử thách để khai thác chiều sâu tâm trạng.

- Thể hiện tâm trạng nhân vật tài tình, cụ thể qua non ngữ đối thoại, độc thoại, và độc thoại nội tâm qua ý nghĩ, hành vi, cử chỉ.

CH cuối bài 4

Trả lời Câu hỏi 4 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Em có ấn tượng gì về ngôn ngữ của các nhân vật trong truyện? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, nhận xét về ngôn ngữ truyện

Lời giải chi tiết:

Ngôn ngữ đậm chất khẩu ngữ và lời ăn tiếng nói của người nông dân, và thế giới tinh thần của người nông dân vì đối tượng là người nông dân; hơn nữa ngôn ngữ độc thoại nội tâm cũng được sử dụng rất đắt giá

CH cuối bài 5

Trả lời Câu hỏi 5 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Theo em, tại sao nhà văn đặt tên cho tác phẩm là Làng mà không phải là Làng Chợ Dầu?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, liên hệ các tác phẩm khác

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Đặt là "Làng Chợ Dầu" sẽ thiếu tính khái quát, chỉ đến một làng quê cụ thể. Do đó, tình yêu làng được thể hiện cũng chỉ bó hẹp trong phạm vi cá nhân ở một làng quê, một địa phương cụ thể mà thôi. Nhan đề "Làng" có tính khái quát cao. Làng là danh từ chung chỉ mọi làng quê trên đất nước ta. Vì vậy, đặt tên truyện là "Làng", Kim Lân muốn tác phẩm của mình không chỉ thể hiện tình yêu làng yêu nước của một nhân vật ông Hai, mà sâu rộng hơn, tác giả còn muốn nói đến một tình cảm bao trùm, phổ biến – đó là tình yêu làng quê, yêu đất nước - trong mọi người dân Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Pháp trên khắp mọi miền Tổ quốc.

CH cuối bài 6

Trả lời Câu hỏi 6 CH cuối bài trang 90 SGK Văn 9 Cánh diều

Hãy tưởng tượng: Nếu nhân vật ông Hai trong tác phẩm của Kim Lân sống ở làng Chợ Dầu trong bối cảnh cuộc sống hôm nay thì em nghĩ ông sẽ chia sẻ với mọi người điều gì về làng quê của mình?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, Liên tưởng

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Ông Hai sẽ chia sẻ với mọi người về truyền thống của làng, về sự thay đổi, phát triển của làng Chợ Dầu từ những ngày kháng chiến cho đến khi đất nước đã hòa bình, độc lập như hôm nay. Và có thể, ông Hai cũng sẽ nói về những tấm gương sáng cách mạng của làng.