Giải Khám phá trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức

Khám phá 1a Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc bài thơ, trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp. Anh K và chị H tổ chức đám cưới. Do bận rộn chuẩn bị hôn lễ, họ quên việc phải ra Uỷ ban nhân dân xã đăng kí kết hôn. Bố anh K nói rằng, việc đăng kí kết hôn không quan trọng mà điều quan trọng là các con ông sống với nhau có hạnh phúc không. Biết chuyện, chú anh K nhắc nhờ anh chị cần phải thực hiện ngay thủ tục pháp lí đó. Chú giải thích, đây là quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, tránh những rắc rối không đáng có về sau này.

Chia sẻ suy nghĩ, cảm nhận của em về tình cảm vợ chồng trong bài thơ “Em soi gương".

Lời giải chi tiết:

Suy nghĩ về tình cảm vợ chồng trong bài thơ trên: tình cảm của hai vợ chồng trong bài thơ trên rất khăng khít, gắn bó, yêu thương nhau, người chồng luôn ở bên người vợ, luôn cảm thấy vợ là xinh đẹp cả khi đã có tuổi.

Khám phá 1a Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc bài thơ, trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp. Anh K và chị H tổ chức đám cưới. Do bận rộn chuẩn bị hôn lễ, họ quên việc phải ra Uỷ ban nhân dân xã đăng kí kết hôn. Bố anh K nói rằng, việc đăng kí kết hôn không quan trọng mà điều quan trọng là các con ông sống với nhau có hạnh phúc không. Biết chuyện, chú anh K nhắc nhờ anh chị cần phải thực hiện ngay thủ tục pháp lí đó. Chú giải thích, đây là quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, tránh những rắc rối không đáng có về sau này.

Em đồng tình với ý kiến của bố hay chú của anh K? Nêu hiểu biết của em về các thủ tục pháp lí trước khi tổ chức đám cưới.

Lời giải chi tiết:

- Em đồng ý với ý kiến của chú anh K.

- Các thủ tục pháp lí: đôi nam nữ chuẩn bị mang chứng minh thư/ thẻ căn cước công dân; giấy xác nhận tình trạng hôn nhân; giấy tờ xác minh nơi cư trú; ra Ủy ban nhân dân xã, phường để đăng kí kết hôn (để tiết kiệm thời gian, mọi người có thể kê khai trước trên cổng thông tin điện tử).

Khám phá 1b Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp 1/ Yêu nhau khi còn đang học lớp 10, Y và T quyết định nghỉ học để kết hôn. Tuy nhiên, Uỷ ban nhân dân xã không cấp giấy chứng nhận kết hôn cho hai bạn.

Trường hợp 2/ Tốt nghiệp đại học, về dạy cùng trường, anh Q và chị V quyết định tiến tới hôn nhân sau một thời gian tìm hiểu và yêu nhau. Mặc dù gia đình hai bên không đồng ý nhưng anh Q và chị V vẫn được Uỷ ban nhân dân xã cấp giấy chứng nhận kết hôn.

Vì sao ở trường họp 1, Uỷ ban nhân dân xã không cấp giấy chứng nhận kết hôn cho Y và T mặc dù hai bạn yêu nhau?

Lời giải chi tiết:

Ở trường hợp 1, Ủy ban nhân dân xã không cấp giấy chứng nhận kết hôn cho Y và T dù hai bạn yêu nhau vì hai bạn chưa đủ tuổi đăng kí kết hôn.

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

Khám phá 1b Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp 1/ Yêu nhau khi còn đang học lớp 10, Y và T quyết định nghỉ học để kết hôn. Tuy nhiên, Uỷ ban nhân dân xã không cấp giấy chứng nhận kết hôn cho hai bạn.

Trường hợp 2/ Tốt nghiệp đại học, về dạy cùng trường, anh Q và chị V quyết định tiến tới hôn nhân sau một thời gian tìm hiểu và yêu nhau. Mặc dù gia đình hai bên không đồng ý nhưng anh Q và chị V vẫn được Uỷ ban nhân dân xã cấp giấy chứng nhận kết hôn.

Vì sao ở trường hợp 2, Uỷ ban nhân dân xã vẫn cấp giấy chứng nhận kết hôn cho anh Q và chị V mặc dù gia đình hai bên không đồng ý?

Lời giải chi tiết:

Ở trường hợp 2, Ủy ban nhân dân xã vẫn cấp giấy chứng nhận kết hôn cho anh Q và chị H dù gia đình hai bên không đồng ý vì: hai anh chị yêu nhau; đủ tuổi đăng kí kết hôn (đã tốt nghiệp Đại học và đi làm cùng nhau); tự nguyện kết hôn với nhau…

Khám phá 1b Câu 3

Trả lời câu hỏi 3 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp 1/ Yêu nhau khi còn đang học lớp 10, Y và T quyết định nghỉ học để kết hôn. Tuy nhiên, Uỷ ban nhân dân xã không cấp giấy chứng nhận kết hôn cho hai bạn.

Trường hợp 2/ Tốt nghiệp đại học, về dạy cùng trường, anh Q và chị V quyết định tiến tới hôn nhân sau một thời gian tìm hiểu và yêu nhau. Mặc dù gia đình hai bên không đồng ý nhưng anh Q và chị V vẫn được Uỷ ban nhân dân xã cấp giấy chứng nhận kết hôn.

Em hãy nêu thêm ví dụ về các trường hợp kết hôn tuân thủ hoặc không tuân thủ quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ về trường hợp không tuân thủ quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn:

- V và Q kết hôn khi cả hai bạn mới học lớp 12.

- Chị B mới bước qua tuổi 17, so với bạn trang lứa trông chị B có vẻ chững chạc và lớn hơn hẳn. Bố mẹ chị muốn chị sớm có gia đình nên đã mai mối cho chị lấy anh T làng bên, lớn hơn chị 5 tuổi làm chồng. Chị B đã đồng ý kết hôn với anh T.

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

Khám phá 1c Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 12 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc các trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp 1/ Anh K và chị O học tiểu học cùng nhau, anh K theo bố mẹ sang định cư tại Mỹ. Khi về thăm quê, anh K có gặp lại chị O, cả hai nối lại tình bạn. Sau một thời gian trao đổi, liên hệ với nhau qua mạng xã hội, chị O tỏ ý muốn sang định cư tại Mỹ và nhờ anh K giúp đỡ bằng cách đồng ý kết hôn với chị. Hai bên sẽ li hôn sau khi chị O được nhập quốc tịch và cư trú tại Mỹ.

Trường hợp 2/ Ông bà nội của D sinh được 6 người con, bố D là con thứ hai, cô V là con út. Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông bà đã cho cô V làm con nuôi. Bố mẹ nuôi của cô V đã đưa cô vào vùng kinh tế mới để làm ăn, vì thế cô V ít được gặp gỡ anh chị em ruột của mình. D đang học đại học, yêu M cùng trường. Khi D dẫn M về nhà chơi thi mọi người hỏi thăm mới biết M chính là con đẻ của cô V. Gia đình đã phân tích mối quan hệ huyết thống giữa D và M và yêu cầu phải chấm dứt quan hệ yêu đương. Tuy nhiên D vẫn cùng M đi đăng kí kết hôn rồi cùng nhau lên thành phố, xa cả hai quê đề mọi người không biết gì về mối quan hệ của hai người.

Em hãy chỉ ra những hành vi vi phạm quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn trong từng trường hợp trên.

Lời giải chi tiết:

Những hành vi vi phạm quy định của pháp luật về điều kiện kết hôn trong trường hợp trên:

- Trường hợp 1: anh K và chị O đã lừa dối kết hôn, vi phạm điểm b) trong khoản 2, Điều 5 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.

- Trường hợp 2: anh D và chị M đã vi phạm quy định tại điểm d, khoản 2, điều 5 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 (cấp kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời).

Khám phá 1c Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 12 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc các trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp 1/ Anh K và chị O học tiểu học cùng nhau, anh K theo bố mẹ sang định cư tại Mỹ. Khi về thăm quê, anh K có gặp lại chị O, cả hai nối lại tình bạn. Sau một thời gian trao đổi, liên hệ với nhau qua mạng xã hội, chị O tỏ ý muốn sang định cư tại Mỹ và nhờ anh K giúp đỡ bằng cách đồng ý kết hôn với chị. Hai bên sẽ li hôn sau khi chị O được nhập quốc tịch và cư trú tại Mỹ.

Trường hợp 2/ Ông bà nội của D sinh được 6 người con, bố D là con thứ hai, cô V là con út. Do hoàn cảnh gia đình khó khăn, ông bà đã cho cô V làm con nuôi. Bố mẹ nuôi của cô V đã đưa cô vào vùng kinh tế mới để làm ăn, vì thế cô V ít được gặp gỡ anh chị em ruột của mình. D đang học đại học, yêu M cùng trường. Khi D dẫn M về nhà chơi thi mọi người hỏi thăm mới biết M chính là con đẻ của cô V. Gia đình đã phân tích mối quan hệ huyết thống giữa D và M và yêu cầu phải chấm dứt quan hệ yêu đương. Tuy nhiên D vẫn cùng M đi đăng kí kết hôn rồi cùng nhau lên thành phố, xa cả hai quê đề mọi người không biết gì về mối quan hệ của hai người.

Em hãy nêu thêm các ví dụ minh hoạ những hành vi vi phạm chế độ hôn nhân theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Lời giải chi tiết:

Ví dụ minh họa:

- Ví dụ 1: Cậu bé T năm nay mới 13 tuổi và cô bé D năm nay vừa tròn 10 tuổi. Cả 2 bé đều là dân tộc H’ Mông tại vùng núi Lào Cai - Tây Bắc. Khi 2 bé đang ở độ tuổi lẽ ra phải được cắp sách đến trường thì chính cha mẹ của các em lại bắt ép các em phải lập gia đình, bỏ dở học hành và phải lo cho cuộc sống mưu sinh, gánh nặng cơm áo gạo tiền đè nặng trực tiếp lên vai của các em.

- Ví dụ 2: Gia đình cô P yêu cầu anh T phải chuẩn bị những món sính lễ lớn mới cho phép hai người kết hôn.

Khám phá 2 Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp. Thời còn trẻ, ông bà vốn đều là con nhà khá giả. Ngày đó, ông thích một người con gái khác. Người ấy là con gái một người lái đò nên gia đình ông không ưng thuận vì không "môn đăng hộ đối". Ông lấy bà, một đám cưới không tình yêu, chỉ là "cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy". Từ ngày lấy ông, bà dần quên mất tên mình vì theo tục lệ, gia đình, làng xóm gọi bà bằng tên của ông. Bà hiền lành, chăm chỉ và nhẫn nhịn, chiều theo mọi sở thích, thói quen của ông. Lấy nhau 5 năm không có con, bà nuốt nước mắt vào lòng, mang trầu cau đi hỏi vợ cho chồng. Bà âm thầm như một cái bóng, chứng kiến hạnh phúc của chồng bên người mới, lặng lẽ yêu thương các con chồng như con ruột của mình.

Các con dần trưởng thành, đưa người yêu về ra mắt bố mẹ. Ông cười: "Miễn sao các con yêu thương nhau là bố mẹ đồng ý". Các con lần lượt đăng ki kết hôn, tổ chức cưới hỏi theo nếp sống mới. Hạnh phúc gia đình được tạo dựng từ những cuộc hôn nhân tự nguyện và bình đẳng. Vợ chồng con cháu yêu thương, tôn trọng nhau, quây quần trong mái ấm gia đình. Chứng kiến những đổi thay tốt đẹp ấy, vui vầy bên hạnh phúc con cháu, lòng bà nguôi dần những xót xa ngày xưa.

Cuộc hôn nhân của ông bà trong trường hợp trên có những đặc điểm gì?

Lời giải chi tiết:

Cuộc hôn nhân của ông bà trong trường hợp trên có đặc điểm: là cuộc hôn nhân không có tình yêu, không tự nguyện, không tiến bộ; không phải hôn nhân một vợ một chồng và vợ chồng không bình đẳng.

Khám phá 2 Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 10 Kết nối tri thức 

Em hãy đọc trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

Trường hợp. Thời còn trẻ, ông bà vốn đều là con nhà khá giả. Ngày đó, ông thích một người con gái khác. Người ấy là con gái một người lái đò nên gia đình ông không ưng thuận vì không "môn đăng hộ đối". Ông lấy bà, một đám cưới không tình yêu, chỉ là "cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy". Từ ngày lấy ông, bà dần quên mất tên mình vì theo tục lệ, gia đình, làng xóm gọi bà bằng tên của ông. Bà hiền lành, chăm chỉ và nhẫn nhịn, chiều theo mọi sở thích, thói quen của ông. Lấy nhau 5 năm không có con, bà nuốt nước mắt vào lòng, mang trầu cau đi hỏi vợ cho chồng. Bà âm thầm như một cái bóng, chứng kiến hạnh phúc của chồng bên người mới, lặng lẽ yêu thương các con chồng như con ruột của mình.

Các con dần trưởng thành, đưa người yêu về ra mắt bố mẹ. Ông cười: "Miễn sao các con yêu thương nhau là bố mẹ đồng ý". Các con lần lượt đăng ki kết hôn, tổ chức cưới hỏi theo nếp sống mới. Hạnh phúc gia đình được tạo dựng từ những cuộc hôn nhân tự nguyện và bình đẳng. Vợ chồng con cháu yêu thương, tôn trọng nhau, quây quần trong mái ấm gia đình. Chứng kiến những đổi thay tốt đẹp ấy, vui vầy bên hạnh phúc con cháu, lòng bà nguôi dần những xót xa ngày xưa.

Em hãy so sánh hôn nhân của ông bà và hôn nhân của con cháu trong câu chuyện trên, từ đó chỉ ra đặc điểm của chế độ hôn nhân ở Việt Nam hiện nay.

Lời giải chi tiết:

- Hôn nhân của con cháu trái ngược với ông bà, có đầy đủ đặc điểm của “hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng và vợ chồng bình đẳng”.

- Đặc điểm của chế độ hôn nhân ở Việt Nam hiện nay:

+ Hôn nhân tự nguyện

+ Hôn nhân tiến bộ

+ Hôn nhân một vợ một chồng

+ Vợ chồng bình đẳng trong hôn nhân.