Kí là gì? Sự kết hợp giữa hư cấu và phi hư cấu trong kí - Văn 11

1. Kí là gì?

tên gọi một nhóm các thể/ tiểu loại tác phẩm văn xuôi phi hư cấu có khả năng dung hợp các phương thức tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thông tin,… nhằm tái hiện những trạng thái đời sống đang được xã hội quan tâm và bộc lộ trực tiếp những cảm nghĩ của tác giả.

Tuỳ vào mục đích viết, sự bộc lộ cái tôi tác giả và cách thức tổ chức các phương tiện biểu đạt mà tác phẩm kí được gọi là tuỳ bút, tản văn, phóng sự hay là kí sự, truyện kí, hồi kí, nhật kí, du kí,…

2. Sự kết hợp giữa hư cấu và phi hư cấu trong kí

 

Khái niệm

Phi hư cấu

- Là cách phản ánh hiện thực theo nguyên tắc đề cao tính xác thực

- Bằng cách “gọi thẳng tên và miêu tả càng chính xác càng tốt những con người và sự kiện có thực”

- Đặc biệt là đối với các chi tiết, sự kiện mang thông tin xác định, có thể kiểm chứng (gọi là “thành phần xác định”) như:

+ Tên tuổi, lai lịch, ngoại hình, nguồn gốc gia đình, ngọn nguồn văn hoá, quan hệ gia đình – xã hội,… của nhân vật

+ Thời gian, không gian, địa điểm,… thuộc bối cảnh của câu chuyện hay diễn biến của sự việc

Hư cấu

- Là dùng trí tưởng tượng sáng tạo ra cái mới, những điều khác lạ không có hoặc chưa có trong thế giới thực nhằm mục đích nghệ thuật..

- Trong truyện kí, có không ít loại chi tiết, yếu tố không xác định, không cần và không thể kiểm chứng như:

+ Diễn biến nội tâm của nhân vật

+ Tác động của cảnh sắc thiên nhiên, sinh hoạt xã hội đối với tình cảm, cảm xúc của con người

+ Các hành vi, lời thoại giao tiếp ngẫu hứng của nhân vật

+ Sự góp mặt của các nhân vật phụ,… (gọi chung là “thành phần không xác định”)