Sự đối lập giữa hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống, giữa quân Tây Sơn và quân Thanh có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện chủ đề của đoạn trích? Hãy khái quát chủ đề đó.
Xác định chủ đề đoạn trích và chỉ ra tác dụng của sự đối lập giữa hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống, giữa quân Tây Sơn và quân Thanh trong việc thể hiện chủ đề đó.
- Hình ảnh vua Quang Trung oai phong, mạnh mẽ; giàu tinh thần tự tôn dân tộc, xông pha trận mạc làm nức lòng quân sĩ, tạo niềm tin quyết chiến, quyết thắng. Ngược lại, Lê Chiêu Thống hiện ra là kẻ hèn nhát, vì sự sống của bản thân mà sẵn sàng bán nước. Hình ảnh đội quân Tây Sơn dũng mãnh, trên dưới một lòng, chiến đấu xẩ thân vì nghiệp lớn, sức mạnh vô địch, chiến thắng vang dội, đối lập với quân Thanh thất bại nhục nhã, giẫm đạp lên nhau chạy trốn…
- Sự đối lập đó đã góp phần quan trọng giúp tác giả nhấn mạnh, tô đậm, làm nổi bật chủ đề đoạn trích. → Qua đó ca ngợi người anh hùng Nguyễn Huệ với chiến công thần tốc đại phá quân Thanh, đồng thời phê phán, tố cáo những kẻ cướp nước và bán nước.
Cách 2- Chủ đề: Quang Trung – người anh hùng áo vải, vị hoàng đế với trí tuệ sáng suốt, mạnh mẽ và quyết đoán.
- Tác dụng: ca ngợi chiến công hiển hách của vua Quang Trung, làm nổi bật hình tượng vị anh hùng áo vải, vị hoàng đế với trí tuệ sáng suốt, mạnh mẽ và quyết đoán trong lịch sử nước nhà.
Cách 3- Sự đối lập giữa hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống, giữa quân Tây Sơn và quân Thanh có tác dụng quan trọng trong việc thể hiện chủ đề của đoạn trích:
+ Vua Quang Trung được miêu tả toàn diện về vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm, mưu lược của người anh hùng áo vải. Còn vua Lê Chiêu Thống là một vị vua hèn nhát, vì lợi ích của dòng họ, vị thế nhà Lê mà trở thành những kẻ phản động, cõng rắn cắn gà nhà, đi ngược lại quyền lợi của dân tộc.
+ Quân Tây Sơn được miêu tả hào hùng, hành công thần tốc và đại phá quân Thanh. Còn quân Thanh phải dẫm đạp lên nhau chạy về nước.
- Chủ đề:
+ Phản ánh sự sụp đổ không cưỡng nổi của triều đại Lê - Trịnh và sự hỗn loạn của Đàng Ngoài cuối thế kỉ XVIII.
+ Ca ngợi khí thế sấm sét của phong trào nông dân Tây Sơn và tài trị xuất chúng của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ.
Cách 4Sự đối lập giữa vua Lê Chiêu Thống và vua Quang Trung, giữa quân nhà Thanh và quân Tây Sơn đã so sánh, đánh giá những hình ảnh nổi bật của Quang Trung và quân Tây Sơn trong chiến thắng đại phá quân Thanh, ca ngợi chiến công hiển hách của vua Quang Trung, nổi bật hình tượng vị anh hùng áo vải, vị hoàng đế với trí tuệ sáng suốt, mạnh mẽ và quyết đoán .
Chủ đề của tác phẩm: Quang Trung – người anh hùng áo vải, vị hoàng đế với trí tuệ sáng suốt, mạnh mẽ và quyết đoán.
Các bài tập cùng chuyên đề
Kể tên một số nhân vật lịch sử mà em biết. Em thích nhất nhân vật nào? Vì sao?
Chia sẻ những hiểu biết của em về người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ.
Theo em, kết quả trận đánh giữa quân Tây Sơn và quân Thanh trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh sẽ như thế nào? Dựa vào đâu em dự đoán như vậy?
Em có đoán đúng kết quả trận đánh trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh không?
Đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh có thể chia thành mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần.
Em hãy liệt kê những nhân vật và sự kiện lịch sử được tác giả đề cập trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh.
Tìm những chi tiết tiêu biểu miêu tả thái độ, lời nói và hành động của Bắc Bình Vương khi nghe tin báo quân Thanh xâm lược nước ta trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh. Những chi tiết đó cho thấy đặc điểm tính cách gì của nhân vật?
Nêu cảm nhận của em về nhân vật vua Quang Trung được khắc họa trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh, qua đó nhận xét cảm hứng của các tác giả đối với vị anh hùng dân tộc này.
Trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, nhân vật Lê Chiêu Thống được khắc họa rõ nét qua những chi tiết tiêu biểu nào? Phân tích một chi tiết đặc sắc, thể hiện rõ bản chất của nhân vật Lê Chiêu Thống, qua đó thấy được thái độ của tác giả đối với nhân vật này.
Ở đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh, những yếu tố đặc trưng nào của truyện lịch sử đã được tác giả sử dụng? Nhận xét về nghệ thuật kể chuyện lịch sử của tác giả.
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) nêu cảm nhận về một chi tiết trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất.
Truyện Quang Trung đại phá quân Thanh viết về sự kiện gì? Cốt truyện, bối cảnh, nhân vật chính trong truyện liên quan như thế nào với lịch sử của dân tộc?
Chủ đề, tư tưởng, thông điệp nội dung mà văn bản truyện Quang Trung đại phá quân Thanh muốn thể hiện
Một số đặc điểm hình thức nổi bật của truyện Quang Trung đại phá quân Thanh (sự kiện, nhân vật, ngôn ngữ mang không khí và dấu ấn lịch sử)
Những tình cảm, cảm xúc, cảm hứng chủ đạo của người viết thể hiện qua văn bản truyện Quang Trung đại phá quân Thanh
Đọc trước văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh; tìm hiểu thêm thông tin về nhóm tác giả Ngô gia văn phái.
Phần (1) đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh kể về tuyến nhân vật nào?
Tóm tắt ý chính lời dụ của Quang Trung trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh.
Ý nào trong lời của Quang Trung trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh thể hiện tầm nhìn, biết “lo xa”?
Cách đánh giặc của Quang Trung trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh có gì đặc biệt?
Phần (3) đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh có thể coi là một tuyến truyện không? Vì sao?
Hình dung thái độ và hành động của vua Lê trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh.
Văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh kể về những sự kiện gì? Các sự kiện ấy liên quan đến những tuyến nhân vật nào?
Đặt tên và nêu nội dung chính của mỗi phần trong đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh.
Phân tích một số chi tiết trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh để làm rõ đặc điểm tính cách của hai nhân vật Quang Trung và Lê Chiêu Thống.
Hãy làm sáng tỏ đặc điểm của một truyện lịch sử có cốt truyện đa tuyến qua đoạn trích (chú ý các yếu tố nhân vật và sự kiện chính).
Theo em, qua đoạn trích Quang Trung đại phá quân Thanh, tác giả muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp gì? Thông điệp ấy có giá trị với cuộc sống hôm nay như thế nào?
Để viết bài giới thiệu về nhân vật Quang Trung trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh, em sẽ nêu những ý chính nào?
Lời nói của vua Quang Trung: “Chớ có quen theo thói cũ, ăn ở hai lòng, nếu như việc phát giác ra, sẽ bị giết chết ngay tức khắc, không tha một ai, chớ bảo là ta không nói trước!” trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh đã thể hiện tình cảm, thái độ gì của người anh hùng?
A. Ý thức sâu sắc về chủ quyền của đất nước, độc lập của dân tộc
B. Tự hào về truyền thống oanh liệt của cha ông, quyết tâm tiêu diệt kẻ thù xâm lược
C. Căm ghét hành động bán nước của Lê Chiêu Thống, quyết tâm trừng trị
D. Cảnh báo trước những kẻ có ý đồ phản trắc, không chịu đồng tâm hiệp lực để chống giặc
Từ ngữ nào sau đây KHÔNG thể hiện đúng thái độ của tác giả khi miêu tả kết cục của vua Lê Chiêu Thống trong văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh?
A. Phê phán, chê bai
B. Nuối tiếc, xót xa
C. Hả hê, vui sướng
D. Thương xót, ngậm ngùi
