Bài 36. Da và điều hòa thân nhiệt ở người trang 168, 169, 170 SGK Khoa học tự nhiên 8 - Cánh diều

CH tr 168

MĐ:

Phương pháp giải

Nhớ lại khi trời nóng, trời rét thì cơ thể có những phản ứng như thế nào và nó đem lại lợi ích gì cho cơ thể

Lời giải chi tiết

- Một số phản ứng của cơ thể khi trời nóng, trời rét:

+ Khi trời nóng, mao mạch dưới da dãn để tăng sự tỏa nhiệt, tăng tiết mồ hôi,...

+ Khi trời lạnh, mao mạch dưới da co lại, co cơ chân lông để giảm sự tỏa nhiệt, nếu lạnh quá thì cơ co liên tục để sinh nhiệt (phản xạ run),…

- Theo em, những phản ứng đó có lợi ích: giúp cơ thể điều hòa thân nhiệt, giúp cho thân nhiệt duy trì ổn định quanh mức bình thường, đảm bảo cho các hoạt động sống của cơ thể. 

CH1:

Phương pháp giải

Quan sát hình vẽ và nêu được cấu tạo của da. Từ đó, nắm được chức năng của mỗi lớp cấu tạo đó.

Lời giải chi tiết

a) Các lớp cấu tạo của da và chức năng:

 b) Một số bộ phận trong các lớp cấu tạo của da 

CH tr 169

CH1: 

Phương pháp giải

Thân nhiệt là nhiệt độ cơ thể. Vì thế khi nhiệt độ cơ thể thay đổi tức trạng thái sức khỏe của cơ thể không bình thường

Lời giải chi tiết

Đo thân nhiệt là bước đầu của việc chẩn đoán bệnh vì thân nhiệt là nhiệt độ của cơ thể. Khi thân nhiệt duy trì ổn định ở mức 36,3-37,3 tức là cơ thể ở trạng thái bình thường. Đó là nhiệt độ tối ưu cho các phản ứng sinh hóa và enzyme trong tế bào. Nếu thân nhiệt dưới 36 độ C hoặc trên 38 độ C thì cơ thể có trạng thái sức khỏe không bình thường (bị bệnh)

CH2: 

Phương pháp giải

Quan sát hình vẽ và chú ý tới sự thay đổi của mạch máu, tuyến mồ hôi và các cơ dựng lông.

Lời giải chi tiết

-         Khi trời nóng, thân nhiệt tăng, kích hoạt cơ chế làm mát bằng các hoạt động của: các mạch máu dưới da dãn, tăng tiết mồ hôi, các cơ dựng lông dãn

-         Khi trời lạnh, thân nhiệt giảm, cơ thể kích hoạt cơ chế làm ấm, các mạch máu dưới da co lại, ngừng tiết mồ hôi và các cơ dựng lông co

CH tr 170

CH1:

Phương pháp giải

Khi nhiệt độ môi trường thấp hoặc nhiệt độ môi trường cao, cơ thể có những thay đổi để điều hòa thân nhiệt về mức cân bằng.

Lời giải chi tiết

Sự thay đổi của cơ thể khi thay đổi nhiệt độ môi trường:

 CH2:

Phương pháp giải

Nắm được một số biểu hiện, nguyên nhân, cách phòng chống cảm nóng và cảm lạnh

Lời giải chi tiết

CH tr 172

CH1:

Phương pháp giải

Da  là cơ quan thường xuyên tiếp xúc với môi trường. Chính vì thế, cần có những biện pháp để bảo vệ, chăm sóc da

Lời giải chi tiết

- Các biện pháp chăm sóc và bảo vệ da:

+       Cần giữ tinh thần lạc quan, sinh hoạt điều độ, ăn nhiều rau xanh và trái cây

+       Vệ sinh da và chống nắng đúng cách

+       Bổ sung độ ẩm cho da

+       Hạn chế trang điểm, bảo vệ da khỏi những tổn thương

+       Vệ sinh môi trường sạch sẽ

CH2: 

Phương pháp giải

Nhớ lại các bộ phận trong các lớp cấu tạo của da, da phục hồi được do có những tế bào sống phân chia.

Lời giải chi tiết

Những vết thương trên da có thể phục hồi được là do ở lớp biểu bì của da có các tế bào sống có khả năng phân chia liên tục để tạo ra các tế bào mới giúp hàn gắn vết thương. 

CH3: 

Phương pháp giải

Vào mùa đông, nhiệt độ môi trường xuống thấp, còn mùa hè, nhiệt độ môi trường cao. Vì thế, cần có những chế độ ăn uống cho phù hợp

Lời giải chi tiết

- Vào mùa đông, cơ thể mất nhiều năng lượng để duy trì thân nhiệt, do đó, trong chế độ ăn cần lưu ý: ăn tăng cường những thức ăn sinh nhiều năng lượng như các thức ăn có chất béo, giàu protein,… đồng thời, nên ăn thức ăn nóng, thức ăn có ít nước.

- Vào mùa hè, trong chế độ ăn cần lưu ý: Hạn chế ăn những thức ăn sinh nhiều nhiệt, đồng thời, tăng cường những loại thức ăn có nhiều nước như canh, nước trái cây, rau quả,...

CH4: 

Phương pháp giải

Khi bị bỏng, da sẽ bị tổn thương. Nếu không có những xử lý kịp thời, sẽ gây ảnh hưởng tới cơ thể.

Lời giải chi tiết

Khi bị bỏng cần:

- Ngay lập tức tách người bị bỏng ra khỏi tác nhân gây bỏng.

- Tiến hành sơ cứu đúng cách: Nhanh chóng đưa vùng da bị bỏng ngâm vào nước nguội sạch để vệ sinh vết thương tránh nhiễm khuẩn, sau đó, xả nhẹ nước mát trong ít nhất 15 phút. Sử dụng gạc sạch hoặc miếng vải nhỏ sạch để băng vùng da bị bỏng, tránh bụi bẩn tiếp xúc với vết bỏng.

- Xử lí sau sơ cứu: Trường hợp bỏng nhẹ và diện tích bỏng nhỏ, có thể tự chăm sóc, điều trị tại nhà. Trường hợp bỏng nặng hơn, sau khi sơ cứu cần nhanh chóng chuyển người bị bỏng tới cơ sở, trung tâm y tế nơi gần nhất để kịp thời điều trị.

CH5: 

Phương pháp giải

Chăm sóc da đúng cách sẽ giúp bạn có làn da khỏe mạnh

Lời giải chi tiết

Một số biện pháp chăm sóc da:

+ Giữ tinh thần lạc quan, sinh hoạt điều đồ.

+ Uống nhiều nước.

+ Ăn nhiều rau xanh và trái cây để bổ sung vitamin và chất khoáng.

+ Vệ sinh da và chống nắng đúng cách.

+ Bổ sung độ ẩm cho da.

+ Hạn chế trang điểm.

+ Bảo vệ da khỏi những tổn thương.

+ Vệ sinh môi trường sạch sẽ.

+ Không nặn mụn trứng cá.

Lý thuyết

>> Xem chi tiết: Lý thuyết Da và điều hòa thân nhiệt ở người - Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều