Bài 12. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1072-1077) SGK Lịch sử và Địa lí 7 Kết nối tri thức

? mục 1

Trả lời câu hỏi mục 1 trang 59 SGK Lịch sử và Địa lý 7 

Em hãy chỉ ra nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (năm 1075).

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục 1 trang 58, 59 SGK.

B2: Các từ khóa cần chú ý: Giữa thế kỉ XI, Lý Thường Kiệt, chủ động, tháng 10 – 1075, “tiến công trước để tự vệ”. 

B3: Quan sát Hình 2. Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (1075). Qua đó thấy được các hướng tiến công và mục tiêu của quân nhà Lý.

? mục 2.a

Trả lời câu hỏi mục 2 trang 60 SGK Lịch sử và Địa lý 7

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục 2-a trang 60 SGK.

B2: Các từ khóa cần chú ý: lực lượng thủy binh, phối hợp thủy – bộ, phòng tuyến, bờ nam sông Như Nguyệt, bố trí bộ binh.

B3: Đọc tư liệu 2 trang 60 SGK.

Lời giải chi tiết:

Lý Thường Kiệt chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chống quân xâm lược Tống, vì:

- Đây là con sông chặn ngang tất cả các ngả đường bộ từ Quảng Tây (Trung Quốc) vào Thăng Long.

- Sông Như Nguyệt bấy giờ có lòng sông sâu, rộng, là một chiến hào tự nhiên khó có thể vượt qua.

- Lực lượng của nhà Tống chủ yếu là bộ binh: 10 vạn bộ binh tinh nhuệ, 1 vạn ngựa chiến và 20 vạn dân phu, không có thế mạnh thủy quân.

- Việc xây dựng phong tuyến như vậy thể hiện:

 + Tầm nhìn sáng suốt, chủ động của Lý Thường Kiệt trước giặc ngoại xâm

+ Độc đáo về mặt chiến lược chưa từng thấy trong lịch sử chiến tranh chống xâm lược của dân tộc ta

+ Chứng tỏ tính chủ động, sáng tạo của tư tưởng quân sự Lý Thường Kiệt.

? mục 2.b

Trả lời câu hỏi mục 2.b trang 60 SGK Lịch sử và Địa lý 7

1. Khai thác tư liệu 3, nêu nhận xét của em về cách kết thúc cuộc kháng chiến của Lý Thường Kiệt.

Phương pháp giải:

B1: Đọc tư liệu 3 trang 61 SGK.

B2: Chú ý phân tích chi tiết "Dù thắng nhưng chủ động giảng hòa"

Lời giải chi tiết:

 Cách kết thúc cuộc kháng chiến của Lý Thường Kiệt:

- Đuổi được quân Tống về nước. Bảo vệ được nền độc lập dân tộc.

- Đảm bảo được mối quan hệ bang giao hòa hiếu của hai nước sau chiến tranh. Không làm tổn hại đến danh dự của nhà Tống. Đảm bảo hòa bình lâu dài.

- Lý Thường Kiệt đề nghị giảng hòa qua đó ta thấy được Lý Thường Kiệt là một bậc thầy ngoại giao, có cách ngoại giao rất khôn khéo và mềm dẻo.

- Thể hiện sức mạnh của đất nước vừa tránh gây mất danh dự của nước lớn và quan trọng nhất là giữ quan hệ và hòa bình giữa hai nước

Luyện tập

Trả lời câu hỏi phần Luyện tập trang 61 SGK Lịch sử và Địa lý 7

1. Hãy chỉ ra những nét độc đáo trong cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý (1075 – 1077)

Phương pháp giải:

B1: Đọc mục 1 trang 58, 59 và mục 2 trang 60, 61 SGK.

B2: Các điểm cần chú ý: chủ động“tiến công trước để tự vệ”, lực lượng thủy binh, phối hợp thủy – bộ, phòng tuyến, bố trí bộ binh, phòng tuyến sông Như Nguyệt, "Nam quốc Sơn hà".

B3: 

+ Quan sát Hình 2. Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống giai đoạn thứ nhất (1075). Qua đó thấy được các hướng tiến công và mục tiêu của quân nhà Lý.

Vận dụng

Trả lời câu hỏi phần Vận dụng trang 61 SGK Lịch sử và Địa lý 7

Cuộc kháng chiến chống Tống của nhà Lý đã để lại những bài học gì cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc hiện nay?

Phương pháp giải:

Liên hệ ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống.

Lời giải chi tiết:

Bài học từ cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý đối với  sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc:

- Kiên trì, quyết tâm chống giặc. 

- Linh hoạt, mềm dẻo trong đối sách để tránh kéo dài cuộc chiến, hao tổn sức mạnh quốc gia. 

- Ngoài chiến tranh quân sự cần áp dụng chiến thuật "tâm lý chiến" trong chiến tranh.