Ôn tập truyện và kí>
Soạn bài Ôn tập truyện và kí siêu ngắn nhất trang 117 SGK ngữ văn 6 tập 2 giúp tiết kiệm thời gian soạn bài
Câu 1
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 1 (trang 117, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
STT |
Tên tác phẩm (đoạn trích) |
Tác giả |
Thể loại |
Tóm tắt nội dung (đại ý) |
1 |
Bài học đường đời đầu tiên (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí) |
Tô Hoài |
Truyện đồng thoại dài |
Dế Mèn tự tả chân dung, trêu chị Cốc, dẫn đến cái chết của Dế Choắt. Mèn ân hận, rút ra bài học đường đời đầu tiên. |
2 |
Sông nước Cà Mau (trích Đất rừng phương Nam) |
Đoàn Giỏi |
Truyện dài |
Cảnh sắc phong phú vùng sông nước Cà Mau và cảnh chợ Năm Căn trù phú trên sông. |
3 |
Bức tranh của em gái tôi |
Tạ Duy Anh |
Truyện ngắn |
Tài năng, tâm hồn trong sáng và lòng nhân hậu của cô em gái Kiều Phương - nhà họa sĩ trong tương lai, đã giúp được người anh trai nhận ra lỗi lầm, bỏ lòng tự ái, ích kỉ. |
4 |
Vượt thác (trích Quê nội) |
Võ Quảng |
Truyện dài |
Miêu tả một đoạn trong hành trình ngược sông Thu Bồn, vượt thác của con thuyền do Dượng Hương Thư chỉ huy. |
5 |
Buổi học cuối cùng |
An-phông-xơ Đô – đê. |
Truyện ngắn |
Buổi học tiếng Pháp cuối cùng của lớp học trường làng vùng An dát bị quân Phổ chiếm đóng và hình ảnh thầy giáo Hamen qua cái nhìn và tâm trạng của chú bé Phrăng. |
6 |
Cô Tô |
Nguyễn Tuân |
Kí |
Vẻ đẹp của đảo, biển, cảnh mặt trời lên và một vài nét sinh hoạt của người dân trên đảo Cô Tô. |
7 |
Cây tre Việt Nam |
Thép Mới |
Kí |
Cây tre – người bạn gần gũi của nhân dân Việt Nam, anh hùng trong lao động, anh hùng trong chiến đấu, biểu tượng cho đất nước và dân tộc Việt Nam. |
8 |
Lòng yêu nước (trích từ bài báo Thử lửa) |
I. Ê-ren-bua |
Bút kí – chính luận |
Lòng yêu nước được khơi nguồn từ những vật bình thường, gần gũi, từ tình yêu gia đình, quê hương, được thử thách và bộc lộ mạnh mẽ trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. |
9 |
Lao xao |
Duy Khán |
Hồi kí tự truyện |
Tả, kể về các loài chim ở làng quê Việt Nam, qua đó thể hiện vẻ đẹp, sự phong phú của thiên nhiên và bản sắc văn hóa dân gian. |
Câu 2
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 2 (trang 118, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) |
Thể loại |
Cốt truyện |
Nhân vật |
Nhân vật kể chuyện |
Dế Mèn phiêu lưu kí |
Truyện đồng thoại dài |
X |
X |
X (Dế Mèn) |
Sông nước Cà Mau |
Truyện dài |
|
X |
X (ngôi thứ nhất) |
Bức tranh của em gái tôi |
Truyện ngắn |
X |
X |
X (anh trai) |
Vượt thác |
Truyện dài |
|
X |
X (ngôi thứ nhất) |
Buổi học cuối cùng |
Truyện ngắn |
X |
X |
X (chú bé Phrăng) |
Cô Tô |
Kí |
|
X |
X (tác giả, ngôi thứ nhất) |
Cây tre Việt Nam |
Kí |
|
X |
X (giấu mình, xưng ngôi thứ 3) |
Lòng yêu nước |
Bút kí – chính luận |
|
X |
X (giấu mình, xưng ngôi thứ 3) |
Lao xao |
Hồi kí – tự truyện |
|
X |
X (ngôi kể thứ nhất) |
Nhận xét: Những yếu tố thường có cả ở truyện và kí: nhân vật và người kể chuyện.
Câu 3
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 3 (trang 118, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Những tác phẩm truyện, kí đã học đã giúp cho em hình dung ra rất nhều cảnh đẹp của thiên nhiên Việt Nam từ biển đảo đến rừng núi. Qua đó thể hiện được cuộc sống, con người Việt Nam trong lao động và chiến đấu, học tập và ước mơ thật giản dị, khiêm tốn, thông minh và rất anh hùng.
Ngoài ra, một số truyện và kí nước ngoài đã cho em biết được về lòng yêu nước của nhân dân Pháp và nhân dân Liên Xô cũ.
Câu 4
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 4 (trang 118, SGK Ngữ văn 6, tập 2):
Cảm nghĩ về nhân vật Kiều Phương trong truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi - tác giả Tạ Duy Anh.
Bài làm tham khảo
Đọc truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi, chúng ta hiểu rằng dụng ý của tác giả không phải chỉ ca ngợi, khẳng định những nét đẹp trong phẩm chất, tính cách của người em mà chủ yếu là bài học về sự thức tỉnh qua nhân vật người anh. Tuy nhiên nhân vật Kiều Phương vẫn để lại những ấn tượng đẹp dù chỉ qua những khắc hoạ không nhiều của tác giả.
Vẻ đẹp của Kiều Phương không phải do lời kể của tác giả, cũng không phải do nhân vật tự bộc bạch mà vẻ đẹp đó được hiện ra dần dần qua con mắt nhìn và lời kể truyện của chính người anh. Một người anh luôn “coi thường” những việc làm của cô em gái, đố kị trước tài năng của em gái mình, vẻ đẹp đó càng ngày càng đẹp. cho đến cuối truyện thì vẻ đẹp ấy đọng lại một cách sâu sắc trong lòng người anh và gợi nhiều suy nghĩ cho người đọc.
Vẻ đẹp đó là gì? Phải chăng là sự hồn nhiên, hiếu động, tài năng hội hoạ, tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu?
Không hồn nhiên thì sao có biệt hiệu là “Mèo”, “nó vui vẻ chấp nhận” và còn dùng cái tên đó để xưng hô với bạn bè. Sự hồn nhiên đó còn được thể hiện lúc ở nhà mèo hay lục lọi các đồ vật với một sự thích thú. Hồn nhiên hơn là “nó vênh mặt” - “Mèo mà lại! Em không phá là được... Khi người anh tỏ vẻ khó chịu: - Này, em không để chúng nó yên được à?. Khi chế xong bột vẽ, nó vừa làm vừa hát, có vẻ vui lắm. Đúng là một cô bé hồn nhiên quá! Hồn nhiên đến đáng yêu!
Điều đáng yêu hơn là cô còn có một tài năng hội hoạ, theo lời chú Tiến Lê, đấy còn là một thiên tài hội hoạ. Tài năng đó chính là sáu bức tranh do “Mèo” vẽ dấu người anh, không ngờ là những bức tranh độc đáo “có thể đem đóng khung treo ở bất cứ phòng tranh nào”. Bố của “Mèo” đã phải thốt lên sung sướng: Ôi! con đã cho bố một bất ngờ quá lớn. Mẹ em cũng không kìm được xúc động.
Tài năng của Kiều Phương được khẳng định bằng bức tranh được trao giải nhất, qua một tuần tham gia trại thi vẽ quốc tế, khiến cho cả nhà “vui như tết”. Duy chi có người anh của Mèo thì lại rất buồn. Hiểu được điểu này, Kiều Phương đã dành cho anh trai những tình cảm rất trong sáng. Nó lao vào ôm cổ tôi, nhưng tôi viện cớ đang dở việc đẩy nhẹ nó ra. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: Em muốn cả anh cùng đi nhận giải. Một hành động, một lời nói thôi đã toát lên một tâm hồn ngây thơ trong sáng sủa. Một cô bé đáng yêu!
Con có nhận ra con không... ?
Con đã nhận ra con chưa? Làm sao con trả lời được mẹ. Bởi đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy. Phải chẳng soi vào bức tranh ấy, cũng chính là soi vào tâm hồn trong sáng và nhân hậu của em gái, nhân vật người anh đã tự nhìn rõ hơn về mình để vượt lên được những hạn chế của lòng tự ái và tự ti: Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến mức kia ư? Đây chính là lúc nhân vật tự “thức tỉnh” để hoàn thiện nhân cách của mình.
Có thể nói, thành công của truyện ngắn không chỉ ở việc xây dựng nhân vật người anh. Nhân vật Kiều Phương “Mèo” còn với tấm lòng nhân hậu, vừa đời thường vừa rất cổ tích đã góp phần cho sự hấp dẫn của tác phẩm. Nét đẹp ấy ta có thể bắt gặp thật nhiều trong cuộc sống nó làm cho cuộc sống của chúng ta thêm đáng yêu, đáng quý.
Loigiaihay.com
Các bài khác cùng chuyên mục