Soạn bài Hoán dụ (chi tiết)

Phần I

Trả lời:

Cách dùng như trên ngắn gọn, tăng tính hình ảnh và hàm súc cho câu văn, nêu bật được đặc điểm của những người được nói đến.

Phần II

CÁC KIỂU HOÁN DỤ

Câu 1, 2

Trả lời câu 1 + 2 (trang 83 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Em hiểu các từ ngữ in đậm dưới đây như thế nào?

a) Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

(Hoàng Trung Thông)

b) Một cây làm chẳng nên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

(Ca dao)

c) Ngày Huế đổ máu

Chú Hà Nội về

Tình cờ chú cháu

Gặp nhau Hàng Bè.

(Tố Hữu)

2. Giữa bàn tay với sự vật mà nó biểu thị trong ví dụ a, một và ba với số lượng mà nó biểu thị trong ví dụ b, đổ máu với hiện tượng mà nó biểu thị trong ví dụ c có quan hệ như thế nào?

a) Bàn tay - một bộ phận của con người, được dùng thay cho người lao động nói chung (quan hệ bộ phận - toàn thể).

b) Một, ba - số lượng cụ thể, được dùng thay cho số ít và số nhiều nói chung (quan hệ cụ thể - trừu tượng).

c) Đổ máu - dấu hiệu, thường được dùng thay cho sự hi sinh, mất mát nói chung (quan hệ dấu hiệu của sự vật - sự vật). Trong bài thơ của Tố Hữu, đổ máu chỉ dấu hiệu của chiến tranh.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 83 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Từ những ví dụ đã phân tích ở phần trên, hãy liệt kê một số kiểu quan hệ thường được sử dụng để tạo ra phép hoán dụ.

 Một số kiểu quan hệ thường được sử dụng để tạo phép hoán dụ:

-  Lấy bộ phận để gọi toàn thể.

-  Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng.

-  Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật.

-  Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng.

Phần III

Câu 1

c) Áo chàm - người Việt Bắc: quan hệ giữa dấu hiệu của sự vật với sự vật.

d) Trái Đất - nhân loại: quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 84 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):

Hoán dụ có gì giống và khác với ẩn dụ? Cho ví dụ minh hoạ.

Lời giải chi tiết:

Các em có thể thấy rõ sự giống và khác nhau giữa hoán dụ và ẩn dụ qua bảng sau:

Ví dụ: Ẩn dụ: 

Thuyền về có nhớ bến chăng

Bển thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.

Hoán dụ:

Nhớ ông cụ mắt sáng ngời

Áo nâu, túi vải, đẹp tươi lạ thường.

Loigiaihay.com