Hạnh phúc nằm trong bản lĩnh sống

Con người khác con vật ở chỗ nó dự phần quyết định vào việc tạo dựng nên nhân cách của nó.

Đề bài

Hạnh phúc nằm trong bản lĩnh sống

Lời giải chi tiết

Con người khác con vật ở chỗ nó dự phần quyết định vào việc tạo dựng nên nhân cách của nó. Chính vì vậy, một nhà triết học có nói: "Mỗi con vật khi sinh là tất cả những gì mà nó có. Chỉ có con người là ngay từ thuở lọt lòng chẳng là gì cả. Nó phải làm như thế nào thì nó sẽ được trở thành như thế ấy và nó phải tự làm bằng chính tự do của nó. Tôi chỉ có thể trở thành kẻ do chính tôi làm ra"... Câu nói trên chẳng những nêu bật sự khác nhau giữa con người vật mà còn nhấn mạnh tới vai trò con người trong việc hình thành nhân của mình.

Thật vậy, mỗi con vật khi sinh ra đều đã là tất cả những gì mà nó có. Điều nghĩa là con vật được sinh ra như thế nào thì nó sẽ lớn lên như thế ấy. Một con chó sói được sinh ra thì sẽ trở thành con chó sói, một con chim sẻ thành chim. Dĩ nhiên phải có thời gian để con chó sói trưởng thành, tự kiếm ăn và tự vệ, để con chim được lớn, mở mắt biết bay đi kiếm mồi. Nhưng qua thời đó, con sói và con chim trưởng thành vẫn chỉ là con vật được quy định bởi bộ gen của nó. Con vật được sinh ra trong trạng thái đã tự đầy đủ.

Con người thì khác hẳn, khi sinh ra tự nó không đầy đủ, không là gì cả. Một bé sơ sinh đang oa oa chào đời, tự em không thể sống được nếu thiếu sự chăm sóc, bú mớm đùm bọc của người mẹ. Em sẽ không trở thành người được không biết nói, biết đọc, biết viết, biết giao tiếp với cộng đồng. Em sẽ không có chỗ đứng trong xã hội nếu em không có một nghề nghiệp nào đó. Rồi có thể có được một nghề nào không, em trở thành người tốt hay xấu, chưa ai có thể quả quyết được. Vậy là con người, do khi lọt lòng tự nó không đầy cho nên mỗi người sinh ra đều mang theo một nhiệm vụ, hãy trở thành một con người!

Ai chịu trách nhiệm làm cho một con người trở thành CON NGƯỜI? Xã hội cá nhân? Tại sao nhà triết học nói con người làm như thế nào thì nó sẽ trở thành như thế ấy, như vậy có coi nhẹ điều kiện xã hội hay không? Có quá coi trọng vai trò chủ thể cá nhân hay không?

Xét về điều kiện, thì gia đình và xã hội là điều kiện để con người trở thành người. Cha mẹ cho bú mớm, nuôi nấng ,dạy dỗ. Xã hội cung cấp trường học, sách vở, kiến thức, ngành nhề. Các điều kiện này có ý nghĩa hết sức quan trọng. Thử tưởng tượng một con người sinh ra trong một gia đình nghèo ăn không đủ no lại phải làm việc để sống thì sẽ như thế nào? Lại tưởng tượng một người sinh ra trong một gia đình giàu có, đầy đủ tiện nghi sinh học tập thì thế nào? Nếu một con người ở nơi hẻo lánh, xa trung tâm văn hóa thiếu trường sở, ít giao lưu thì thế nào? Một người khác ở thành phố lớn, trường tốt, có nhiều thầy giỏi thì sẽ ra sao?

Rõ ràng điều kiện tốt là rất thuận lợi và điều kiện xấu là hết sức khó khăn. Nhưng điều kiện không thể quyết định tất cả. Nhiều người xuất thân nghèo hèn lại có ý chí vươn lên. Ở đây, hoạt động tích cực, chủ động sáng tạo của con người vẫn là yếu tốquyết định sử dụng điều kiện như thế nào. Khi nói tôi sáng tạo ra tôi, tôi tự làm ra chính tôi, không có nghĩa là tôi muốn trở thành cái gì cũng được.

Một người mà không có giọng hát trời phú thì không thể trở thành danh ca, một người không có thể chất tốt không thể trở thành vận động viên triển vọng... Nhưng khi đã có một số đã có một số điều kiện nào đó thì việc phát huy điều kiện tốt, khắc phục điều kiện xấu phụ thuộc chủ yếu vào vai trò cá nhân có điều kiện ấy.

Con người làm như thế nào thì nó sẽ được trở thành như thế ấy. Đúng vậy, con người được tự do lựa chọn để tự thực hiện mình theo một lý tưởng nhất định. Nhà sư Tuệ Tĩnh đi tu, nhưng ông tự học để trở thành một thầy thuốc vĩ đại của dân tộc. Ông Tư Mã Thiên đời Hán bị nhục hình, nhưng vẫn chu du khắp nước, thu thập tài liệu để hoàn thành bộ Sử kí nổi tiếng...Lỗ Tấn đã tốt nghiệp trường khai mỏ, nhưng niềm băn khoăn cho số phận dân tộc dẫn ông đến nghề văn. Pasteur thi đỗ trường sư phạm, nhưng niềm say mê hóa học làm ông dồn sức vào môn khoa học này và cuối cùng trở thành nhà bác học về vi trùng và phòng dịch vĩ đại. Ngay trước cái chết, con người vẫn có cơ hội để khẳng định mình. Câu nói của Trần Bình Trọng "Ta thà làm quỷ nước Nam còn hơn Vương đất Bắc" đã khích lệ bao nhiêu thế hệ người Việt Nam nước. Anh Nguyễn Ngọc Kí liệt cả hai tay vẫn học viết bằng chân... Lich sử cũng cho thấy có nhiều gương lầm lạc tuy có những điều kiện tốt đẹp nhưng con người đã tự làm hỏng đời mình.

Rõ ràng đủ điều kiện hoàn cảnh có vai trò quyết định như thế nào người vẫn chịu trách nhiệm trước nhân cách của mình. Hiểu được điều mỗi người cần thấy hết trách nhiệm của mình trước cuộc đời mình trong hành động lớn nhỏ.

Trước mỗi con người, con người mở ra muôn ngả, con người có thể chọn một nghề phù hợp với khả năng sở trường của mình. Nhưng khả năng sở trường của con người chỉ có thể thực sự phát huy khi nó gắn liền với mục đích cao đẹp phục vụ con người, phục vụ xã hội và nhân loại.

Không phải ai cũng hiểu được trách nhiệm của mình đối với cuộc đời của mình. Gặp khó khăn trắc trở người ta thường than thở, viện ra nào hoàn cảnh, số phận rồi buông xuôi gặp sao hay vậy. Nhưng tư tưởng đúng đắn thì cho nên ngoài hoàn cảnh, yêu tố quyết định số phận mỗi người là chính người đó.

Loigiaihay.com

Bình luận

Chia sẻ

Bình chọn:

3.5 trên 2 phiếu

Bài tiếp theo

Sự sống nảy sinh từ trong cái chết
Sự sống nảy sinh từ trong cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hy sinh, gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới, điều cốt yếu là phải có sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy...
Có người cho rằng: "Sự ham muốn vô độ về tiền bạc sẽ dần đẩy con người đến chỗ sa đọa tâm hồn"
Có người cho rằng: "Sự ham muốn vô độ về tiền bạc sẽ dần đẩy con người đến chỗ sa đọa tâm hồn". Em hiểu ý kiến trên như thế nào? Có thể rút ra bài học gì cho bản thân?
Về lí tưởng sống của thanh niên ngày nay - Ngữ Văn 12
Bước vào thế kỷ XXI, đất nước ta đang trên đà hội nhập với sự phát triển của thế giới với rất nhiều cơ hội và thử thách được mở ra. Và thanh niên chúng ta, những người chủ tương lai của đất nước phải góp một phần sức cho quê hương của mình.
Nghị luận xã hội ‘Lí tưởng là ngọn đèn soi sáng’ - Ngữ Văn 12
Cuộc sống ngày càng vận động và phát triển theo chiều hướng mới. Để tồn tại và có một cuộc sống bền vững thì mỗi người chúng ta cần phải có một phương hướng sống nhất định, một lí tưởng mà ta sẽ hướng tới để thực hiện trong suốt cuộc đời.
Nghị luận xã hội: Vấn đề lý tưởng sống của thanh niên - Ngữ Văn 12
Ai đã từng biết đến ” thép đã tôi thế đấy ” của văn học Nga hẳn không thể quên câu nói chân thành của chàng trai Paven : ” tôi muốn cống hiến cho cách mạng đến tế bào sống của đời mình”.
Nghị Luận Xã Hội: Học hỏi là một việc phải tiếp tục suốt đời - Ngữ Văn 12
Hồ Chủ Tịch, vị lãnh tụ vĩ đại của cách mạng Việt Nam, người là ánh đuốc sáng soi đường trong đêm tối, là niềm tin vững trãi chốn lao tù, là khát vọng, là lương tri của loài người tiến bộ, người còn là một tấm gương tự học và học tập suốt đời.
"Thời gian là vàng bạc, để thời gian đi tức là hủy hoại mình" - Demosthènes. Anh (chị) hãy trình bày những suy nghĩ của mình về ý kiến trên - Ngữ Văn 12
Câu nói của Demosthènes là một chân lí, là một lời khuyên rất bổ ích cho chúng ta, nó giúp chúng ta xác định được cách sống, cách làm việc để trở thành một con người thật sự có ích cho xã hội.
Một số bạn trẻ hiện nay vẫn cho rằng: “Chỉ có tiền tài và địa vị thì mới có hạnh phúc". Hãy dùng lập luận bác bỏ để phản bác tư tưởng đó - Ngữ Văn 12
Nhiều bạn trẻ ngày nay cho rằng: Hạnh phúc là được chia sẻ, thương yêu, được cống hiến và hưởng thụ một cách hợp lí. Ai biết tạo ra sự hài hòa giữa hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc tập thể, người đó mới có hạnh phúc thật sự.
"Nếu không.... mục đích tầm thường. ” (Đi-đơ-rô). Em hiểu câu nói trên như thế nào? Câu nói đã gợi cho em những suy nghĩ gì? - Ngữ Văn 12
Học để nay mai bước vào đời có một vốn kiến thức tối thiểu để làm người. Học để hiểu được điều hay lẽ phải. Học để khi trưởng thành có thể làm việc tự nuôi mình, giúp gia đình và giúp đời.
Trong mắt người khác, bạn có thể thất bại vài ba lần,nhưng với bản thân bạn không được phép yếu mềm, vì đó là thất bại thảm hại nhất - Ngữ Văn 12
Trong mắt người khác, bạn có thể thất bại vài ba lần, nhưng với bản thân bạn không được phép yếu mềm, vì đó là thất bại thảm hại nhất. Suy nghĩa của anh (chị) về ý kiến trên.
Văn hào Nga Lép Tôn-xtôi nói: "Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống". Phát biểu suy nghĩ về vấn đề này - Ngữ Văn 12
Một chiếc thuyền sẽ trôi lay lắt trên dòng sông mù sương, chẳng bao giờ có thể tìm được một bến đậu bình an, tươi sáng, nếu không có một bánh lái vững vàng, đúng đán.
Suy ngẫm: Đọc sách là tìm đến một thế giới khác - Ngữ Văn 12
Sách sinh ra là để phá vỡ sự yên tĩnh đó. Để cho con người và thế giới này được tái tạo lại không ngừng.
Bình luận về: sống, sống có ích, và sống đẹp - Ngữ Văn 12
Lòng vui khi nghe suối reo chim hót. Rơi lệ trước nỗi đau của kẻ nghèo hèn, thao thức vì tiếng khóc của cô nhi quả phụ, hân hoan khi nghe trẻ thơ ca hát vui cười. Đau cái đau của người, vui cái vui của thiên hạ.
Bình luận về vấn đề tuổi trẻ phải sống đẹp - Ngữ Văn 12
Tuổi trẻ phải sống đẹp. Đó là một vấn đề rất lí thú, có nhiều ý nghĩa, lúc nào cũng mới mẻ, nhất là trong hoàn cảnh hội nhập, đổi mới của đất nước ta hiện nay.
Văn hào Nga Lép Tôn-xtôi nói: “Lí tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lí tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống". Phát biểu suy nghĩ của bạn về vấn đề này - Ngữ Văn 12
Cuộc sống thiếu lí tưởng, hoặc lí tưởng viển vông, tách rời hiện thực, không nhằm vào một cái gì có ý nghĩa cả, sẽ làm cho con người kém phần nghị lực, trở thành lười biếng, bất lực, hoài nghi, ích kỉ và đau khổ.
Nghị luận câu "Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”
Trong thư gửi thanh niên và nhi đồng toàn quốc nhân dịp Tết Nguyên Đán, chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: "Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội".
Khoa học mà không có lương tâm chỉ là sự tàn rụi của tâm hồn
Khoa học ở thế kỉ XVI có nghĩa là tri thức thuộc mọi lĩnh vực, nhất là lĩnh vực văn chương, triết học. Người học nhiều, biết rộng mà không có lương tâm hướng dẫn tư tưởng, hành động sẽ sa dần đến chỗ băng hoại tâm hồn.
Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh - Ngữ Văn 12
Mỗi người phải có nghề đê tự nuôi sông bản thân. Đôi với nghề mà đã chọn thì phải như thế nào?
Nghị luận xã hội: “Sống, phải học hỏi” - Ngữ Văn 12
Hồ Chủ Tịch, vị lãnh tụ vĩ đại của cách mạng Việt Nam, người là ánh đuốc sáng soi đường trong đêm tối, là niềm tin vững trãi chốn lao tù, là khát vọng, là lương tri của loài người tiến bộ, người còn là một tấm gương tự học và học tập suốt đời.
Nhàn cư vi bất thiện - Ngữ Văn 12
Anh (chị) hiếu như thế nào về câu tục ngữ: "Nhàn cư vi bất thiện" trong cuộc sống ngày nay?
"Lao động là một trong những quá trình hình thành và hoàn thiện nhân cách con người" - Ngữ Văn 12
Trong lịch sử phát triển của loài người, bắt đầu từ loài vượn cổ xuất hiện biết cầm nắm, hái lượm dần tiến hoá thành người tinh khôn, người đứng thẳng và đến chúng ta loài người hiện đại.
Tuối trẻ và tương lai đất nước - Lạm bàn về chí hướng của tuổi trẻ - Ngữ Văn 12
Tại sao lại là lạm bàn? Không phải là việc của anh sao, người trẻ tuổi. Ngoài anh còn ai có quyền nói lên điều đó nữa?
Bàn về lí tưởng sống của thanh niên hiện nay - Ngữ Văn 12
Con năm nay vừa tròn mười tám tuổi. Nụ cười tươi tắn, chiếc răng khểnh, đôi mắt đen huyền.
Bình luận về câu ngạn ngữ Hi Lạp: "Cái rễ của học hành thì cay đắng nhưng quả của nó thì ngọt ngào”.
Trinh bày ý kiến về câu ngạn ngữ Hi Lạp:"Cái rễ của học hành thì cay đắng nhưng quả của nó thì ngọt ngào"