Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh/ di tích lịch sử - Văn 9

Thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử thuộc loại văn bản thông tin, được viết nhằm cung cấp thông tin cho người đọc về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử trên các phương diện: vị trí toạ lạc; lịch sử hình thành; đặc điểm kiến trúc; cảnh quan,…; giá trị văn hoá, lịch sử; cách thức tham quan;…

- Mục đích: giúp người đọc nắm bắt được những thông tin cơ bản về danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử và có tình cảm yêu mến, trân trọng với đối tượng đó.

- Yêu cầu:

+ Xác định rõ đối tượng thuyết minh (danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử nào, ở đâu)

+ Giới thiệu tổng quan về đối tượng thuyết minh (quá trình hình thành, cấu trúc, quy mô, tầm vóc và giá trị của đối tượng trên các phương diện khác nhau,…)

+ Trình bày được nét đặc sắc, độc đáo nhất của đối tượng với những miêu tả chi tiết và việc huy động các nguồn tài liệu đáng tin cậy (có thể thực hiện một số so sánh, đối chiếu cần thiết).

+ Thể hiện được thái độ trân trọng, yêu quý của người viết đối với đối tượng thuyết minh.

+ Kết hợp các phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ một cách hiệu quả.

Bước 1. Chuẩn bị trước khi viết

- Tìm hiểu yêu cầu hoặc thể lệ của cuộc thi mà bài viết cần đáp ứng.

- Xác định đối tượng, kiểu bài, mục đích viết và người đọc.

- Với mục đích và người đọc đó, nên chọn trình bày nội dung gì, cách viết như thế nào cho phù hợp?

- Trực tiếp tham quan danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử để ghi chép thông tin.

- Tìm các tư liệu về danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử trên Internet, tạp chí/ sách chuyên ngành, báo, phim tư liệu,…

Bước 2. Tìm ý, lập dàn ý

- Đọc và phân loại các thông tin đã thu thập, đánh dấu những thông tin quan trọng, ghi chú thư mục và nguồn trích dẫn của tài liệu tham khảo có thể sử dụng cho bài viết.

- Từ thông tin đã thu thập, lập sơ đồ dàn ý cho bài viết:

Bước 3. Viết bài

Triển khai bài viết dựa trên dàn ý. Khi viết, cần chú ý:

- Đảm bảo cấu trúc ba phần của bài viết.

- Đặt nhan đề giới thiệu tên và đặc điểm nổi bật của danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử để hấp dẫn người đọc.

- Trình bày hệ thống các đề mục để làm rõ được những thông tin nổi bật, đặc sắc về danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử.

- Kết hợp thuyết minh với miêu tả, tự sự, biểu cảm, ...

- Kết hợp các cách trình bày thông tin như: theo trật tự không gian, trật tự thời gian, phân loại đối tượng, so sánh, đối chiếu,...

- Kết hợp các phương tiện phi ngôn ngữ (hình ảnh, sơ đồ, bảng biểu,...) để làm nổi bật, hệ thống những thông tin quan trọng.

Bước 4. Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm.

- Sau khi viết xong, tự kiểm tra bài viết