Những lỗi cấu tạo câu thường gặp, cách phát hiện và sửa lỗi về thành phần câu - Văn 11

- Câu thiếu chủ ngữ: Nguyên nhân phố biến là người viết, người nói nhầm lẫn thành phần trạng ngữ là chủ ngữ của câu

Ví dụ câu thiếu chủ ngữ: 

“Với tác phẩm “Chữ người tử tù” đã làm cho sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Tuân ngày càng nổi tiếng.”
- Câu thiếu vị ngữ: Nguyên nhân phố biến là người viết, người nói nhầm thành phần biệt lập hay thành phần định ngữ là vị ngữ của câu
Ví dụ câu thiếu vị ngữ:

“Lục bát, một thể thơ "đặc sản" có từ lâu của người Việt.”
- Câu thiếu cả hai thành phần chính: Nguyên nhân phổ biến là người viết, người nói nhầm thành phần biệt lập là vị ngữ và thành phần trạng ngữ là chủ ngữ của câu.

Ví dụ thiếu cả chủ ngữ và vị ngữ:

“Trong hoàn cảnh nước sôi lửa bỏng như thế.”

- Đọc kĩ lại các câu trong bài. Nếu gặp một câu khó hiểu thì nên kiểm tra xem vì sao không hiểu được
+ Vì vấn đề khó quá, vượt hiểu biết của bản thân?
+ Vì câu đó sử dụng những từ ngữ khó hiểu?
+ Vì câu thiếu thành phần chính?
+ Vì câu thiếu lô - gíc?
- Tìm biện pháp sửa lỗi. Nếu câu thiếu thành phần thì đó là thành phần nào? Nên sửa bằng cách nào
+ Bổ xung từ ngữ để làm thành phần bị thiếu
+ Cắt bớt từ ngữ để từ ngữ còn lại đảm nhận được vai trò của thành phần bị thiếu
+ Thay đổi trật tự từ ngữ để một từ ngữ nhất định đảm nhận được vai trò của thành phần bị thiếu

Ví dụ 1:

Qua hình tượng Chí Phèo cho ta thấy Nam Cao không những đã miêu tả sâu sắc, cảm động cuộc sống đày đoạ của người nông dân bị đè nén, bóc lột đến cùng cực, mà còn dõng dạc khẳng định nhân phẩm của họ trong khi họ bị xã hội vùi dập mất cả hình người, tính người người.

=> Câu văn trên thiếu chủ ngữ. Nguyên nhân do nhầm lẫn trạng ngữ Qua hình tượng Chí Phèo là chủ ngữ.

Sửa lại: Qua hình tượng Chí Phèo, ta thấy Nam Cao không những đã miêu tả sâu sắc, cảm động cuộc sống đày đoạ của người nông dân bị đè nén, bóc lột đến cùng cực, mà còn dõng dạc khẳng định nhân phẩm của họ trong khi họ bị xã hội vùi dập mất cả hình người, tính người người.

Ví dụ 2:

Nguyễn Tuân, một cây bút tài hoa, một người suốt đời đi tìm cái đẹp mà người đọc rất mực yêu quý.

=> Câu văn thiếu thành phần vị ngữ

Sửa lại: Nguyễn Tuân là một cây bút tài hoa, một người suốt đời đi tìm cái đẹp mà người đọc rất mực yêu quý.