Đề bài

Xác định cảm hứng chủ đạo và thông điệp mà tác giả muốn gửi đến độc giả qua bài thơ Độc Tiểu Thanh kí. Từ việc đọc hiểu bài thơ trên, bạn rút ra được lưu ý gì khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du?

 

Phương pháp giải

Dựa vào sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ để xác định cảm hứng chủ đạo và thông điệp tác giả muốn gửi gắm. Từ đó, rút ra những lưu ý khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du. 

 
Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1

- Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: Từ sự đồng cảm, thương xót với số phận của Nguyễn Du đối số phận buồn đau của cô gái Tiểu Thanh, tác giả thể hiện được những cảm xúc, suy tư của tác giả về số phận bất hạnh của người phụ nữ xã hội cũ. Đồng thời, người đọc còn cảm nhận sâu sắc và trân trọng tấm lòng nhân đạo, yêu thương con người của tác giả Nguyễn Du.

- Những lưu ý khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du: 

+Tìm hiểu về bối cảnh lịch sử - văn hóa thời điểm bài thơ được sáng tác → Từ đó người đọc có thể hiểu được những cảm xúc, tư tưởng mà Nguyễn Du gửi gắm trong nội dung bài thơ.

+ Đọc và hiểu được nghĩa đen và nghĩa bóng của từng câu, từng câu thơ. Đồng thời nắm rõ những ngôn ngữ và biểu tượng được sử dụng trong bài thơ

+ Tìm hiểu và đối chiếu với các bài thơ của những nhà thơ khác cùng thời và cùng nền văn hóa: Việc so sánh và đối chiếu giúp bạn hiểu rõ hơn về phong cách, tư tưởng, tình cảm của Nguyễn Du và cũng giúp bạn hiểu rõ hơn về nền văn hóa, nền văn minh của thời đại đó.

Cách 2

- Cảm hứng chủ đạo: Niềm thương cảm chân tình sâu xa đối với những số phận như nàng Tiểu Thanh và những khách văn nhân như bản thân nhà thơ Nguyễn Du.

- Thông điệp: Tình tri âm, tri kỉ hay là sự thấu cảm và tình thương yêu giữa người với người là vô cùng quý báu, không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người.

- Một số lưu ý khi đọc một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du:

+ Cần tra cứu điển tích, điển cố hay nghĩa của từ khó thường được nêu trong các cước chú.

+ Cần đối chiếu bản phiên âm chữ Hán với bản dịch nghĩa, dịch thơ.

+ Cần vận dụng tri thức nền về tác giả và thể loại.

+ Cần lưu ý đến mối quan hệ chỉnh thể độc đáo ở mỗi bài thơ.

Ví dụ: Khi đọc một bài thơ thất ngôn bát cú luật Đường như Độc “Tiểu Thanh kí, ngoài việc theo sát bố cục đề – thực – luận – kết còn phải chú ý đến mạch nội dung cảm xúc của bài thơ. Có như vậy mới nhận biết và đánh giá được mối quan hệ nội dung cảm xúc giữa sáu dòng thơ đầu với hai dòng thơ cuối bài "Độc Tiểu Thanh kí".

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 : Nội dung chính của văn bản Độc Tiểu Thanh kí là gì?
Xem lời giải >>
Bài 2 :

Qua nhân vật Thúy Kiều, hãy chia sẻ cảm nghĩ của bạn về số phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.     

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Theo dõi mạch cảm xúc của tác giả trong bài thơ Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Chú ý sự đồng cảm với bi kịch của người phụ nữ và cảm thán về thân phận của chính mình trong văn bản Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Theo bạn, nội dung câu 1 và câu 2 của bài thơ Độc Tiểu Thanh kí có mối quan hệ logic với nhau như thế nào?     

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Chỉ ra và nhận xét mối quan hệ đối vế ý trong hai câu thực văn bản Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Phân tích những cảm xúc và suy ngẫm của tác giả được thể hiện qua hai câu luận văn bản Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Chia sẻ suy nghĩ của bạn về tâm sự của Nguyễn Du ở hai câu kết văn bản Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Qua bài thơ Độc Tiểu Thanh kí, tác giả đã khái quát về bi kịch chung của những người tài hoa, phong nhà trong xã hội phong kiến như thế nào?      

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Hãy tìm đọc và giới thiệu một vài tác phẩm viết về đề tài người phụ nữ của Nguyễn Du.      

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) so sánh nội dung hai câu luận của Độc Tiểu Thanh kí với nội dung hai câu thơ trong Truyện Kiều:

Đau đớn thay phận đàn bà

Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung.

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Kể tên một vài tác phẩm văn chương Việt Nam viết về thân phận bất hạnh của người phụ nữ mà bạn biết.    

Xem lời giải >>
Bài 13 : Nội dung chính văn bản Đọc Tiểu Thanh kí là gì?
Xem lời giải >>
Bài 14 :

Trong Đọc Tiểu Thanh kí"Son phấn", "văn chương" là để nói về điều gì ở Tiểu Thanh?

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Chú ý nghệ thuật đối trong hai câu thực và hai câu luận trong bài Đọc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Ngoài kết cấu đề, thực, luận, kết của thơ Đường luật, bài Đọc Tiểu Thanh kí có thể phân chia theo kết cấu hai phần (bốn câu thơ trên và bốn câu thơ dưới) được không? Vì sao?

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Qua hai câu thơ: “Son phấn có thần chôn vẫn hận,/Văn chương không mệnh đốt còn vương.” trong Đọc Tiểu Thanh kí em hiểu được gì về số phận Tiểu Thanh và tình cảm, thái độ của tác giả?

 
Xem lời giải >>
Bài 18 :

Trong Đọc Tiểu Thanh kí, vì sao nhà thơ tự xem mình là người cùng hội với người “phong lưu” thanh lịch, tài hoa nhưng mang nỗi oan lạ lùng? Qua đó, em hiểu thêm điều gì về Nguyễn Du?

 
Xem lời giải >>
Bài 19 :

Phân tích tác dụng của nghệ thuật đối trong bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí

 
Xem lời giải >>
Bài 20 :

Tác giả gửi gắm tâm sự gì qua hai câu thơ kết trong bài thơ Đọc Tiểu Thanh kí?

 
Xem lời giải >>
Bài 21 :

Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 – 12 dòng) nói lên suy nghĩ của em về tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du qua bài Đọc Tiểu Thanh kí.

 
Xem lời giải >>
Bài 22 :

So sánh bản dịch nghĩa với bản dịch thơ văn bản Đọc Tiểu thanh kí

 
Xem lời giải >>
Bài 23 : Nội dung chính bài thơ Độc Tiểu Thanh kí là gì?
Xem lời giải >>
Bài 24 :

Bạn hiểu thế nào là “tri âm” và biết thành ngữ, tục ngữ hay tác phẩm văn học nào nói về chuyện “tri âm”? Hãy chia sẻ với các bạn trong lớp.

 
Xem lời giải >>
Bài 25 :

Đối chiếu bản phiên âm với bản dịch nghĩa theo từng dòng, từng cặp câu để hiểu nghĩa và nội dung bài thơ Độc Tiểu Thanh kí

 
Xem lời giải >>
Bài 26 :

Hai dòng thơ cuối có mối liên hệ như thế nào đối với sáu dòng thơ đầu bài thơ Độc Tiểu Thanh kí?

 
Xem lời giải >>
Bài 27 :

Chủ thể trữ tình và tác giả ở tác phẩm Độc Tiểu Thanh kí có phải là một? Căn cứ vào các chi tiết nào trong văn bản để bạn xác định như vậy?

 
Xem lời giải >>
Bài 28 :

Phân tích tính cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình đối với số phận của nàng Tiểu Thanh (chú ý từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ… trong sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ) trong bài thơ Độc Tiểu Thanh kí

Xem lời giải >>
Bài 29 :

Hãy chỉ ra mối liên hệ về nội dung giữa sáu dòng thơ đầu và hai dòng thơ cuối bài thơ Độc Tiểu Thanh kí. Từ đó, bạn hiểu gì về tâm sự của Nguyễn Du và thời đại của ông?

 
Xem lời giải >>
Bài 30 :

Bình luận ý kiến cho rằng: trong các nhân vật Tiểu Thanh (Độc “Tiểu Thanh kí”), Thúy Kiều (Truyện Kiều) đều có hình bóng của Nguyễn Du.

 
Xem lời giải >>