Câu hỏi
Tìm \(m\) để hàm số \(y = \dfrac{{{x^3}}}{3} - 2m{x^2} + 4mx + 2\) nghịch biến trên khoảng \(\left( { - 2;0} \right)\).
- A \(m < - \dfrac{1}{3}\)
- B \(m \leqslant - \dfrac{1}{3}\)
- C \(m \leqslant - \dfrac{4}{3}\)
- D \(m \leqslant 0\)
Phương pháp giải:
- Bước 1: Nêu điều kiện để hàm số đơn điệu trên \(D\):
+ Hàm số \(y = f\left( x \right)\) đồng biến trên \(D \Leftrightarrow y' = f'\left( x \right) \geqslant 0,\forall x \in D\).
+ Hàm số \(y = f\left( x \right)\) nghịch biến trên \(D \Leftrightarrow y' = f'\left( x \right) \leqslant 0,\forall x \in D\).
- Bước 2: Từ điều kiện trên sử dụng các cách suy luận khác nhau cho từng bài toán để tìm \(m\).
Chú ý: Dưới đây là một trong những cách hay được sử dụng:
- Rút \(m\) theo \(x\) sẽ xảy ra một trong hai trường hợp: \(m \geqslant g\left( x \right),\forall x \in D\) hoặc \(m \leqslant g\left( x \right),\forall x \in D\).
- Khảo sát tính đơn điệu của hàm số \(y = g\left( x \right)\) trên \(D\).
- Kết luận: Đánh giá \(g(x)\) suy ra giá trị của \(m\).
- Bước 3: Kết luận.
Lời giải chi tiết:
Ta có: \(y' = {x^2} - 4mx + 4m\).
Hàm số nghịch biến trên \(\left( { - 2;0} \right) \Rightarrow y' \leqslant 0,\forall x \in \left( { - 2;0} \right) \Leftrightarrow {x^2} - 4mx + 4m \leqslant 0,\forall x \in \left( { - 2;0} \right)\) \( \Leftrightarrow {x^2} - 4m\left( {x - 1} \right) \leqslant 0 \Leftrightarrow 4m\left( {x - 1} \right) \geqslant {x^2} \Leftrightarrow 4m \leqslant \dfrac{{{x^2}}}{{x- 1}}\) (vì \( - 2 < x < 0\))
Xét hàm \(g\left( x \right) = \dfrac{{{x^2}}}{{x - 1}}\) trên \(\left( { - 2;0} \right)\) ta có:
\(g'\left( x \right) = \dfrac{{{x^2} - 2x}}{{{{\left( {x - 1} \right)}^2}}} = 0 \Leftrightarrow \left[ \begin{gathered}x = 0 \notin \left( { - 2;0} \right) \hfill \\x = 2 \notin \left( { - 2;0} \right) \hfill \\ \end{gathered} \right. \Rightarrow g'\left( x \right) > 0,\forall x \in \left( { - 2;0} \right)\)
Do đó hàm số \(y = g\left( x \right)\) đồng biến trên \(\left( { - 2;0} \right)\)
Suy ra \(g\left( { - 2} \right) < g\left( x \right) < g\left( 0 \right),\forall x \in \left( { - 2;0} \right)\) hay \( - \dfrac{4}{3} < g\left( x \right) < 0,\forall x \in \left( { - 2;0} \right)\)
Khi đó \(4m \le g\left( x \right),\forall x \in \left( { - 2;0} \right) \Leftrightarrow 4m \le - \dfrac{4}{3} \Leftrightarrow m \le - \dfrac{1}{3}\)
Vậy \(m \leqslant - \dfrac{1}{3}\).
Chọn B.