Chủ đề là vấn đề chính hoặc ý tưởng trung tâm mà một tác phẩm văn học, nghệ thuật, hoặc bài viết muốn truyền tải đến người đọc hoặc người xem. Chủ đề thường phản ánh những suy nghĩ, cảm xúc, và quan điểm của tác giả về một vấn đề cụ thể trong cuộc sống hoặc xã hội.
Chủ đề của tác phẩm văn học thường được người đọc tự rút ra từ toàn bộ nội dung của tác phẩm. Tuy vậy, trong nhiều trường hợp, một số yếu tố nổi bật của tác phẩm có thể là căn cứ quan trọng để xác định chủ đề:
- Nhan đề có thể hé lộ cho người đọc phần nào chủ đề của tác phẩm
- Một số yếu tố khác gắn với đặc trưng thể loại có thể giúp người đọc nắm được chủ đề của tác phẩm, chẳng hạn, với thơ: mạch cảm xúc, hình ảnh,…; với truyện, kịch: nhân vật, sự kiện, xung đột,… đôi khi là lời phát biểu trực tiếp của nhân vật hay lời người kể chuyện.