Tục ngữ là kho tàng tri thức quý giá của dân tộc Việt Nam, đúc kết từ kinh nghiệm sống và lao động sản xuất của ông cha ta. Trong kho tàng tục ngữ ấy, những câu tục ngữ về lao động sản xuất đóng vai trò đặc biệt quan trọng, thể hiện giá trị to lớn của lao động, đồng thời ca ngợi sức mạnh phi thường của con người trong công cuộc chinh phục thiên nhiên, xây dựng cuộc sống.
Ao sâu tốt cá
Ăn có mời, làm có khiến
Ăn có nơi, làm có buổi
Ăn không thì hóc, chẳng xay thóc phải ẵm em
Ba tháng trồng cây chẳng bằng một ngày trông quả
Bắt lợn tóm giò, bắt bò tóm mũi
Bụng đói đầu gối phải bò
Bụng đói thì tai điếc
Cấy thưa thừa thóc, cấy dày cóc được ăn
Cha đánh chẳng lo bằng ăn no giã gạo
Chắc rễ bền cây
Chăn lợn ba nằm không bằng chăn tằm một lứa
Chiêm cứng ré mềm
Chó khôn tứ túc huyền đề, tai thì hơi cúp, đuôi thì cong cong
Con trâu là đầu cơ nghiệp
Của đời ông, ăn không cũng hết
Của như non, ăn mòn cũng hết
Đàn ông học sẩy học sàng, đến khi vợ đẻ thì làm mà ăn
Đất không ải thì rải thêm phân
Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau
Đầu năm trồng chuối, cuối năm trồng cam
Đậu ra hoa, thì ta vun gốc
Đói ăn vụng, túng làm liều
Đói thì ăn ráy ăn khoai, đừng thấy lúa giỗ tháng Hai mà mừng
Đom đóm bay ra, trồng cà tra đỗ
Đông chí trồng bí trồng bầu
Được mùa cau, đau mùa lúa
Được mùa quéo, héo mùa chiêm
Được người mua, thua người bán
Ếch tháng Ba, gà tháng Bảy
Gà đen chân trắng, mẹ mắng cũng mua
Gà trắng chân chì, mua chi giống ấy
Già mạ tốt lúa
Giàu nuôi lợn đực, khó nuôi lợn cái
Khoai đất lạ, mạ đất quen
Không nước không phân chuyên cần vô ích
Không tại mạ, tại lạ tay bừa
Làm ruộng thì ra, làm nhà thì tốn
Làm thầy nuôi vợ, làm thợ nuôi miệng
Lang đuôi thì bán, lang trán thì cày
Một nong tằm là năm nong kén, một nong kén là chín nén tơ
Nắng sớm thì đi trồng cà, mưa sớm ở nhà phơi thóc
Nhịn đói nằm co hơn ăn no vác nặng
Nước cả, cá to
Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ
Thóc lúa về nhà, lợn gà ra chợ
Trăm hay không bằng tay quen
Trồng cây đừng chạm lá, nuôi cá đừng chạm vảy
Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống
Làm ruộng ăn cơm nằm, chăn tằm ăn cơm đứng
Nhất thì, nhì thục
Chuồng gà hướng Đông, cái lông chẳng còn
Tấc đất tấc vàng.
Trồng tre đất sỏi, trồng tỏi đất bồi.
Ăn kĩ no lâu, cày sâu tốt lúa.
Làm ruộng không trâu, làm giàu không thóc.
Tốt giống, tốt má, tốt mạ, tốt lúa.
Được mùa chê cơm hẩm,
Mất mùa lẫm cơm thiu.
Đất màu trồng đậu trồng ngô
Đất lầy cấy lúa, đất khô làm vườn.
Chuồn chuồn bay thấp thì mưa
Bay cao thì nắng bay vừa thì râm.
Đầu năm gió to, cuối năm gió bấc.
Thứ nhất cày nỏ, thứ nhì bỏ phân
Một hòn đất nỏ bằng một giỏ phân
Giàu nuôi lợn nái, lụn bại nuôi bồ câu
Tục ngữ về lao động sản xuất là những bài học quý giá về cuộc sống, giúp con người định hướng giá trị sống, rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt đẹp. Ngày nay, dù xã hội đã có nhiều thay đổi, nhưng những giá trị đạo đức truyền thống về lao động vẫn luôn giữ nguyên ý nghĩa. Giữ gìn và phát huy những giá trị tốt đẹp này là trách nhiệm của mỗi người, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, giàu mạnh.
Các môn khác
Môn Tiếng Anh
- Ý nghĩa câu ca dao Thân em như cúc mọc bờ rào, Kẻ qua ngắt nhụy, người vào bẻ bông
- Ý nghĩa câu ca dao Thân em như cột đình trung, Tay dơ cũng quẹt, tay phung cũng chùi
- Ý nghĩa câu ca dao Thân em như giọt nắng xuân, Mơ vào cửa phủ thấm vần thơ anh
- Ý nghĩa câu ca dao Muối ba năm muối vẫn còn mặn Gừng chín tháng gừng hãy còn cay
- Ý nghĩa câu ca dao Thân em như cánh chuồn chuồn Khi vui nó đậu, khi buồn nó bay
