Truyện ngắn Tôi đi học là một truyện ngắn giàu chất thơ. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm ấy (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?
Đọc kĩ văn bản và nhận xét về nghệ thuật của văn bản.
Cách 1
Chất trữ tình của truyện được tạo nên bởi: chủ đề trong sáng, lời kể tự nhiên giàu chất biểu cảm theo dòng hồi tưởng của tác giả, kết hợp hài hòa giữa kể tả và bộc lộ tâm trạng cảm xúc.
Cách 2- Về nội dung: truyện được kể theo dòng hồi tưởng của nhân vật tôi với những dòng cảm xúc, những diễn biến tâm trạng khác nhau của nhân vật. Đồng thời, cách tác giả xây dựng nhân với với những mỗi quan hệ, những tình cảm bình dị, đầy thân thương song cũng rất dịu dàng và đẹp đẽ.
+ Người thầy "với cặp mắt hiền từ và cảm động"
+ Những người bạn thuở ấu thơ với biết bao kỉ niệm khó quên và cả những người bạn mới quen.
+ Người mẹ với tình yêu thương con vô bờ bến, điều đó được thể hiện rõ nét qua những cảm nhận và cách miêu tả tinh tế, dạt dào cảm xúc của chính tác giả.
- Về hình thức, ngôn ngữ: truyện được nhà văn sử dụng những câu văn giàu cảm xúc với giọng điệu nhẹ nhàng, những hình ảnh so sánh độc đáo và việc sử dụng hàng loại các từ láy
+ Các hình ảnh so sánh: "...như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng", "...như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi", "...như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ"...
+ Sử dụng từ láy trong việc miêu tả khung cảnh thiên nhiên và tái hiện chân thực, rõ nét cảm xúc bỡ ngỡ, rụt rè của nhân vật tôi trong ngày tựu trường.
Nội dung: Toàn bộ tác phẩm là những dòng hồi tưởng, những dòng cảm xúc, những diễn biến tâm trạng khác nhau của nhân vật "tôi". Cách tác giả xây dựng nhân vật với những mối quan hệ, những tình cảm bình dị, thân thương song rất dịu dàng, đẹp đẽ.
Hình thức: Truyện kết hợp hài hòa giữa miêu tả, tự sự và biểu cảm; bố cục được sắp xếp theo dòng hồi tưởng của nhân vật về buổi tựu trường đầu tiên nên dễ cảm nhận.
Ngôn ngữ: Sử dụng những câu văn giàu cảm xúc với giọng điệu nhẹ nhàng, những hình ảnh so sánh độc đáo và việc sử dụng hàng loạt các từ láy trong việc miêu tả khung cảnh thiên nhiên, tái hiện chân thực, rõ nét cảm xúc bỡ ngỡ, rụt rè của nhân vật tôi trong ngày tựu trường.
Các bài tập cùng chuyên đề
Tóm tắt nội dung văn bản Tôi đi học (Truyện kể lại sự việc gì? Sự việc ấy xảy ra trong bối cảnh nào? Cốt truyện có gì đặc biệt?,…)
Nhân vật chính trong văn bản Tôi đi học là ai? Nhân vật ấy được nhà văn miêu tả ở những phương diện nào (ngoại hình, lời nói, hành động, tâm trạng và mối quan hệ với các nhân vật khác,…)?
Ngôn ngữ kể chuyện (trần thuật) của văn bản Tôi đi học có gì đặc sắc?
Đọc trước văn bản Tôi đi học; tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Thanh Tịnh.
Những hình ảnh nào trong văn bản Tôi đi học gợi nỗi nhớ cho nhân vật “tôi”?
Tranh minh họa liên quan đến nội dung của văn bản Tôi đi học như thế nào?
Phần (2) văn bản Tôi đi học kể về chuyện gì?
Tâm trạng nhân vật “tôi” trong văn bản Tôi đi học thế nào khi được gọi tên?
Tại sao các bạn nhỏ trong văn bản Tôi đi học lại khóc?
Sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” thể hiện trong phần (3) văn bản Tôi đi học như thế nào?
Theo em, cốt truyện Tôi đi học thuộc dạng nào dưới đây?
A. Kể lại sự việc khác thường, kì lạ
B. Kể lại sự việc giản dị, đời thường mà giàu chất thơ
C. Kể lại sự việc có nội dung trào phúng, châm biếm, hài hước
D. Kể lại sự việc có nội dung giàu tính triết lí
Cảnh vật trong truyện Tôi đi học được nhìn qua con mắt của ai và được nhớ lại theo trình tự nào? Nêu một số chi tiết nổi bật của cảnh vật trong phần (1).
Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên tới lớp của văn bản Tôi đi học. Chỉ ra tác dụng của một số câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc khắc họa tâm trạng nhân vật.
Văn bản Tôi đi học đã nói giúp những suy nghĩ và tình cảm gì của rất nhiều người đọc? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?
Bằng sự trải nghiệm của bản thân, hãy tưởng tượng mình là “người bạn tí hon” hôm ấy ngồi cạnh nhân vật “tôi” trong truyện Tôi đi học, hôm ấy, em sẽ nói với “tôi” điều gì?
Nội dung chính của văn bản Tôi đi học là gì? Em có nhận xét gì về cốt truyện của truyện ngắn này?
Nhân vật chính trong truyện Tôi đi học là ai? Nhân vật ấy được khắc họa từ những phương diện nào?
Phân tích sự thay đổi tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên tới lớp thuộc văn bản Tôi đi học. Chỉ ra tác dụng của một số câu văn miêu tả và hình ảnh so sánh trong việc khắc họa tâm trạng nhân vật.
Truyện ngắn Tôi đi học là một truyện ngắn giàu chất thơ. Theo em, điều gì tạo nên đặc điểm ấy (về nội dung, hình thức, ngôn ngữ)?
Văn bản Tôi đi học đã nói giúp những suy nghĩ và tình cảm gì của rất nhiều người đọc? Điều đó còn có ý nghĩa với cuộc sống hôm nay như thế nào?
Phân tích tác dụng của ngôi kể trong truyện ngắn Tôi đi học? Chỉ ra sự phù hợp của ngôi kể này với chủ đề và âm hưởng chung của văn bản.
a. Đoạn trích Tôi đi học tập trung khắc họa nội dung gì? Bút pháp nghệ thuật nào được người viết sử dụng nổi bật trong đoạn trích ấy?
b. Vì sao nhân vật “tôi” cảm thấy: “Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ”? Nhận xét diễn biến tâm lí của nhân vật “tôi” qua chi tiết này.
c. Trong đoạn trích trên, tại sao nhân vật “tôi” lại muốn cầm bút thước? Điều đó thể hiện nét tâm lí gì đang thay đổi trong nhân vật “tôi”?
d. Xác định trợ từ và ý nghĩa cụ thể của trợ từ ấy trong câu sau:
Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này: chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước.
e. Dẫn ra ít nhất hai câu văn có sử dụng phép so sánh trong đoạn trích trên.
“Tôi đi học” của Thanh Tịnh được viết theo thể loại nào?
Tôi đi học của Thanh Tịnh được viết theo thể loại nào?